Nowe zasady oceny urzędników

Do konsultacji trafiły właśnie przygotowane w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów projekty rozporządzeń dotyczące nowych warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych członków korpusu służby cywilnej oraz pracowników służby cywilnej zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a także postępowania dyscyplinarnego prowadzonego wobec tych urzędników.

[srodtytul]Szefostwo pod lupą[/srodtytul]

Największych zmian mogą się spodziewać urzędnicy piastujący wysokie i kierownicze stanowiska.

W myśl nowych przepisów będą oceniani według dziewięciu stałych kryteriów (patrz ramka). Zdaniem projektodawcy wprowadzenie oddzielnych zasad oceniania osób zajmujących najwyższe stanowiska jest uzasadnione odmiennym charakterem ich pracy.

Ocena szeregowych urzędników i pracowników służby cywilnej zatrudnionych na czas nieokreślony będzie obejmować wykonywanie obowiązków wynikających ze stanowiska pracy.

Zacznie być dokonywana na podstawie kryteriów, których wykaz wraz z opisami znajdzie się w załączniku do rozporządzenia. Cztery z nich, tzw. podstawowe: rzetelność i terminowość, wiedza specjalistyczna i umiejętności jej wykorzystania, planowanie działań i organizowanie swojej pracy (tzw. zorientowanie na osiąganie celów) oraz nastawienie na własny rozwój i podnoszenie kwalifikacji, trafią do arkusza ocen każdego urzędnika.

Poza tym przełożony wybierze nie mniej niż trzy i nie więcej niż pięć kryteriów dodatkowych (z 14 do wyboru – patrz ramka). Muszą one być dostosowane do zakresu obowiązków wynikających z umowy o pracę urzędnika.

Co ciekawe, z katalogu kryteriów zniknie ocena etyki zachowania urzędnika. Zrezygnowano z tego, ponieważ zgodnie art. 4 pkt 5 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=183392]ustawy o służbie cywilnej[/link] i tak może być w niej zatrudniona jedynie osoba, która cieszy się nieposzlakowaną opinią.

Dodatkowo art. 76 ust. 1 pkt 7 tej ustawy mówi, że jednym z obowiązków członka korpusu służby cywilnej jest godne zachowywanie się zarówno w służbie cywilnej, jak i poza nią. Urzędnik, który narusza obowiązek etycznego zachowania, ponosi za to odpowiedzialność dyscyplinarną zgodnie z art. 113 tej ustawy.

[srodtytul]Obligatoryjny awans lub zwolnienie[/srodtytul]

Przepisy rozstrzygają jednoznacznie, że ocena będzie dokonywana co dwa lata (dotychczas nie rzadziej niż raz na 24 miesiące i nie częściej niż raz na 12 miesięcy). Wówczas to przełożony określi na podstawie pięciostopniowej skali ocen, jak urzędnik wykonuje swoje obowiązki: znacznie powyżej oczekiwań, powyżej oczekiwań, na poziomie oczekiwań, poniżej oczekiwań, znacznie poniżej oczekiwań. Co ważne, dwie ostatnie są negatywne.

Po przyznaniu jednej z ocen pozytywnych przełożony może na arkuszu oceny złożyć wniosek o awans. Jeżeli urzędnik podczas dwóch kolejnych ocen otrzyma jedną z dwóch najwyższych not (znacznie powyżej oczekiwań i powyżej oczekiwań), to awans na kolejny stopień służbowy nastąpi automatycznie w ciągu 30 dni od oceny.

Jeżeli jednak urzędnik otrzyma jedną z dwóch negatywnych ocen (poniżej oczekiwań albo znacznie poniżej oczekiwań), to jego praca zostanie ponownie oceniona już po upływie sześciu miesięcy. Jeśli otrzyma wtedy drugą z kolei ocenę negatywną, nastąpi rozwiązanie z nim stosunku pracy z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia.

– W przepisach nie było i nie ma gwarancji, że ocena urzędników będzie się odbywała w obiektywny sposób – zauważa Stefan Płażek, adiunkt na Uniwersytecie Jagiellońskim. – Dlatego bardzo istotne jest ich uprawnienie do odwołania się od oceny. Tym bardziej że zarówno pozytywna, jak i negatywna ocena wywiera wpływ na karierę urzędnika.

Urzędnik niezadowolony z oceny ma tylko siedem dni od zapoznania się z nią na wniesienie sprzeciwu do dyrektora generalnego urzędu. Powinien on zostać rozpatrzony w ciągu 14 dni. Jeśli do tego nie dojdzie lub sprzeciw zostanie odrzucony, urzędnik może zawsze, zgodnie z art. 81 ustawy o służbie cywilnej, odwołać się w ciągu kolejnych 14 dni do sądu pracy.

[ramka][b]Kryteria weryfikacji[/b]

[b]Urzędnicy:[/b]

Obowiązkowe

- rzetelność i terminowość

- wiedza specjalistyczna i umiejętność jej wykorzystania

- zorientowanie na osiąganie celów

- doskonalenie zawodowe

Do wyboru

- umiejętność obsługi urządzeń technicznych

- znajomość języka obcego

- skuteczna komunikacja

- umiejętność współpracy

- pozytywne podejście do klienta

- umiejętność negocjowania

- zarządzanie zasobami

- zarządzanie personelem

- podejmowanie decyzji i odpowiedzialność