Zalety darowizny na wypadek śmierci

Senat proponuje rozszerzenie form dysponowania majątkiem na wypadek śmierci. Będzie można przekazać konkretne przedmioty w drodze darowizny

Publikacja: 23.03.2011 03:55

Zalety darowizny na wypadek śmierci

Foto: www.sxc.hu

W piątek parlament uchwalił nowelę prawa spadkowego, która ustanawia zupełnie nowe narzędzie – tzw. zapis windykacyjny. Umożliwia on przekazanie w testamencie danej osobie konkretnego składnika spadku, w szczególności majątku produkcyjnego. Jego wprowadzenie popierali notariusze oraz środowiska przedsiębiorców (szerzej: „Schedę można dzielić na składniki", „Rz" z 19 marca).

Prostsze formy dziedziczenia

W czasie prac parlamentarnych konkurowały dwa projekty – ten przyjęty oraz senacki: darowizny na wypadek śmierci.

Zdaniem Senatu (a także notariuszy) ta konstrukcja ma być prostsza i znacznie różni się od zapisu windykacyjnego. Do darowizny na wypadek śmierci będą miały w większości zastosowanie dotychczasowe przepisy o darowiznach (formalnie nie będzie więc ona regulacją prawa spadkowego).

Skutek w postaci nabycia przedmiotu darowizny następować będzie z chwilą śmierci darczyńcy, z mocy samego prawa, bez żadnych dodatkowych czynności prawnych, także jeżeli darowana zostanie nieruchomość. Darowizna, inaczej niż zapis windykacyjny, nie będzie mogła być odwołana (tylko wyjątkowo, z powodu rażącej niewdzięczności).

Gdyby przedmiot darowizny stanowił wspólność majątkową małżonków – a będzie tak pewnie często – z chwilą śmierci pierwszego z nich obdarowany stanie się współwłaścicielem jego części. Można będzie jednak zastrzec, że darowizna stanie się skuteczna w całości już z chwilą śmierci pierwszego z darczyńców. Forma notarialna umowy ma gwarantować, że takie decyzje nie będą podejmowane pochopnie.

Testament można zawsze odwołać. Darowizny na wypadek śmierci odwołać się nie da

Zgodnie z projektem obdarowany odpowiadałby za długi spadkowe tylko wtedy, gdy egzekucja przeciwko spadkobiercom (i zapisobiorcom windykacyjnym) okaże się nieskuteczna (a więc w drugiej kolejności). Odpowiedzialność za zachowek, czyli część spadku, która przypada najbliższym krewnym i małżonkowi zmarłego nawet pominiętym w testamencie, może zostać wyłączona przez darczyńcę w umowie darowizny.

Ochrona wierzycieli i rodziny

Są jednak także wątpliwości.

Chodzi o to, żeby darowizna nie prowadziła do pokrzywdzenia wierzycieli spadkodawcy oraz jego najbliższych (uprawnionych do zachowku) – wskazuje poseł Jerzy Kozdroń, przewodniczący Sejmowej Komisji ds. Zmian w Kodyfikacjach. – Jeśli projekt te elementy uwzględni, to ma szanse na uchwalenie. Od przybytku głowa nie boli.

– Mam wątpliwości, czy darowizna na wypadek śmierci nie będzie nadużywana wobec osób w trudnej sytuacji: chorych, bezrobotnych, i czy nie pojawią się „łowcy" spadków – mówi z kolei Jarosław Świeczkowski, prezes Krajowej Rady Komorniczej. – Uważam, że powinna być ograniczona do osób fizycznych i należy stworzyć jakąś procedurę sądowej kontroli tych darowizn na wniosek spadkobierców, gdyż to oni mogą być pokrzywdzeni – wyjaśnia.

Chociaż na kontynencie europejskim dominującą formą dysponowania majątkiem jest testament, darowizny na wypadek śmierci przewiduje prawo Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Holandii i Węgier. Z kolei we Francji czy Włoszech przyjęto taką możliwość w drodze wykładni prawa umów.

Zdaniem notariuszy darowizna na wypadek śmierci i zapis windykacyjny wzajemnie się uzupełniają. Nie ma między nimi żadnej konkurencji. Obydwa te narzędzia powinny być więc wprowadzone.

etap legislacyjny: przed pierwszym czytaniem

Różne formy dziedziczenia

Czytaj też:

 

Zobacz:

» Spadki i darowizny » Spadki » Testament

W piątek parlament uchwalił nowelę prawa spadkowego, która ustanawia zupełnie nowe narzędzie – tzw. zapis windykacyjny. Umożliwia on przekazanie w testamencie danej osobie konkretnego składnika spadku, w szczególności majątku produkcyjnego. Jego wprowadzenie popierali notariusze oraz środowiska przedsiębiorców (szerzej: „Schedę można dzielić na składniki", „Rz" z 19 marca).

Prostsze formy dziedziczenia

Pozostało 89% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów