Czy radny może wydawać krytyczne ulotki

Sąd okręgowy skierował do ponownego rozpoznania precedensową sprawę radnego skazanego za wydanie ulotki, krytykującej jednego z kandydatów do Senatu

Publikacja: 03.08.2012 12:12

Adam Synowiec w latach 2002-2006 był radnym miasta Zduńska Wola. Przed wyborami parlamentarnymi w 2005 r., podpisał się wraz z innymi radnymi pod przygotowaną przez prezydenta Zduńskiej Woli ulotką, która w sposób krytyczny odnosiła się do działalności M.T., kandydata do Senatu w ówczesnych wyborach. Ulotka kolportowana była na terenie kilku gmin w województwie łódzkim i zarzucała M. T. m. in., że nie przykłada się do rzetelnego wypełniania obowiązków radnego.

Przekroczenie uprawnień

W 2008 r. prokuratura wszczęła postępowanie w sprawie korupcji w zduńskowolskim magistracie. Przeprowadzone postępowanie przygotowawcze doprowadziło do wniesienia aktu oskarżenia także przeciwko A. Synowcowi, któremu zarzucono przekroczenie uprawnień w związku z wydaniem ulotki oraz zniesławienie (zarzuty zostały przedstawione także pozostałym radnym, którzy podpisali się pod ulotką).

Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli uznał Adama Synowca winnym przekroczenia uprawnień oraz warunkowo umorzył postępowanie na okres próby 1 roku, nie argumentując przy tym w uzasadnieniu, jakimi przesłankami kierował się przy orzekaniu. W uzupełnionym uzasadnieniu Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli stwierdził, że A. Synowiec, podpisując się pod ulotką, miał pełną świadomość działania z przekroczeniem uprawnień. Uznał, że podjęte działania pozostawały w związku z pełnioną funkcją radnego, a przepisy ustawy o samorządzie gminnym nie uprawniają radnych do wyrażania swojej opinii w takiej formie (mogą to zrobić np. w drodze uchwały). W dodatku, krytyka kandydata do Senatu RP, nie mieściła się, zdaniem sądu, w kompetencjach oskarżonego, bowiem „ustawa mówi o obowiązku radnego dbania o dobro konkretnej wspólnoty samorządowej, a nie województwa i kraju".

Od wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli Adam Synowiec odwołał się do Sądu Okręgowego w Sieradzu, który w ostatnim czasie skierował sprawę do ponownego rozpoznania.

Tłumienie krytyki

Sprawą byłego radnego zainteresowała się Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która stoi na stanowisku, iż orzeczone w pierwszej instancji warunkowe umorzenie postępowania wobec Synowca może stanowić bezprecedensowy przykład wykorzystania art. 231 § 1 k.k. do tłumienia krytyki skierowanej pod adresem osoby publicznej, wyrażonej przez innego funkcjonariusza publicznego. Zdaniem Fundacji, uznanie, iż oskarżony wypełnił swoim zachowaniem znamiona przestępstwa przekroczenia uprawnień, nie znajduje uzasadnienia w treści ustawy o samorządzie gminnym i stanowi nadmierną ingerencję w prawa chronione na mocy art. 54 Konstytucji RP oraz art. 10 EKPC.

HFPC przypomina, iż jednym z głównych obowiązków radnego, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym, jest obowiązek utrzymywania stałej więzi z mieszkańcami oraz ich organizacjami, w którym zawiera się także obowiązek informowania ich o sprawach gminy. Przedstawiony obowiązek znajduje swoje odbicie w prawie dostępu lokalnej społeczności do informacji o sprawach budzących uzasadnione zainteresowanie opinii publicznej. Fundacja podnosi, iż ustawa o samorządzie gminnym nie przewiduje zamkniętego katalogu środków, za pośrednictwem których radny może komunikować się z mieszkańcami gminy (nie zawiera także przepisu, który zakazywałby wydawania ulotek wyborczych). „Dlatego też, zachowanie A. Synowca należy postrzegać jako formę utrzymywania więzi z mieszkańcami oraz element działalności politycznej radnego" – uważa HFPC.

Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku