Świadczenia rodzinne można pobierać i w Polsce, i Niemczech

Po czerwcowym orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości polscy pracownicy wykonujący zadania na terytorium Niemiec mogą pobierać pieniądze na dzieci, które nie wyjechały z nimi z kraju. I to nawet wtedy, gdy otrzymują na nie dofinansowanie również z polskiego urzędu

Publikacja: 21.06.2012 07:30

Red

Kluczowy w tej sprawie wyrok Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu zapadł 12 czerwca br. w sprawach z sygnaturami C-611/10 i C-612/10. Wzmacnia on pozycję prawną pracowników sezonowych z państw członkowskich UE w Niemczech.

W tych konkretnych sprawach chodziło o polskich pracowników sezonowych, którzy złożyli wnioski o przyznanie świadczeń rodzinnych Kindergeld dla swoich dzieci przebywających w Polsce. Niemieckie urzędy oddaliły ich wnioski oraz zażalenia na decyzje odmowne, a niemieckie sądy w pierwszej instancji oddaliły pozwy przeciwko tym decyzjom. Sprawy następnie trafiły do Bundesfinanzhof w Monachium, który skierował zapytanie do Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.

Trybunał Sprawiedliwości uznał, że przepisy niemieckie są sprzeczne z prawem europejskim w zakresie, w którym prowadzą do wykluczenia prawa do świadczenia, a nie do zmniejszenia jego kwoty o porównywalne świadczenie pobierane w innym państwie członkowskim.

Stwierdził, że prawo europejskie nie stoi na przeszkodzie temu, aby państwo członkowskie, które nie jest według prawa europejskiego właściwe dla przyznania świadczeń rodzinnych, przyznało te świadczenia w oparciu o swoje prawo krajowe dla dziecka pracownika sezonowego wykonującego prace tymczasowe na jego terytorium.

Nie ma też znaczenia, czy pracownik sezonowy w swoim państwie zamieszkania ma prawo do świadczeń rodzinnych na to dziecko i czy zarówno on, jak i jego potomek mają miejsca pobytu w państwie członkowskim, w którym ten pierwszy wykonuje pracę sezonową.

Zamieszkanie bez znaczenia

Dla polskich pracowników sezonowych oznacza to, że mają takie same uprawnienia jak osoby na stałe zameldowane w Niemczech. Mogą się zatem skutecznie ubiegać o niemieckie Kindergeld w czasie, kiedy spełniają wymogi niemieckiego prawa do jego uzyskania, bez względu na to, czy dziecko mieszka w Niemczech czy w Polsce.

Uprawnienia do Kindergeld przysługują tym osobom, które:

- posiadają miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w Niemczech albo

- podlegają nieograniczonemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Niemczech lub

- są traktowane jak osoby podlegające nieograniczonemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Niemczech.

Nieograniczone opodatkowanie podatkiem dochodowym w Niemczech dotyczy osób, które posiadają w danym roku kalendarzowym miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w Niemczech przez więcej niż 183 dni.

Przy krótszym pobycie można jednak samemu zadeklarować chęć podlegania nieograniczonemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Niemczech. Szczegóły określa niemiecka ustawa o podatku dochodowym dla osób fizycznych Einkommenssteuergesetz oraz regulacje konkretyzujące postanowienia tej ustawy.

Gra warta świeczki

Wysokość miesięcznego Kindergeld w Niemczech wynosi obecnie dla pierwszego i drugiego dziecka 184 euro, dla trzeciego dziecka 190 euro, a dla czwartego i każdego następnego potomka – 215 euro. Jego wysokość nie jest zależna ani od dochodu rodziców, ani od wieku dziecka.

Jeżeli wnioskodawca lub drugi rodzic ma również prawo do świadczenia rodzinnego w państwie, w którym dziecko przebywa na stałe, Kindergeld zmniejsza się o wysokość tego świadczenia. Gdy więc dziecko mieszka np. z ojcem w Polsce, a matka pracuje jako opiekunka dla osób starszych w Niemczech, to prawo do Kindergeld na to dziecko zmniejsza się w Niemczech ze 184 do ok. 170 euro, o ile ojciec pobiera w Polsce świadczenie rodzinne w wysokości 68 zł według polskiej ustawy o świadczeniach rodzinnych.

W praktyce przed wystąpieniem o Kindergeld warto złożyć wniosek o świadczenia rodzinne w Polsce. Niemiecki urząd musi bowiem ustalić różnicę między niemieckim Kindergeld a polskim świadczeniem rodzinnym, a niemieccy urzędnicy z reguły nie mają możliwości lub chęci sprawdzenia, jakie świadczenia rodzinne przysługują wnioskodawcy w Polsce. Stąd przydatne są decyzje przyznania lub odmowy ich przyznania w Polsce.

Niemieckie urzędy do spraw świadczeń rodzinnych Familienkasse są integralną częścią urzędów pracy z centralą w Norymberdze. One dysponują również formularzami wniosków o Kindergeld w języku polskim. W przypadku decyzji odmownej można się od niej odwołać pisemnie w ciągu czterech tygodni. Jeżeli zażalenie również zostanie oddalone, pełnomocnik wnioskodawcy ma cztery tygodnie na wniesienie pozwu do właściwego sądu finansowego (podatkowego).

Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne