CBA wciąż na wojnie

Agresja Rosji na Ukrainę zmusiła antykorupcyjną służbę do zmiany priorytetów, jej działalność zdominowało tworzenie listy sankcyjnej, czyli analizy i wnioski do MSWiA o objęcie rygorami osób i firm wspierających toczącą się wojnę w Ukrainie – wynika z raportu Centralnego Biura Antykorupcyjnego za ubiegły rok, który trafił do sejmowej Komisji ds. służb specjalnych.

Rządu nie ruszają

Z raportu wynika, że CBA prowadziło 750 spraw operacyjnych – o 216 więcej niż rok wcześniej, z czego połowę nowych. To lepiej niż w 2021 r., kiedy nowe sprawy stanowiły 30 proc. Liczba śledztw wzrosła do 694 (to o 110 więcej), jednak urobek z tzw. materiałów własnych CBA jest nadal skromny. Na 228 wszczętych w ubiegłym roku postępowań przygotowawczych – 106 (46 proc.) prowadzono na materiałach własnych CBA. Rok wcześniej – blisko 57 proc., a np. w 2015 r. – 69 proc.

Czytaj więcej

Przestępczość

Sprawa Włodzimierza K. Służby kopią w śmieciach

CBA zatrzymało Włodzimierza K., sekretarza miasta Warszawy. W poniedziałek przewieziono go do kat...

Blisko 60 proc. spraw zakończyło się aktami oskarżenia (rok wcześniej 45 proc.), co trzecia umorzeniem.

Podobnie jak w poprzednich latach, najwięcej nowych postępowań dotyczyło samorządów, i zaraz potem wiarygodności dokumentów (to nowa kategoria, której nie wskazywano rok wcześniej), i kolejno wojska, organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, administracji celnej i skarbowej, programów unijnych. To m.in. wykrycie korupcji przy przetargach w Akademii Wojsk Lądowych i Polskiej Spółce Gazownictwa czy piramidy finansowej, w której 400 osób mogło stracić nawet 20 mln zł. CBA pochwaliło się także zatrzymaniem byłego posła (piastował tę funkcję w latach 2005–2019), który za łapówki miał rekomendować osoby do spółek państwowych.

Co zaskakujące, jedynie osiem spraw dotyczyło administracji rządowej, w 2021 r. – 21. Skąd blisko trzykrotny spadek?

– Jest parasol nad działaczami partii rządzącej. Państwo co chwila jest wstrząsane aferami, ale wiele spraw jest wyciszanych, nie ma reakcji służb. Nawet teraz przy wojnie w Ukrainie odbywają się różne ciemnie interesy, a reakcji nie ma lub są spóźnione – mówi poseł Marek Biernacki, były szef MSWiA, członek sejmowej Komisji ds. służb specjalnych. Krytycznie ocenia to, że mało śledztw jest wszczynanych na materiałach własnych CBA. – Gdyby wziąć podobne dane z policji, to proporcje byłyby odwrotne – uważa.

Zdaniem Michała Jacha, posła PiS, także członka tej komisji, powodem jest nadzwyczajna sytuacja, w jakiej znalazła się Polska. – To oczywiście wojna w Ukrainie, w tym zwiększone zagrożenie pracą obcych służb w Polsce, analiza podmiotów rosyjskich, które należy objąć sankcjami, ale i wzrost zagrożeń w efekcie wielkiej emigracji do Polski, a także rozliczenie tarczy antyinflacyjnej czy zakupu węgla. To ogrom nowych, ważnych zadań bez zwiększenia liczebności formacji – broni poseł Jach.

CBA oceniała także wiarygodność firm-kontrahentów, którym Straż Graniczna zleciła budowę zapory fizycznej i perymetrycznej na granicy z Białorusią. Do blisko połowy z nich CBA miało zastrzeżenia.

Lista sankcji

Faktycznie, Biuro mocno angażowały kwestie wynikające z wojny w Ukrainie.

„CBA odegrało istotną rolę w kształtowaniu polskiej listy sankcyjnej, kierując do MSWiA wnioski o objęcie sankcjami osób i podmiotów, wspierających finansowo, logistycznie lub osobowo toczącą się wojnę” – wskazuje raport CBA. Już pierwszego dnia po napaści Rosji na Ukrainę Biuro „podjęło współpracę operacyjną i pośrednictwo w wymianie informacji pomiędzy służbami ukraińskimi i partnerami zagranicznymi” – zaznacza.