Prawie w każdym naborze do urzędów samorządowych i do służby cywilnej pierwszeństwo mają osoby z orzeczoną niepełnosprawnością. To efekt listopadowej zmiany przepisów. Zgodnie z prawem, jeżeli wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych w urzędzie jest niższy niż 6 proc., przysługuje im pierwszeństwo w zatrudnieniu. Preferencja działa, gdy znajdą się w gronie pięciu najlepszych kandydatów. Często jednak pierwszeństwo w zatrudnieniu niepełnosprawnych to fikcja – urzędy nie są dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych, głównie przez bariery architektoniczne.
– Wiele urzędów administracji samorządowej mieści się w budynkach liczących sobie kilkadziesiąt lub nawet kilkaset lat, objętych opieką konserwatora zabytków. Nakłady konieczne do dostosowania tych budynków do potrzeb osób niepełnosprawnych przekraczają finansowe możliwości samorządów – mówi Marek Wójcik ze Związku Powiatów Polskich.
Praca na drugim piętrze bez windy
Faktyczny dostęp niepełnosprawnych do pracy w administracji rządowej wygląda podobnie. Na przykład w ogłoszeniu o naborze do Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Warszawie zaznaczono, że wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w urzędzie jest niższy niż 6 proc. Pod spodem znalazła się również informacja, że stanowisko pracy zlokalizowane jest na pierwszym piętrze, a w budynku nie ma windy. Podobnie wyglądało ogłoszenie Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie. Szukano referenta do spraw osobowych. Praca miałaby być świadczona w dwupiętrowym budynku bez windy.
– Jeśli w ogłoszeniu o naborze zaznacza się, że pracę trzeba będzie świadczyć na drugim piętrze w budynku bez windy, to oznacza, że osoby niepełnosprawne ruchowo nie powinny w ogóle aplikować – komentuje Marzenna Sasim, pośredniczka pracy osób niepełnosprawnych z Fundacji TUS.
PFRON nie na remonty
Związek Powiatów Polskich wystąpił z apelem do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych o uruchomienie ze środków będących w dyspozycji PFRON programu dla administracji publicznej. Związek domaga się, by część środków przeznaczyć na likwidację barier architektonicznych w budynkach zajmowanych na potrzeby m.in. urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów marszałkowskich.