Sejm uchwalił likwidację specłużby w więziennictwie

Sejm uchwalił w piątek likwidację Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej, jednostki określanej jako wewnętrzna „policja” Służby Więziennej.

Publikacja: 09.05.2025 18:00

Sejm uchwalił likwidację specłużby w więziennictwie

Foto: PAP/Darek Delmanowicz

dgk

Chodzi o nowelizację ustawy o Służbie Więziennej, przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, której kluczowym elementem jest likwidacja Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej (IWSW), powołanego przez poprzednie kierownictwo resortu sprawiedliwości w lipcu 2022 roku (działalność rozpoczął w grudniu). Obecne kierownictwo resortu sprawiedliwości uznało, że koszty związane z powołaniem i działaniem tej jednostki są niewspółmierne do osiąganych efektów pracy.

Służba w służbie, czyli po co powołano IWSW

Zadaniem IWSW było rozpoznawanie, wykrywanie i zapobieganie przestępstwom, a także uzyskiwanie i utrwalanie dowodów. Zakres jego działania obejmował przestępstwa popełniane przez osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych, przestępstwa funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej wykonujących czynności służbowe, a także przez osoby z zewnątrz, których czyny przestępcze były bezpośrednio związane z przestępstwami tych grup.

Czytaj więcej

Za kratami ma być bezpieczniej

Inspektorat funkcjonował pod bezpośrednim nadzorem ówczesnego Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro i dysponował rozległymi kompetencjami operacyjno-rozpoznawczym, co budziło kontrowersje. Obejmowały one m.in. prowadzenie kontroli operacyjnych, zakupów kontrolowanych oraz uzyskiwanie i przetwarzanie danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych bez zgody oraz wiedzy osób, których dotyczyły.

„Inspektorat Wewnętrzny Służby Więziennej był fragmentem projektu państwa autorytarnego, państwa inwigilującego obywateli, inwigilującego swoich własnych funkcjonariuszy. Był wyrazem braku zaufania do funkcjonariuszy, patologią w służbie więziennej. Został powołany bez potrzeby, był nieskuteczny i ogromnie kosztowny”  – mówi wiceministra sprawiedliwości Maria Ejchart, odpowiedzialna w resorcie za Służbę Więzienną. - "Takich uprawnień nie ma żadna służba specjalna. Tymczasem efekty pracy Inspektoratu były na tyle nieznaczące, że nie przekonały nas do konieczności jego utrzymania" –  podkreśliła Ejchart.

IWSW drogie, a efekty pracy?

MS podaje dane, które mają świadczyć o skali kosztów ponoszonych przez państwo z powodu funkcjonowania niezbyt efektywnego IWSW. W 2023 roku funkcjonariusze Inspektoratu brali udział w zatrzymaniu jedynie 9 osób. Czynności administracyjno-porządkowe na terenie jednostek Służby Więziennej wykonywali 257 razy, a wsparcia innym organom udzielili dziesięciokrotnie.  Od początku działalności Inspektoratu wszczęto jedynie 37 spraw operacyjnych o różnym stopniu złożoności. Jednocześnie koszty funkcjonowania Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej (w zakresie wydatków jawnych) wyniosły 9,88 mln zł w 2023 roku, a w roku 2024 szacuje się je na 13,86 mln zł. Koszty utrzymania wydziałów zamiejscowych to 866,9 tys. zł w 2023 roku oraz 48,1 tys. zł do końca 2024 roku. 

"Na podstawie zebranych danych i analizy, które wykazały rażąco nieproporcjonalne koszty do efektów działalności IWSW, Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało i przedłożyło projekt ustawy o jego likwidacji. Zmiany przewidziane w nowelizacji dotyczą przede wszystkim: zniesienie Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej wraz z jego wydziałami zamiejscowymi; przekazanie zadań Inspektoratu – tak jak przed jego powołaniem – innym służbom zajmującym się zwalczaniem przestępczości, w szczególności policji; przejęcie funkcjonariuszy i pracowników cywilnych zatrudnionych w IWSW przez jednostki organizacyjne Służby Więziennej" - czytamy w komunikacie na stronie MS

Przyjęta dziś przez Sejm nowelizacja trafi teraz pod obrady Senatu.

Chodzi o nowelizację ustawy o Służbie Więziennej, przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, której kluczowym elementem jest likwidacja Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej (IWSW), powołanego przez poprzednie kierownictwo resortu sprawiedliwości w lipcu 2022 roku (działalność rozpoczął w grudniu). Obecne kierownictwo resortu sprawiedliwości uznało, że koszty związane z powołaniem i działaniem tej jednostki są niewspółmierne do osiąganych efektów pracy.

Służba w służbie, czyli po co powołano IWSW

Pozostało jeszcze 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj

Tylko 99 zł za rok.
Czytaj o tym, co dla Ciebie ważne.

Subskrybuj
gazeta
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem