Polowanie samotnych wilków

Dżihad nieudaczników

Wkrótce po zamachach w Bostonie wielu ekspertów zajmujących się zwalczaniem terroryzmu twierdziło, że od dawna oczekiwano ataków dokonywanych przez nie wzbudzających wcześniej podejrzeń fundamentalistów, którzy są obywatelami Zachodu. Co ich łączy? „To rozzłoszczone dzieciaki, którym ideologia wsiąkła głęboko pod skórę" - twierdzi Philip Mudd, były agent FBI. Jego zdaniem bracia Carnajewowie zainteresowali się radykalnym islamem, ale równie dobrze mogli zostać rasistami czy prawicowymi ekstremistami.

Tamerlan Carnajew marzył o Olimpiadzie, ale porzucił szkołę, rozczarował siebie samego i rodzinę. - Podobny jest portret wszystkich innych samotnych wilków – uważa dr Ronald Schouten, który na wydziale psychiatrii Uniwersytetu Harvarda zajmuje się studiami nad terroryzmem. Jego zdaniem zawsze są to osoby, które poniosły życiową porażkę i zwykle szukają sposobu, by „legitymizować swój gniew". Tego zdania jest także wykładający na  Uniwersytecie George'a Washingtona Jerrold Post, były psychiatra CIA, autor książki „Umysł Terrorysty". Jerrold zauważa, że doskonale w ten rys psychologiczny wpisuje się  Nidal Hasan, zamachowiec z Fort Hood, który zastrzelił 13 osób. Zeznał, że na podjęcie przez niego decyzji o przeprowadzeniu ataku wpływ miało nagranie propagandowe Al-Kaidy z 2011 r. pt. „Jesteś odpowiedzialny sam za siebie" wzywające zachodnich muzułmanów, by nie czekali na rozkazy z zagranicy. Zdaniem Jerrolda tym, co różni fundamentalistów islamskich od innych grup, które mogłyby przeprowadzić ataki, jest to, że stworzyły dokładny profil osób, jakie chcą zwerbować,

Wolność albo bezpieczeństwo

Po ataku w Paryżu politycy we Francji wrócili do planu wprowadzenia nowych, restrykcyjnych przepisów, które umożliwiłyby łatwiejsze ściganie „samotnych wilków". Debatowano nad nimi już w ubiegłym roku, gdy domorosły radykał, 24-letni Mohammed Merah, wiosną ubiegłego roku zamordował w Tuluzie trzech żołnierzy, nauczyciela i trójkę dzieci z żydowskiej szkoły.  Tak, jak wtedy, wróciła debata o tym, czy i do jakiego stopnia poświęcać wolność w imię bezpieczeństwa. A odpowiedź jest tym trudniejsza, że osób o radykalnych poglądach, ale niegroźnych, choć działających w sposób budzący podejrzenie, jest dużo. A informacja zarówno nawołujące do dżihadu jak i instruujące, jak przeprowadzić atak są powszechnie dostępne.

Służby inaczej wyspecjalizowane

Doradzający francuskiemu rządowi w tej sprawie prof. Mathieu Guidere z Uniwersytetu w Tuluzie przyznaje, że służby bezpieczeństwa nie wiedzą jeszcze, jak łapać samotne wilki. - Początkowo nie musiały walczyć z takim zagrożeniem. Wyspecjalizowały się w zwalczaniu grup, organizacji, ale nie jednostek – twierdzi dodając, że ten sam błąd popełniono w Bostonie, Londynie i Paryżu: - Podejrzanych zidentyfikowano, ale nie zostali aresztowani nim zaczęli działać. - Łatwiej powiedzieć niż zrobić – odpowiada na te zarzuty David Omand, który był koordynatorem ds. bezpieczeństwa i wywiadu przy brytyjskim rządzie i podkreśla, że „nie ma wiarygodnych testów psychologicznych ani nie opracowano wykazu warunków, jakie musi spełniać osoba, której radykalne poglądy zmienią się w przemoc".

„Najlepszych sposobem by zapobiec pełnemu przemocy ekstremizmowi inspirowanemu przez zbrojny dżihad jest praca ze społecznością muzułmanów amerykańskich, konsekwentnie odcinających się od terroryzmu, co pozwoli zidentyfikować oznaki radykalizacji oraz współpraca z organami ścigania, gdy pojawią się znaki wskazujące, że dana osoba jest dryfuje ku przemocy " - mówił w niedawnym przemówieniu prezydent Barack Obama. Czy pomoc społeczności muzułmańskiej byłaby przydatna w przypadku urodzonych w katolickich rodzinach morderców z Londynu czy niedoszłego zabójcy z Paryża? Nawet jeśli tak by się stało i ten ruch Al-Kaida przewidziała. Z „Notatnika samotnego mudżahedina": „Gdy już podejmiesz decyzję, nie opowiadaj o swoich planach nikomu [...] Używaj tylko broni, jaką znajdziesz pod ręką".