Rząd poprawi flagę, orła i hymn. Ruszają prace w ministerstwie

Cynober, a może karmazyn? Jaki jest odcień czerwieni na polskiej fladze, w zasadzie nie wiadomo. W jednym z załączników do ustawy o godle, barwach i hymnie RP oraz o pieczęciach państwowych z 1980 roku flagę wydrukowano w odcieniu zbliżonym do cynobru. Problem w tym, że obok zamieszczono tabelkę ze współrzędnymi barw w rzadko stosowanym systemie CIELUV, z której – zdaniem wielu grafików – wynika karmazyn.

Czytaj więcej

Kraj

Biało-czerwona flaga. Najpierw karmazyn, potem cynober

Jaki odcień czerwieni flagi obowiązuje, nie wiadomo. Na pewno dzisiejsza flaga ma odcień nieco ci...

To jeden z wielu absurdów obecnych przepisów, dotyczących symboliki państwowej, które chce wyeliminować minister kultury Hanna Wróblewska. Jak ustaliła „Rzeczpospolita”, 22 maja podpisała zarządzenie o powołaniu zespołu eksperckiego do opracowania projektu ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z zarządzeniem, jednym z głównych zadań zespołu jest opracowanie projektu ustawy o symbolach państwowych

W jego skład ma wejść 14 urzędników i ekspertów, wskazanych głównie przez ministerstwa, kancelarie prezydenta i premiera, Komisję Heraldyczną, towarzystwa heraldyków, historyków i twórców grafiki użytkowej oraz Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Zgodnie z zarządzeniem zespół ma mieć kilka celów, w tym jeden najważniejszy: „opracowanie projektu ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, w tym uzasadnienia oraz oceny skutków regulacji wraz z załącznikami oraz projektami aktów wykonawczych”.

– Od momentu przyjęcia nowej Konstytucji w 1997 roku nie przygotowano ustawy dotyczącej symboli państwowych. Brak takiej regulacji powoduje, że część dotyczących ich przepisów obowiązuje od 1955 roku – wyjaśnia „Rzeczpospolitej” rzecznik prasowy ministerstwa Piotr Jędrzejowski.

Jakie są największe problemy związane z przestarzałymi regulacjami? Specjaliści od lat narzekają, że w przepisach brakuje innych wersji orła, np. w czerni i bieli, nigdy nie powstały też oficjalne pliki, mogące być użyte przez grafików. Muzycy utyskują na brak oficjalnych opracowań hymnu na inne składy wykonawcze niż głos z fortepianem. W tym ostatnim przypadku „Mazurek Dąbrowskiego” zapisano w trudnej do zaśpiewania tonacji F-dur.

Czytaj więcej

Historia Polski

Mazurek Dąbrowskiego: Tajemnice „Pieśni legionów”

„Jeżeli mówimy o wersji polskiego hymnu, którą dzisiaj znamy i śpiewamy, to niewątpliwie zawdzięc...

Dochodzą do tego zarzuty natury heraldycznej. Zdaniem specjalistów polski orzeł, który narysowano z cieniowaniem, przez co przypomina płaskorzeźbę, nie spełnia wymogów heraldyki, bo powinien być płaski. Wielu heraldyków domaga się zabarwienia całych nóg orła na złoto, a nie tylko szponów, choć zdarzają się też odmienne głosy. Błąd ma być zrobiony nawet w Konstytucji. Duża część specjalistów uważa, że herb mylnie nazywa się tam godłem.

Usuwając wady obecnych przepisów, MKiDN chce oprzeć się na kontrowersyjnym projekcie

Część tych wad chce usunąć MKiDN. Rzecznik resortu nie ukrywa, że chce ono się oprzeć na projekcie przedstawionym za rządów PiS w 2021 roku, gdy ministrem kultury był Piotr Gliński. „Projekt ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej, przygotowany w 2021 roku, zakłada uporządkowanie stanu prawnego dotyczącego wykorzystywania przez instytucje państwowe, osoby prawne i fizyczne symboli państwowych RP. Zakłada też wprowadzenie wzorów symboli państwowych zgodnych ze współczesnymi technikami drukarskimi i graficznymi, w tym określenie sposobu ich wykorzystania w internecie” – tłumaczy nam Piotr Jędrzejowski.

I tu zaczyna się problem. Tamten projekt budził bowiem liczne kontrowersje.

Najgłośniej komentowaną propozycją była zmiana kolejności zwrotek w hymnie Polski. Druga miałaby zaczynać się od słów: „Jak Czarniecki do Poznania”, a dopiero w trzeciej śpiewalibyśmy: „Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę”. Ministerstwo tłumaczyło wtedy, że zmiana przywróciłaby sens utworu. Zdaniem Polskiego Towarzystwa Historycznego nie ma to jednak uzasadnienia, bo hymn w obecnej formie został ustanowiony po odzyskaniu niepodległości i nigdy niezmieniany.

Czytaj więcej

Polityka

Eksperci: Projekty nowych symboli narodowych bublem

Eksperci od heraldyki ostro oceniają projekt Ministerstwa Kultury, który ma uporządkować symbolik...

Kontrowersje u specjalistów wzbudził też pomysł wprowadzenia dwóch rodzajów flag: biało-czerwonej „narodowej” oraz „państwowej” z herbem, której miałyby używać urzędy. Zdaniem Polskiego Towarzystwa Weksylologicznego byłoby to „sprzeczne z polską tradycją” i nieuzasadnionym czerpaniem z rozwiązań niemieckich.

Ministerstwo chciało też pozłocić całe nogi orła, a za oficjalny odcień czerwieni uznać karmazyn. Zdaniem Polskiego Towarzystwa Heraldycznego lepiej umotywowany byłby wybór pąsu, czyli koloru płatków maku. Krytykowany był też projekt nowej flagi, przynależnej prezydentowi Chorągwi Rzeczypospolitej, czyli orła na czerwonym płacie. Co do idei przywrócenia chorągwi, stosowanej w przeszłości przez królów i prezydentów, nie ma sporu u specjalistów, jednak pytali, dlaczego nie umieszczono na niej obramowania z wężyka generalskiego.

Pomimo klęski projektu ustawy o symbolach państwowych, rząd PiS i tak zmienił sobie godło – rozporządzeniem

Zarzutów wobec projektu było tak dużo, że prace wstrzymano, a w 2022 roku bałagan z symbolami jeszcze się powiększył. Rząd przyjął rozporządzenie o godle używanym przez premiera, ministrów i podległe im resorty. Od tego zwykłego różni go kilka detali, a przede wszystkim całe złote nogi, a nie tylko szpony. Problem w tym, że ustawa wciąż mówi o tym, że orzeł biały ma mieć złote jedynie dziób i szpony.