Wszystkie wyroki sądów powszechnych trafią do Internetu

Każdy obywatel będzie mógł, wchodząc na stronę internetową sądu i wpisując rodzaj sprawy, poznać wyroki, jakie zapadły w jego sądzie w podobnych sprawach. Z czasem baza z lokalnej zamieni się w centralną. Wtedy z wyszukiwarki np. macierzystego sądu będzie dostęp do orzeczeń z całej Polski.

Dziś dostęp do bazy orzeczeń mamy tylko w sądach apelacyjnych, teraz aplikacje uruchamiają okręgowe, a do końca roku rejonowe. Dostęp do wszystkich orzeczeń ma zapewnić Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych, który rozbudowuje obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości.

Prosta informacja

Jarosław Gowin twierdzi, że publikacja wyroków w Internecie to lepszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości i wartość edukacyjna dla młodych sędziów. Ale nie tylko. W 2012 r. bazy orzeczeń w sądach apelacyjnych odwiedziło 195 tys. użytkowników. Wystarczy wpisać rodzaj sprawy, np. wypadki drogowe czy spadki i pokażą się wyroki, jakie w nich zapadały.

6 tys. orzeczeń opublikowano do tej pory na stronach internetowych 39 sądów

– Nawiązaliśmy już współpracę z Sądem Najwyższym – informuje „Rz" minister Gowin. – Portal ma szansę być naprawdę przydatny, bo pojawi się w nim pełna ścieżka orzecznicza, czyli od wyroku sądu I instancji aż do SN.

– Sąd Okręgowy w Warszawie jest mocno zaawansowany w uruchomieniu portalu – mówi sędzia Maja Smoderek, rzecznik prasowy. Trwają ostatnie testy. Sprawdzany jest też system, który automatycznie zajmuje się anonimizowaniem danych. Sądy nie będą jednak ślepo wierzyć technice w zacieraniu danych w orzeczeniach. Na koniec system i tak sprawdzi człowiek, który przyjrzy się wrzuconym do bazy orzeczeniom.

– Orzeczenia będą sklasyfikowane tematycznie – mówi Smoderek. – Pobicia, wypadki drogowe, spadki, darowizny, zasiedzenie, rozwody, alimenty, odszkodowania, zadośćuczynienia itd.

Orzeczenie na kliknięcie

Jak będzie można znaleźć interesujące nas wyroki?

– Wystarczy wpisać podstawę prawną, czyli numer artykułu, którego wyrok dotyczy – mówi Smoderek. Decyzję o tym, czy dany wyrok trafi do bazy, podejmie sędzia, który go wydał.

– Nie ma sensu wrzucać do bazy wszystkich wyroków –mówi sędzia Krzysztof Smardzewski. – Po kilku latach żaden system by sobie nie poradził z obsługą takiej bazy. Trzeba wybierać sprawy ciekawe, problematyczne, skomplikowane – mówi „Rz".

Za miesiąc portal ruszy pełną parą w Krakowie.

– Trwa testowanie systemu – mówi sędzia Waldemar Żurek. Sprawdziliśmy go na kilku stronach sądów okręgowych. W większości aplikacje już są, ale w wielu portal jeszcze nie działa.

Bez problemu można go za to znaleźć na stronie SO we Wrocławiu. W bazie jest już 300 wyroków. W sprawach spadkowych pokazuje się ich 16; darowizn – 11, a wypadków drogowych – osiem.

Na stronie SO w Słupsku znaleźć można 202 wyroki, ostatnia aktualizacja miała miejsce wczoraj.

Piotr Hałaj, socjolog społeczny, uważa, że taka baza, i to powszechnie dostępna,będzie praktyczna.

– Zanim Kowalski zdecyduje się na sprawę spadkową czy pozew rozwodowy, będzie mógł przyjrzeć się wyrokom w podobnych sprawach – wyjaśnia „Rz".

Grzegorz Wiaderek, prezes Instytutu Prawa i Społeczeństwa, nie ma wątpliwości, że zyskają na tym obywatele.