Pracodawcy łamią prawo

Z najnowszego barometru rynku pracy opublikowanego przez agencję Work Service wynika, że aż 36 proc. badanych przez nich pracowników zauważyło, że w ich firmach dochodzi do łamania prawa.

– Jesteśmy zaskoczeni tym wynikiem. Wiedzieliśmy, że na rynku pracy nie jest najlepiej, ale nie przypuszczaliśmy, że naruszenia pojawiają się w aż co trzeciej firmie – mówi Krzysztof Inglot z Work Service.

Duża skala patologii na rynku pracy nie dziwi natomiast Danuty Rutkowskiej, rzeczniczki Państwowej Inspekcji Pracy. – Co roku wpływa do nas około 40 tys. skarg. Nasze kontrole wykazują, że ponad 70 proc. z nich jest uzasadnionych – opowiada.

Najwięcej, 16 proc., firm nie płaci swoim pracownikom za nadgodziny. – To, niestety, standard. Z naszych szacunków wynika, że polscy przedsiębiorcy z tego powodu zalegają z wypłatami pracownikom między 8 a 10 mld zł – mówi Marek Lewandowski, rzecznik „Solidarności".

14 proc. firm nie przestrzega przepisów BHP. – To przewinienia najcięższego kalibru, bo narażają ludzi nie tylko na problemy finansowe, ale także na śmierć – mówi Inglot.

Według Inspekcji Pracy w ubiegłym roku najwięcej wypadków przy pracy zdarzyło się w budownictwie i przemyśle – 1888. W ich wyniku zmarło ?315 osób, a 735 doznało ciężkich uszczerbków na zdrowiu.

– Skala wypadków przy pracy jest wyższa, niż to rejestruje inspekcja. Przykładowo w budownictwie wiele osób pracuje na podstawie umowy cywilnoprawnej lub jest na samozatrudnienu. Jeśli spotka je nieszczęście, nie jest to traktowane jako wypadek przy pracy, bo nie podlegają kodeksowi – wyjaśnia Lewandowski.

Kwitnie praca na czarno. ?8 proc. ankietowanych przez Work Service przyznało, że w ich firmie zatrudnia się pracowników bez żadnej umowy. A co dziesiąty potwierdził, że dostaje część wynagrodzenia pod stołem.

Według Inspekcji Pracy przedsiębiorcy zbyt często zastępują umowy o pracę kontraktami cywilnoprawnymi. ?W 2013 r. inspektorzy sprawdzili 44 tys. umów cywilnoprawnych w prawie 9 tys. firm. Stwierdzili, że co piąta powinna być normalną umową o pracę. – Z roku na rok to zjawisko narasta – mówi Danuta Rutkowska.

Najmniejszy problem stanowią dziś opóźniania wypłat wynagrodzenia. 5 proc. firm spóźnia się z pensjami dłużej niż dwa tygodnie.

Zdaniem naszych rozmówców skala naruszeń prawa byłaby mniejsza, gdyby mandaty nakładane na przedsiębiorców były wyższe. – W Niemczech i krajach skandynawskich za naruszenie prawa pracy firmie grozi nawet zamknięcie. W Polsce w takich przypadkach płaci się zaledwie tysiąc złotych – mówi Inglot.