Kiedy wolno torturować

Polacy zostali odpytani w ramach sondażu amerykańskiej organizacji WorldPublicOpinion. 62 procent naszych rodaków uważa, że tortury powinny być zakazane we wszystkich okolicznościach. 20 procent dopuszcza używanie tego środka, gdy może to uratować komuś życie. 7 proc. nie miałoby nic przeciwko pełnej legalizacji stosowania tortur.

W poprzednim sondażu w tej sprawie, w 2006 roku, Polacy odpowiedzieli dokładnie tak samo. – To świadczy o tym, że poglądy na tę kwestię są głęboko ugruntowane – powiedział „Rz” dr Michał Wencel z CBOS, który przeprowadził badanie.

Tortury są współcześnie stosowane w wielu krajach Trzeciego Świata. Okazało się jednak, że praktykowały je również służby USA podczas przesłuchań prawdziwych i domniemanych islamskich terrorystów. Stosowana przez CIA tortura waterboardingu polega np. na przywiązaniu więźnia do ławki, obwiązaniu głowy celofanem i polewaniu jej wodą. Więzień zaczyna wierzgać, odnosząc wrażenie, że się dusi. Waterboarding był stosowany w tajnych więzieniach CIA na terenie różnych państw, w tym – według niepotwierdzonych relacji – również w Polsce. Szerokim echem odbiły się wydarzenia w amerykańskim więzieniu Abu Ghraib na terenie Iraku. Zanotowano tam takie przypadki tortur jak: bicie osadzonych po rannych kończynach, oblewanie kwasem fosforowym, wpychanie kijów do odbytu, ciągnięcie osadzonych po podłodze za sznury przywiązane do nóg albo penisów.

Wczoraj ponad 200 byłych polityków i wojskowych, w tym m.in. George Schulz, Madeleine Albright i Zbigniew Brzeziński, ogłosiło apel do prezydenta George’a W. Busha, aby zastopował brutalne metody przesłuchań podejrzanych o terroryzm i ich przetrzymywanie w tajnych więzieniach.

Liczba przeciwników tortur w Polsce jest nieco mniejsza niż na zachodzie Europy. W Hiszpanii, gdzie 11 marca 2004 r. islamiści zabili w zamachu 192 osoby, przeciwko stosowaniu tortur niezależnie od okoliczności wypowiedziało się aż 82 procent ankietowanych. W szczególnych wypadkach dopuściło je 5 proc., a 7 proc. oznajmiło, że korzystanie z podobnych metod powinno być całkowicie dozwolone. Podobnie uważają Francuzi (odpowiednio 82, 12 i 4 proc.) i Brytyjczycy (82, 11 i 4 proc.).

Bardziej podzieleni są mieszkańcy krajów spoza kręgu kultury europejskiej – Egiptu (54, 40, 6), Iranu, Nigerii czy Korei Południowej.

Badania, przeprowadzone w 19 krajach na 19 tysiącach obywateli, są odpowiedzią na dyskusję, jaka wywiązała się w USA po zamachach z 11 września 2001 r. Pomimo sprzeciwu organizacji praw człowieka część prawicy dopuściła wówczas stosowanie drastycznych środków w ramach wojny z terroryzmem. „Jeżeli tortury będą jedynym sposobem na otrzymanie informacji pozwalających zapobiec detonacji bomby atomowej na Times Square, tortury powinny zostać – i zostaną – użyte” – napisał znany sędzia Richard Posner.

Zgodnie z tymi sugestiami służby USA zaczęły stosować „niestandardowe techniki przesłuchań”. – To właśnie najlepszy przykład na to, do czego prowadzi taka postawa. Gdy raz uchyli się furtkę, szybko dochodzi do nadużyć. Zaczyna się od „wyjątkowych okoliczności”, a kończy na codziennym znęcaniu – twierdzi dla „Rz” Anne-Laurence Lacroix, szefowa Światowej Organizacji przeciwko Torturom. – Nie można zadawać bólu w majestacie prawa. To, że 62 procent Polaków sprzeciwia się torturom, dobrze świadczy o waszym społeczeństwie – podkreśla.

Nie zgadza się z nią izraelski ekspert ds. terroryzmu, pułkownik Eitan Azani. – W naszym kraju wielokrotnie dzięki stosowaniu radykalnych metod udało się zapobiec zamachom – mówi „Rz”. Sytuację, gdy w rękach policji znajduje się terrorysta posiadający informacje na temat przygotowywanego zamachu, nazywa się w Izraelu tykającą bombą. – Trzeba ją rozbroić. Co jest ważniejsze? Prawa człowieka terrorysty czy ochrona życia obywateli? – pyta Azani.

-mszy

Kościół nie akceptuje tortur.