Podatki muszą płacić wszyscy. Ci zaś, dla których ustawodawca przewidział ulgi i zwolnienia, muszą pamiętać, że są najczęściej obwarowane konkretnymi warunkami. Ich niespełnienie oznacza utratę preferencji. O tej zasadzie świadczy jedno z ostatnich orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego, który potwierdził stanowisko fiskusa odmawiające zwolnienia z podatku od darowizny.
Podarek dla wnuczki
Sprawa dotyczyła dziecka, które zostało obdarowane przez babcię. Kwota 40 tys. zł została przelana na konto, ale brata dziecka. Dowód wpłaty zatytułowany: darowizna na rzecz (tu wskazano imię i nazwisko dziecka), został dołączony do zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z1).
Fiskus zaczął drążyć sprawę. Dowiedział się, że środki z darowizny trafiły na konto brata obdarowanej. Tłumaczono, że ona sama jako niepełnoletnia nie może być właścicielem ani pełnomocnikiem konta bankowego. Potem wyjaśniono, dlaczego pieniądze nie trafiły na rachunek żadnego z rodziców. Okazało się, że ojciec dziewczynki ma zablokowane konto w związku z toczącą się sprawą w urzędzie skarbowym. A matka obawia się zajęcia jej konta w związku ze sprawą męża.
Fiskus uznał, że darowizna przekazana wnuczce przez babcię nie może korzystać ze zwolnienia dla tzw. zerowej grupy podatkowej, czyli kręgu najbliższej rodziny. Urzędnicy przypomnieli, że jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia z podatku darowizny środków pieniężnych jest dowód przekazania ich na rachunek bankowy nabywcy (rachunek SKOK lub przekaz pocztowy). Pieniądze trafiły na rachunek bankowy osoby trzeciej, tj. brata obdarowanej. O zwolnieniu nie może być mowy.
Sprawa trafiła na wokandę i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uwzględnił skargę. Sąd zwrócił uwagę na szczególny cel wprowadzenia nielimitowanego zwolnienia w podatku od spadków i darowizny, a jest nim konieczność szczególnej ochrony sytuacji majątkowej rodziny. Jego zdaniem prawo do zwolnienia przysługuje także, gdy darowizna zostanie udokumentowana dowodem przekazania pieniędzy na rachunek bankowy innego podmiotu, ale na rzecz obdarowanego.