Podatek od urządzeń w wyrobiskach pozostaje

W przyszłym tygodniu Senat zajmie się prawem górniczym i geologicznym.

– Mamy nadzieję, że senatorowie nie zabiorą nam tego, co udało się uchwalić w Sejmie – mówi Tadeusz Chrószcz, przewodniczący zarządu Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce. Najwięcej emocji budzą opłaty eksploatacyjne oraz podatek od nieruchomości pobierany od budowli i urządzeń zlokalizowanych w wyrobiskach.

Więcej z opłaty

Nowe prawo górnicze zmieniło zasady podziału opłaty eksploatacyjnej (m. in. za każdą tonę wydobytego węgla). Do gmin ma trafiać 90 proc., a nie – jak do tej pory – 60 proc. tej opłaty. Reszta pieniędzy zostanie przekazana do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska na subkonto, z którego są finansowane badania geologiczne i kartograficzne.

– Wiele gmin na tym zyska – ocenia Stanisława Bocian, wiceburmistrz Polkowic.

Prawie 70 gmin ma charakter typowo górniczy. Wydobywa się tam węgiel i miedź

Przykładowo, roczny budżet gminy Gierałtowice (z trzema kopalniami węgla kamiennego) wynosi 30 mln zł, z tego 6 mln zł to wpływy z opłaty eksploatacyjnej. Łatwo więc policzyć, ile dostałaby więcej po zmianach.

Gminy jednak nie wierzą, że taki podział środków z opłaty obroni się w Senacie. Protestuje bowiem Ministerstwo Środowiska.

– Ta zmiana oznacza, że mniej pieniędzy będzie na badania prowadzone przez państwo, np. osuwisk – ostrzegał w Sejmie Jacek Jezierski, wiceminister środowiska.

Gminom nie podoba się jednak przepis, który przesuwa terminy płatności. Nowe prawo górnicze przewiduje bowiem, że przedsiębiorstwa będą wnosić te opłaty raz na pół roku, a nie co kwartał.

– Dla nas będzie to spory problem, z tych wpływów finansujemy bowiem różne nasze zadania. Nie pozostanie nam nic innego, jak ratować się kredytami – wyjaśnia wiceburmistrz Bocian.

Co dalej z daniną

Była walka, żeby usunąć z prawa górniczego przepis likwidujący podatek od nieruchomości i urządzeń w wyrobiskach. I to się gminom udało.

– Przedsiębiorca górniczy tak jak każdy inny przedsiębiorca zobowiązany jest płacić podatek od nieruchomości – twierdzi Paweł Mocek ze Stowarzyszenia Gmin Górniczych.

– Sporne jest, czy od maszyn i urządzeń umieszczonych pod ziemią też ma płacić czy nie. Wyroki sądowe od wielu lat jednoznacznie określały, że gminom podatek się należy. Co ciekawe, KGHM gminom „miedziowym" podatek ten regularnie płacił, a śląskie kopalnie gminom górniczym już nie. Stąd batalia gmin o zaległe kwoty i bieżące należności – wyjaśnia Paweł Mocek. – Był nawet argument, że gminy górnicze przyczynią się do „upadku górnictwa" – spółki podawały wysokość zaległości nawet 1,5 mld zł, podczas gdy nasze szacunki wskazywały kwotę maksymalnie 400 mln zł.

Gminy się boją, że Senat podejmie próbę likwidacji tego podatku.

– Byłaby to katastrofa – ocenia wiceburmistrz Stanisława Bocian. – Średniorocznie gminy uzyskują z tego tytułu dochody rzędu 100 mln zł.

Etap legislacyjny: skierowana do Senatu

Polsce grożą sankcje za opóźnienia

- Prace nad nowym prawem górniczym i geologicznym trwają już ponad dwa lata. Nowe przepisy od początku wywoływały ogromne emocje. Jest to bardzo obszerny akt prawny. Dotyczy wszystkich rodzajów górnictwa.