Kto płaci komornikowi po ugodzie - odpowiedział w uchwale Sąd Najwyższy

Jeżeli egzekucja została zawieszona na wniosek wierzyciela po zawarciu z dłużnikiem porozumienia np. co do sposobu lub terminu spłaty należności, opłata egzekucyjna obciąża właśnie dłużnika.

Publikacja: 30.11.2023 07:30

Kto płaci komornikowi po ugodzie - odpowiedział w uchwale Sąd Najwyższy

Foto: rp.pl / Paweł Rochowicz

To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego, która powinna zachęcać do ugód w czasie egzekucji.

Spór o zakres wyjątku

Kwestia ta wynikła w trwającym kilka lat postępowaniu egzekucyjnym, które w części było skuteczne. W jego trakcie wierzyciel porozumiał się z dłużnikiem co do dalszych spłat ratami. Wystąpił zatem o zawieszenie postępowania, a potem o przedłużenie zawieszenia. Po pewnym czasie komornik stwierdził umorzenie postępowania z powodu (jak ocenił) bezczynności wierzyciela i obciążył go opłatą komorniczą 2500 zł.

To jeden z nielicznych wyjątków, kiedy opłata komornicza nie obciąża dłużnika, przeciwko któremu prowadzona jest egzekucja. O zakres tego wyjątku wynikł w tej sprawie spór.

Rozpatrując zażalenie wierzyciela, Sąd Rejonowy w Grudziądzu: sędziowie Andrzej Antkiewicz, Dominik Bednarski i Wojciech Frela, powziął wątpliwości.

Zawarł je w pytaniu prawnym do SN: Czy w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego zawieszonego na wniosek wierzyciela w związku z zawarciem z dłużnikiem porozumienia co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, zawarcie tego porozumienia przenosi obowiązek poniesienia opłaty egzekucyjnej (ustalonej na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych) z wierzyciela na dłużnika?

Sąd Najwyższy: sędziowie Krzysztof Wesołowski, Kamil Zaradkiewicz i Jacek Widło, rozstrzygnął w uchwale, że w takim przypadku opłatę egzekucyjną uiszcza dłużnik.

Czytaj więcej

Czy zawezwanie do ugody przerywa przedawnienie

Trafna uchwała

SN miał na względzie, że zdanie pierwsze art. 29 ust. 1 przewiduje dwie odrębne sytuacje, w których wierzyciel ponosi koszty postępowania egzekucyjnego, tj. 5 proc. opłaty stosunkowej (czyli od kwoty do wyegzekwowania) w związku z jego umorzeniem: gdy umorzenie następuje na wniosek wierzyciela lub na skutek jego bezczynności. Są jednak dwa wyjątki od tej zasady powodujące przerzucenie opłat na dłużnika: kiedy nie spełni on świadczenia w ciągu miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji lub też po zawarciu porozumienia między wierzycielem a dłużnikiem dotyczącego warunków spełnienia świadczenia.

– W świetle wykładni językowej i celowościowej oba te wyjątki nie dotyczą wyłącznie wniesienia przez wierzyciela o umorzenie postępowania, a ich zastosowanie wyłączone jest, gdy dochodzi do umorzenia z powodu bezczynności wierzyciela na skutek zawarcia porozumienia z dłużnikiem.

Jeśli wierzyciel i dłużnik zawarli porozumienie co do spłaty egzekwowanego długu, na co powoła się wierzyciel i co w razie wątpliwości wykaże, przedstawiając np. ugodę, działa on w zaufaniu do dłużnika, że wykona on ugodę, i są podstawy do obciążenia kosztami dłużnika. Wierzyciel musi jednak wykazać, a nie tylko powołać się na fakt zawarcia porozumienia. Uprawdopodobnienie nie jest wystarczające – to konkluzja SN.

– To trafna uchwała, korzystna dla wierzyciela, gdyż zwalnia go z opłaty komorniczej w razie ugody z dłużnikiem, ale także dla dłużnika, gdyż zachęca wierzyciela do ugodowego zakończenia egzekucji – wskazuje dr Jarosław Świeczkowski, komornik.

To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego, która powinna zachęcać do ugód w czasie egzekucji.

Spór o zakres wyjątku

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP