Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może uchwalić budżetu, w którym planowane wydatki bieżące są wyższe niż planowane dochody bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6 (nadwyżka środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu wynikająca z rozliczeń emitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek z lat ubiegłych). Zasada ta wynika z art. 242 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=325303]ustawy o finansach publicznych[/link] i pierwszy raz ma zastosowanie do budżetów na 2011 r.
[b]Zakaz przekraczania wydatków bieżących o dochody bieżące nie obowiązuje tylko wówczas, gdy nie zostały przekazane w danym roku planowane środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, niepodlegające zwrotowi.[/b] Zakaz ten nie dotyczy również relacji między wydatkami a dochodami majątkowymi i nie odnosi się do ogólnej kwoty wydatków i dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
Oznacza to, że ustawa o finansach publicznych dopuszcza występowanie deficytu w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, i to zarówno na etapie planowania, jak i wykonywania budżetu.
Stosowanie art. 242 ustawy o finansach publicznych rodzi dla samorządów określone konsekwencje. Tak np. gmina nie będzie mogła w swoim planie finansowym na 2011 r. wskazać jako źródła pokrycia wydatków bieżących (np. na wynagrodzenia dla pracowników samorządowych czy na spłatę udzielonych poręczeń) kredytów i pożyczek.
Jest to zmiana istotna, ponieważ dotychczas ustawodawca nie określał rodzaju wydatków, które samorząd mógł finansować właśnie za pomocą pożyczek i kredytów. Obecnie obowiązuje zasada, że nowe zobowiązania mogą być zaciągane wyłącznie na pokrycie wydatków inwestycyjnych.
