Sejm: Ekspresowe prace nad zmianami w prawie wyborczym

PiS jest zdecydowane, by przeprowadzić wybory jak najszybciej, tak by cały proces zakończył się jeszcze przed końcem kadencji prezydenta, czyli przed 6 sierpnia. Efektem tego dążenia był typowy dla Sejmu tej i poprzedniej kadencji ekspres legislacyjny. – To sejmowe pendolino jedzie coraz szybciej – zauważył z sejmowej mównicy poseł Lewicy Krzysztof Śmiszek.

Politycy Zjednoczonej Prawicy jako termin wyborów wskazują przełom czerwca i lipca, być może 5 lipca. Jak już opisywała „Rzeczpospolita”, w samym PiS można często spotkać się z opinią, że im później będą wybory, tym mniejsze szanse prezydenta na zwycięstwo już w I turze.

Po zakończeniu prac w Sejmie czas na kontrolowany przez opozycję Senat, który ma maksymalnie 30 dni na prace nad ustawą.

Opozycja chce rozmawiać

Politycy Koalicji Obywatelskiej, PSL, Konfederacji i Lewicy mówili w trakcie debaty o swoich poprawkach do zmian w prawie wyborczym. Ludowcy np. o dwudniowym głosowaniu, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk z Lewicy o zapisaniu w ustawie lepszego zabezpieczenia lokali i komisji wyborczych, jeśli chodzi o środki ochronne, i ograniczenie jednoczesnej liczby osób w lokalach wyborczych. Konfederacja wspominała o głosowaniu przez internet.

Najwięcej kontrowersji budzi m.in. przepis ustawy, by marszałek Elżbieta Witek miała niemal pełną dowolność w kształtowaniu nowego kalendarza wyborczego po ogłoszeniu terminu wyborów. Opozycja krytykowała też to, że minimalny skład obwodowych komisji wyborczych to tylko trzy osoby. – To liczba minimalna, kto powiedział, że mają być tylko trzy osoby? To nie jest tak, że my chcemy trzy, my chcemy dziewieć osób. Tylko zgłoście kandydatów – przekonywał poseł Przemysław Czarnek z PiS. Czarnek zarzucał też opozycji, że może chcieć ponownie storpedować proces wyborczy przez niezgłaszanie kandydatów.

Liderzy partii opozycyjnych podkreślali we wtorek, że są gotowi rozmawiać nad poprawieniem projektu. – Chcemy z wami rozmawiać, chcemy pracować nad dobrymi rozwiązaniami w kodeksie wyborczym, ale nie nad specustawą, która jest składana i uchwalana w ciągu 24 godzin – mówił lider PO Borys Budka. Okazja do takiej rozmowy będzie w środę, gdy Lewica organizuje spotkanie w formacie okrągłego stołu. Sejm do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpił późnym wieczorem. W późniejszym głosowaniu 224 posłów opowiedziało się za przyjęciem ustawy, 137 było przeciw, a 77 wstrzymało się od głosu.

Rola Senatu ponownie kluczowa

W Sejmie toczyła się też dyskusja nad zgodnością nowego prawa z rekomendacjami ministra Łukasza Szumowskiego, że wybory mogą się odbyć bezpiecznie w lokalach wyborczych dopiero za dwa lata. – Teraz poseł Szumowski zagłosuje zgodnie z rekomendacjami ministra Szumowskiego czy odwrotnie? – pytał Władysław Kosiniak-Kamysz.

Szumowski zgłosił do projektu poprawki. Najważniejsza z nich zakłada, że ze względu na sytuację epidemiologiczną Ministerstwo Zdrowia będzie mogło zarządzić obowiązkowe głosowanie korespondencyjne na terenie konkretnej gminy na siedem dni przed wyborami.

Po przesłaniu ustawy do Senatu przed politykami opozycji czas kluczowych decyzji. Zwłaszcza przed Koalicją Obywatelską. Senat może przyspieszyć prace nad ustawą, tak by wróciła do Sejmu przed 12 czerwca.

Jeszcze przed wtorkowym posiedzeniem politycy Koalicji Obywatelskiej sygnalizowali, że takie podejście jest możliwe. Termin wyborów, który wyznaczy marszałek Witek na podstawie nowej ustawy, będzie też „ustawiał” wszystkie inne terminy w nowej kampanii, łącznie z czasem na ewentualne zbieranie podpisów pod nowymi kandydaturami – jeśli takie będą.