Tak powstawała flota cieni. Zarobili i Rosjanie, i pośrednicy z Wysp Brytyjskich

 Chodzi o Litasco Middle East DMCC – spółkę koncernu Łukoil, handlującą ropą naftową, pierwotnie zarejestrowaną w Szwajcarii. Po inwazji Rosji na Ukrainę i wprowadzeniu sankcji przez Zachód, do których przyłączyła się również Szwajcaria, część pracowników opuściła firmę, a jej operacje handlowe zostały przeniesione do przyjaznego rosyjskiemu reżimowi Dubaju. Jak ustalił Bloomberg, w ostatnich miesiącach firma aktywnie rekrutowała pracowników do biur w różnych krajach.

Czytaj więcej

Gospodarka

Unia uderza w tankowce i sojuszników Rosji. 200 jednostek na czarnej liście

Dziś w Brukseli kraje Unii Europejskiej uzgodniły 17. pakiet sankcji wobec Rosji. Mogą zostać prz...

Brytyjski księgowy zarabia na flocie cieni

Sankcje ograniczyły rosyjskim koncernom naftowym możliwość korzystania z zachodnich firm w zakresie transportu ropy naftowej z Rosji. Dlatego Kreml zaczął budować tzw. flotę cieni, wykupując stare tankowce i rejestrując szereg firm w małych, biednych i w większości egzotycznych krajach.

„The Moscow Times” przypomina, że zeszłoroczne dochodzenie „Financial Times” (FT) wykazało, iż w ten proces zaangażowana była firma Litasco Middle East. Gazeta ujawniła m.in. plan, w ramach którego Łukoil dodał 25 tankowców do swojej tajnej floty. Struktura tworzenia tej floty została przez Rosjan celowo maksymalnie skomplikowana, aby ustalenie, kto tak naprawdę pociąga za sznurki, było jak najtrudniejsze.

Kluczową postacią w tym planie był pewien brytyjski biegły rewident – obecnie 74-letni weteran branży żeglugowej. Od 1990 roku jego firma, Ormerod Allen & Co., świadczyła usługi finansowe dla podmiotów z sektora. Jednym z pierwszych tankowców, które kupiła dla Łukoilu, był Kudos Stars, zbudowany w 2005 roku.

Czytaj więcej

Biznes

Londyn uderza w Moskwę największymi sankcjami w historii

Rząd Wielkiej Brytanii ogłosił „największy w historii” pakiet sankcji antyrosyjskich. Jego celem...

W grudniu 2022 roku jednostka została zakupiona od greckiej firmy za 35 mln dolarów przez Freyana Shipping Ltd, zarejestrowaną na Wyspach Marshalla. Freyana w 100 proc. należała do spółki Grand Eagle Maritime Inc., która z kolei była własnością firmy Eudora Ltd. Księgowy był jedynym dyrektorem wszystkich trzech firm zarejestrowanych na Wyspach Marshalla oraz stuprocentowym właścicielem spółki Eudora.

Zakup sfinansowała firma Eiger (również należąca do Łukoilu), która wyczarterowała statek na dwa lata za kwotę 129,3 mln AED (35,2 mln USD), zgodnie z umową z 30 listopada 2022 r., podpisaną przez dyrektora finansowego Litasco Middle East, Walerego Kildiarowa.

Gdzie Wyspy Cooka, gdzie Rosja

W okresie od grudnia 2022 r. do sierpnia 2023 r. Brytyjczyk w podobny sposób zakupił 24 kolejne tankowce. Każdy z nich został nabyty przez różne spółki zależne Grand Eagle Maritime, zarejestrowane na Wyspach Marshalla. W 2023 r. księgowy zaczął wyprzedawać te spółki, ponieważ – jak powiedzieli FT jego prawnicy – zaczął się obawiać, że statki te transportują wyłącznie rosyjską ropę. Pozbył się ich do września 2023 r.

Czytaj więcej

Transport

Indie przestają wpuszczać tankowce floty cieni

Sam fakt, że w ładowniach jest tania rosyjska ropa już w Indiach nie wystarczy. Brak dokumentów b...

Zakupione tankowce zostały przekazane pod banderę Wysp Cooka i zarządzane przez firmy z Dubaju – Radiating World Shipping (16 statków) oraz Star Voyages Shipping Services (6 statków). Obie były powiązane z innym obywatelem Zjednoczonego Królestwa – urodzonym w Pakistanie Muhammadem Tahirem Lakhanim, którego żona była główną udziałowczynią w Star Voyages.

Lakhani był właścicielem jednej z największych na świecie firm zajmujących się złomowaniem i naprawą statków.** Miał obywatelstwo brytyjskie, ale przez ostatnią dekadę pracował głównie w Dubaju. W kwietniu 2020 r. brytyjski sąd wydał międzynarodowy nakaz zamrożenia jego aktywów po tym, jak wierzyciele jego firmy oskarżyli jego i jego synów o oszustwo. Następnie Lakhani został skazany w dwóch procesach za oszustwa inwestycyjne i zobowiązany do zapłaty ponad 100 mln dolarów swoim byłym partnerom biznesowym.

Czytaj więcej

Handel

Zamykają się drzwi do Królewca. Rosjanie grożą zajęciem Litwy w jeden dzień

Litwa wprowadziła nowe ograniczenia w tranzycie rosyjskich ładunków do obwodu królewieckiego. Wła...

Craig Kennedy, ekspert ds. operacji żeglugowych z Uniwersytetu Harvarda, twierdzi, że rosyjskie firmy naftowe celowo korzystały z usług zagranicznych właścicieli i operatorów, aby ukryć swoje powiązania z tankowcami zakupionymi do floty cieni. – Rosjanie robią wszystko, co w ich mocy, aby zachować jak największy dystans między Moskwą a flotą cieni, gdyż znacznie utrudnia to nakładanie sankcji na organizacje zaangażowane w te działania – wyjaśnia. To tłumaczy, dlaczego dopiero po trzech latach wojny Bruksela nałożyła sankcje na spółki Łukoilu.

Ile kosztowała flota cieni?

Kennedy szacuje, że od 2022 r. rosyjskie koncerny naftowe wydały ponad 10 mld dolarów na zakup starych tankowców, finansując transakcje przede wszystkim za pomocą środków pozyskanych od rosyjskich banków. Jak zauważa Benjamin Hilgenstock, ekspert ds. sankcji naftowych z Kijowskiej Szkoły Ekonomicznej, zachodnie firmy żeglugowe zazwyczaj starają się pozbywać tankowców, które mają 15 lat i więcej. Średni wiek statków w rosyjskiej flocie cieni wynosi 18 lat, ale są w niej też jednostki liczące nawet pół wieku – takie jak te, których zderzenie w pobliżu rosyjskiego kurortu Anapa w minionym roku doprowadziło do ogromnej katastrofy ekologicznej.

– Większość tankowców rosyjskiej floty cieni nie ma odpowiedniego ubezpieczenia na wypadek wycieku ropy. Statki przewożące rosyjską ropę przepływają przez wody europejskie kilka razy dziennie – w tym przez Morze Bałtyckie i Morze Śródziemne. Kilka awarii już się wydarzyło, a poważna katastrofa to tylko kwestia czasu – ostrzega ukraiński ekspert.

Czytaj więcej

Ropa

Katastrofa ekologiczna nad Morzem Czarnym. 40 km plaż Rosji skażonych mazutem

Na plaże rosyjskiego uzdrowiska Anapa dotarł mazut z uszkodzonych w niedzielę dwóch 50-letnich ta...