Miejską filharmonię trzeba wpisać do rejestru

Formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea czy biblioteki. Instytucje te utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego uzyskują osobowość prawną.

Działalność mogą rozpocząć z chwilą wpisu do rejestru prowadzonego odpowiednio przez gminę, powiat lub województwo. Wpisu do tego rejestru dokonuje się z urzędu. Natomiast kwestie związane ze sposobem prowadzenia rejestru instytucji kultury reguluje rozporządzenie ministra kultury i sztuki z 17 lutego 1992 r.

Księgę rejestrową należy prowadzić zgodnie ze wzorem, który stanowi załącznik do zarządzenia, przy czym należy mieć na uwadze fakt, że dla każdej instytucji kultury prowadzi się oddzielną księgę rejestrową, oznaczoną kolejnym numerem. Przepis § 2 rozporządzenia w sprawie sposobu prowadzenia rejestru instytucji kultury stanowi, że każda księga rejestrowa składa się z czterech działów. Pierwszy zawiera oznaczenie instytucji kultury, do którego wpisuje się w odrębnych rubrykach:

- pełną i skróconą nazwę instytucji kultury oraz oznaczenie jej siedziby,

- przedmiot działalności instytucji kultury,

- oznaczenie organizatora i aktu o utworzeniu instytucji kultury.

- cyfrowy identyfikator instytucji kultury nadany w systemie informacji statystycznej oraz uwagi.

Dział drugi księgi rejestrowej dotyczy organizacji instytucji kultury. Wpisuje się do niego przede wszystkim informacje dotyczące dyrektora placówki (imię i nazwisko) oraz imiona i nazwiska jego zastępców, pełnomocników uprawnionych do dokonywania czynności prawnych. W tej części rejestru należy zamieścić także informacje na temat siedzib zakładów i innych wyodrębnionych jednostek organizacyjnych instytucji kultury, które sporządzają bilans, i ich cyfrowe identyfikatory nadane w systemie informacji statystycznej.

W dziale trzecim wpisuje się informacje dotyczące majątku, w który jednostka ta została wyposażona (środki finansowe i materialno-techniczne). Zamieszcza się w nim także wzmiankę o obciążeniu środków trwałych instytucji kultury ograniczonymi prawami rzeczowymi.

W ostatnim, czwartym dziale księgi zamieszcza się wpisy informujące o podziale, łączeniu lub likwidacji danej jednostki. Wpisuje się w nim ponadto dane osobowe jej likwidatora.

Warto pamiętać, że wpisowi podlegają również zmiany i uzupełnienia danych wymienionych wyżej. Rodzaje zmian, które wymagają poprawek w księdze, szczegółowo określa rozporządzenie, dla przykładu jeśli dojdzie do zmiany w obciążeniu środków trwałych instytucji kultury ograniczonymi prawami rzeczowymi, to taka informacja musi znaleźć się w rejestrze.

Każdy wpis do księgi rejestrowej oznacza się numerem wynikającym z kolejności wpisów oraz zaopatruje w datę dokonania wpisu i podpis pełnomocnika organizatora. Księga rejestrowa nie może być wynoszona poza miejsce jej przechowywania. Przy księdze rejestrowej prowadzi się odrębnie dla każdej instytucji kultury akta rejestrowe obejmujące dokumenty stanowiące podstawę wpisu do rejestru oraz dokumenty dotyczące postępowania rejestrowego. Organizator instytucji kultury może w treści wpisu powołać się na dokument złożony do akt rejestrowych. W takiej sytuacji uważa się je za objęte treścią wpisu.

[ramka][b]Z orzecznictwa[/b]

Jeśli z art. 9 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E22E229E4EA91E099C7A1BBB4C14820F?id=142971]ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej[/link] wynika powinność organizowania działalności kulturalnej przez tworzenie samorządowych instytucji kultury, a te w myśl art. 27 ust. 1 tej ustawy samodzielnie gospodarują przydzieloną i nabytą częścią mienia oraz prowadzą samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków, zgodnie zaś z art. 28 pokrywają koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów – to powyższe uregulowania prawne stanowią lex specialis w stosunku do innych ustaw [b](wyrok NSA z 17 października 2001 r., sygn. akt I SA 2197/01)[/b]. [/ramka]

[ramka][b]Statut nadaje organizator[/b]

Instytucje kultury działają na podstawie aktu o ich utworzeniu oraz statutu nadanego przez organizatora. Statut powinien w szczególności określać:

- nazwę, teren działania i siedzibę instytucji kultury,

- zakres działalności,

- organy zarządzające i doradcze oraz sposób ich powoływania,

- sposób uzyskiwania środków finansowych,

- zasady dokonywania zmian statutowych,

- postanowienia dotyczące prowadzenia działalności innej niż kulturalna, jeżeli instytucja zamierza działalność taką prowadzić.