Od grodzenia tras do kupna ośrodka

22 km nartostrad z wyciągami, sprzętem do naśnieżania i sześcioma ratrakami – ośrodek Czyrna-Solisko w Szczyrku za 13,7 mln zł kupiła w czwartek od państwowej Gliwickiej Agencji Turystycznej (GAT) spółka Szczyrkowski Ośrodek Narciarski (SON), którą kieruje Stanisław Richter. Ten scenariusz dwa lata temu prognozowała „Rz".

Za cenę wywoławczą

W tekście „Operacja przejąć tereny narciarskie w Szczyrku" z 2009 r. opisaliśmy ciąg zaplanowanych przez Richtera działań, które doprowadziły do postawienia pod ścianą Gliwickiej Agencji Turystycznej, spółki Skarbu Państwa, dotychczasowego właściciela ośrodka Czyrna-Solisko. Richter, będąc jeszcze dyrektorem w GAT, w latach 90. rozpoczął skupowanie gruntów, przez które przebiegały trasy narciarskie. Razem z innymi właścicielami najpierw stawiali na trasach płoty, by uniemożliwić narciarzom szusowanie, a potem wymusili na GAT dzierżawę ośrodka na niezwykle korzystnych warunkach (tylko zimą, gdy przynosił on zyski).

Ministerstwo Skarbu w końcu postanowiło sprzedać ośrodek w przetargu. SON był jedynym oferentem. Czyrną-Solisko sprzedano za cenę wywoławczą.

– Wartość transakcji w Szczyrku to koszt budowy jednej nowoczesnej wyprzęganej kolei linowej krzesełkowej – ocenia Tomasz Derwich, były dyrektor należącego do GAT ośrodka narciarskiego Pilsko, dziś szef tras narciarskich w popularnym ośrodku Kotelnica w Białce Tatrzańskiej.

Stanisław Richter twierdzi w rozmowie z „Rz", że i tak grubo przepłacił. – SON miał pierwszeństwo nabycia ze względu na fakt, że na naszych gruntach stały wyciągi GAT, zgodnie z prawem, również nasze – uważa.

W istocie wcześniejsze działania Richtera, z których zasłynął na całą Polskę, skutecznie odstraszyły innych inwestorów. Bali się powtórki gehenny GAT.

– Rzeczywiście, pojawiali się inni potencjalni inwestorzy, ale bez doświadczenia w tej branży – mówi „Rz" Marcin Kędracki, prezes GAT. – A to nie jest kura znosząca złote jaja.

Richter twierdzi, że ośrodek powinien być przekazany spółce za 6 mln zł, kwotę równą wartości księgowej. W najlepszych latach, czyli przed dekadą, Czyrna-Solisko miała ok. 11 mln zł obrotów i zarabiała na czysto 3 – 3,5 mln zł. Richter narzeka jednak, że jako dotychczasowy dzierżawca w tym sezonie zarobił 2 mln zł – dokładnie tyle, ile musiał zapłacić GAT za dzierżawę pokrywającą roczne koszty utrzymania ośrodka. W poprzednim sezonie ośrodek zarobił na czysto 405 tys. zł, ale wtedy SON płacił agencji tylko za jego utrzymanie zimą.

Potrzeba inwestora

Tomasz Derwich uważa, że Czyrna-Solisko to najlepszy ośrodek w Polsce. – Z największym potencjałem zarówno jeśli chodzi o długość tras, jak i bliskość wielkiej aglomeracji śląskiej – podkreśla. Jego zdaniem Szczyrk w ciemno kupiliby biznesmeni, którzy inwestują ogromne kwoty w znacznie mniej atrakcyjne narciarsko tereny. Na przykład Sobiesław Zasada, który w Świeradowie zainwestował ponad 100 mln zł w kolej gondolową obsługującą tylko jedną trasę narciarską.

Derwich: – Dla dużego inwestora to byłby złoty interes. Tylko największym problemem Szczyrku jest to, że tam nie ma ani jednej kolei krzesełkowej.

Jedyny kapitał spółki Richtera i 50 innych właścicieli gruntów, którzy tworzą SON, to pięć naśnieżarek. Aby zapłacić 13,7 mln zł za ośrodek, muszą w większości wziąć kredyt. Ludzi z branży dziwi, że Richter, który nie zamierza szukać partnerów z pieniędzmi, w przyszłym roku zakłada inwestycje rzędu 7 mln zł. Przede wszystkim w rozbudowę systemu dośnieżania, odbudowę tzw. akwarium, jedynej na stokach Czyrnej-Soliska restauracji z toaletami, oraz remonty wyciągów orczykowych.

