Polak nie będzie premierem Litwy. Socjaldemokraci wybrali Ingę Ruginienė

Nazwisko Ruginienė podało w środę po południu kierownictwo Partii Socjaldemokratycznej, najsilniejszego ugrupowania w Sejmie. Przez kilka dni socjaldemokraci wybierali następcę premiera Gintautasa Paluckasa, któremu dziennikarze śledczy przypomnieli kilka kompromitujących spraw z przeszłości. W zeszłym tygodniu podał się do dymisji i zrezygnował z przewodzenia partii.

Jeszcze do środy rano szansę na objęcie stanowiska premiera miał Polak Robert Duchniewicz, wiceszef partii. Ale się wycofał z wyścigu. – Są inni odpowiedni kandydaci. Moja konkurencja nie jest potrzebna – tłumaczył „Rzeczpospolitej” Duchniewicz. 

I jako swoją faworytkę wymienił Ingę Ruginienė, minister spraw socjalnych i pracy. Przedtem za najlepszego kandydata uważał tymczasowego szefa partii Mindaugasa Sinkevičiusa, ale on nagle wycofał się z wyścigu.

Niespełna 34-letni Robert Duchniewicz nie wyklucza, że jeszcze powalczy o urząd premiera w – nie tak odległej raczej – przyszłości. „Decyzja może się zmienić”, jeżeli będzie się „utrzymywał chaos”, związany z trudnymi układami koalicyjnymi. Socjaldemokraci rządzą od grudnia zeszłego roku z dwoma mniejszymi partnerami – centrowym Związkiem Demokratów „W imię Litwy” i populistycznym Świtem Niemna. Kadencja obecnego Sejmu to jeszcze ponad trzy lata. 

– Nie wykluczam i widzę, że jestem przygotowany – mówi Duchniewicz.

Dlaczego z walki wycofał się faworyt Mindaugas Sinkevičius, tymczasowy szef Partii Socjaldemokratycznej? 

Partia Socjaldemokratyczna ma 52 posłów w 141-mandatowym Sejmie. To, że nowy premier będzie wywodził się z tego ugrupowania, uchodziło od dymisji Paluckasa za pewne. Do objęcia stanowiska przez Ruginienė upłynie jeszcze co najmniej kilkanaście dni, podczas których najpierw trzeba uzgodnić, czy koalicja pozostanie w starym składzie. Premiera mianuje prezydent i on musi zaaprobować nowy rząd, na którego przedstawienie jest 15 dni.

Jak się dowiedziała „Rzeczpospolita”, prezydent Gitanas Nausėda chciał, by socjaldemokraci postawili na Mindaugasa Sinkevičiusa, który po rezygnacji Paluckasa tymczasowo stoi na czele ich partii. Sinkevičius, mer rejonu janowskiego, jednak w ostatniej chwili ogłosił, że nie kandyduje. To on cieszył się największym poparciem oddziałów regionalnych Partii Socjaldemokratycznej.

Czytaj więcej

Polityka

Polak premierem Litwy? Robert Duchniewicz na krótkiej liście kandydatów

Po nagłej rezygnacji Gintautasa Paluckasa litewscy socjaldemokraci szukają w swoich szeregach now...

Sinkevičius tajemniczo tłumaczył, że decyzję podjął „po poważnych rozmyślaniach” i w uzgodnieniu z rodziną. Najprawdopodobniej przestraszył się jednak, że dziennikarze śledczy, którzy grzebali w przeszłości Paluckasa, zajmą się i nim. Wiadomo o aferze, która na jakiś czas uniemożliwiała Sinkevičiusowi zajmowanie ważnych stanowisk państwowych i start w wyborach. Został w zeszłym roku skazany przez sąd rejonowy za nadużycia i fałszowanie dokumentów. W tym roku Sąd Najwyższy umorzył jego sprawę, ale potwierdził, że do naruszeń doszło. Sinkevičius, podobnie jak Paluckas, daje opozycji szansę przedstawiania socjaldemokratów jako aferzystów.

Inga Ruginienė ma krótki staż w partii, ale długo była szefową Konfederacji Związków Zawodowych, a sprawy pracownicze to podstawa programu socjaldemokratów. Do partii przyciągnął ją Duchniewicz, jest członkinią kierowanego przez niego oddziału w rejonie wileńskim.

Robert Duchniewicz zostaje w rejonie wileńskim

Robert Duchniewicz w zeszłym roku prowadził – zwycięską, jak się okazało – kampanię socjaldemokratów przed wyborami do Sejmu. Jest nieformalnym liderem litewskich Polaków, którzy są krytycznie nastawieni do Akcji Wyborczej Polaków na Litwie (AWPL), zwanej czasem „polską partią”. Nieoczekiwanie pokonał dwa lata temu kandydata AWPL w wyborach na mera rejonu wileńskiego (sąsiadującego z trzech stron ze stolicą), wcześniej bastionu „polskiej partii”. 

Od ustąpienia Paluckasa Duchniewicz miał dylemat, czy może porzucić rejon wileński. Porzucenie stanowiska mera rejonu wileńskiego miałoby wpływ na los „tysięcy ludzi”. W przyspieszonych wyborach, które musiałyby się odbyć, AWPL mogłaby wrócić do całkowitej władzy w rejonie. Teraz i tak ma tam większość radnych. Dwóch zastępców mera Duchniewicza jest zresztą z AWPL. 

– Mamy dużo ważnych zadań na szczeblu samorządowym, wielu ludzi byłoby niezadowolonych, pojawiłby się kłopot z zaufaniem mieszkańców rejonu – tłumaczy teraz „Rzeczpospolitej” swoją decyzję o wycofaniu się z premierowskiego wyścigu. 

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Rosyjski podbija Wilno. Wszędzie słychać „język okupanta”

Jak teraz odbijemy swoją stolicę? – grzmi znany publicysta. A w rządzie słychać obawy o bezpiecze...

Czy Litwini byliby gotowi zaakceptować premiera Polaka? „Boję się, że jeszcze do tego nie dojrzeli”

Polacy bywali już ministrami w rządzie litewskim, i to zarówno z AWPL (gdy była w koalicji), jak i z innych partii, w tym socjaldemokratycznej. Jednak nigdy Polak nie zajmował tak wysokiego stanowiska jak szef rządu. Biorąc pod uwagę napięcia związane z prawami mniejszości polskiej, które w przeszłości doprowadzały do kryzysów w stosunkach Warszawy z Wilnem, można postawić pytanie, czy Litwini są gotowi na premiera Polaka?

– Boję się, że naród litewski jeszcze do tego nie dojrzał – mówi mi jeden z najbardziej znanych Polaków na Litwie, prosząc o zachowanie anonimowości. Dodaje, że media litewskie nie podkreślają narodowości Duchniewicza, ale jednak po podawanej przez nie wersji Duchnevič można się domyślić, że to Polak.