Jacek Ciszak, właściciel portalu dla narciarzy Skionline.pl, przypomina, że transakcja to przerwanie wieloletniego pata w sprawie rozwoju największego polskiego ośrodka narciarskiego. Ale wieloletnie przepychanki i brak inwestycji spowodowały, że jest on wyeksploatowany do granic możliwości.

– Jedyne toalety dla narciarzy to kabiny toi-toi, a w ubiegłym sezonie doszło do urwania się koła, na którym zawieszona była lina jednego z orczyków – zauważa Ciszak. – To pokazuje skalę wyzwań, jakie stoją przed nowym właścicielem.

Ile mogą kosztować podstawowe inwestycje? – Jeśli przyjmiemy za podstawowe wymianę wyciągów na krzesełkowe czy dofinansowanie infrastruktury, to trzeba liczyć 50 mln zł. Jeśli modernizację ośrodka na europejskim poziomie, to i 100 mln – szacuje Kędracki. Przyznaje, że Skarb Państwa nie chciał inwestować w tak nieprzewidywalny i trudny interes.

Szef Skionline.pl wątpi, żeby przebudowę ośrodka, który na powrót stałby się atrakcyjny, udźwignął SON. – Duży inwestor z doświadczeniem z Austrii czy Szwajcarii to w zasadzie być albo nie być dla Szczyrku. Być może SON poszuka takiego i w perspektywie pięciu lat odbuduje ośrodek, bo konkurencja w najbliższej okolicy jest duża: Wisła i słowacka Wielka Racza.

Richter zapewnia „Rz", że co rusz dzwonią do niego wielcy inwestorzy z propozycjami, ale on niespecjalnie kwapi się do spółki. – Pieniądze to nie problem – powtarza, ale nie chce się wdawać w szczegóły.

Jedna kanapa nie wystarczy

Zapytany, jak wyobraża sobie ośrodek za pięć lat, Richter mówi, że do tego czasu uruchomi rozpoczętą przez GAT budowę trzyosobowego wyciągu kanapowego z Soliska na Pośredni Wierch.

– Spójrzmy na ostatnich pięć – sześć lat – proponuje Derwich. – W tym czasie w Polsce rozwinęło się wiele stacji narciarskich, powstały zupełnie nowe, ludzie masowo jeżdżą w Alpy. Za pięć lat Czyrna-Solisko z jedną koleją krzesełkową to nie będzie mocna oferta.

Wojciech Bydliński, burmistrz Szczyrku, też nie jest hurraoptymistą. – Sukces będzie, jak ruszy pierwsza kanapa. Żeby dziś liczyć się na rynku, nie wystarczy mieć byle jaką trasę. Trzeba konkurencję przebić – ocenia.

Nie deklaruje wejścia gminy w inwestycję w ramach przedsięwzięcia prywatno-publicznego ze Szczyrkowskim Ośrodkiem Narciarskim. – Dziś takich decyzji nie ma, choć gmina ma grunty w okolicy Małego Skrzycznego. Nie wiemy, jakie plany rozbudowania tras ma SON. Czas pokaże, na co może liczyć Szczyrk, narciarze i sam nowy właściciel – mówi burmistrz.

Gdzie na narty w Polsce

Inne duże ośrodki narciarskie w kraju:

- Zakopane: do niego należą m.in. kompleks narciarski Kasprowy Wierch (prawie 20 km tras), Gubałówka (1,3 km), Nosal, Szymoszkowa

- Zieleniec: 28 tras narciarskich (w sumie ponad 10 km), w tym dziesięć oświetlonych. Najnowocześniejsze kanapy i krzesełka należą do spółki Winterpol Ryszarda Sobiesiaka, inne do Nartoramy i Mieszka

- Szklarska Poręba: 14 wyciągów na czterech nartostradach, w tym Fis, Lolobrygida i na Hali Szrenickiej. W sumie 12 km tras

- Wisła: ponad 20 wyciągów, m.in. Cieńków należący do Nadwiślańskiej Agencji Turystycznej, Klepki, Stożek, Bochnia (prywatne)

- Białka Tatrzańska: 20 wyciągów, w tym 14 w trzech ośrodkach: Bania, Kotelnica (najdłuższa nowoczesna nartostrada), Kaniówka