Nie da się nas zastąpić sędziami z innych krajów

Rz: Sędziowie zbierają podpisy pod listem do ministra sprawiedliwości w sprawie podwyżek. Ilu podpisało?

Waldemar Żurek: W tym tygodniu będziemy je liczyć. Wiem, że podpisują gremialnie. Jest to zresztą list nie tylko do ministra, ale i do najwyższych organów władzy: prezydenta, premiera, marszałków Sejmu i Senatu.

Ale przecież spotykaliście się niedawno z ministrem.

Tak – zarząd Iustitii. Minister obiecał, że powoła zespół do opracowania mechanizmu, który przełoży się na godne wynagrodzenia sędziów. Budzi to nadzieję. Dalej jednak apelujemy do najwyższych władz, by spróbowały znaleźć jeszcze w tym budżecie pieniądze – co tak naprawdę obiecano już wcześniej. Największe bowiem wzburzenie sędziów wywoła to, że podwyżki były zagwarantowane w projekcie budżetu, tymczasem nagle na początku roku okazuje się, że zmieniono zasady gry. Tłumaczy się nam, że to dlatego, że nie zabezpieczono budżetów SN, NSA, IPN, ale Lech Gardocki, I prezes SN, wyjaśnił w piątkowej „Rz”, że to nieprawda. Czujemy się więc wprowadzani w błąd, a może nawet manipulowani.

Jeśli chodzi o budżet tegoroczny, to klamka już zapadła. Liczycie na przyszłoroczny?

W rozmowach z lekarzami rząd mówi: kontrakty zawarto, ale jest w Funduszu Zdrowia rezerwa. W budżecie też jest rezerwa. Gdyby np. przez pomyłkę nie przewidziano pieniędzy na ogrzewanie czy oświetlenie sądów, to musiałyby się znaleźć. W wypadku sędziów uważa się natomiast, że są jak z gumy i wiele mogą jeszcze wytrzymać.

Chodzi więc o rezerwę budżetową?

Jeżeli nie da się zmienić budżetu, to liczymy na rezerwę. Proszę zwrócić uwagę, że w zeszłym roku deficyt budżetowy określono na 30 mld zł. Sędziowie czytają gazety, także ekonomiczne, i wiedzą, że z 30 mld zeszliśmy do 15, że wpływy budżetowe były większe. Pieniądze są, nie możemy więc zrozumieć, dlaczego cięcia mają objąć sędziów, którzy od dwóch lat nie mieli żadnych podwyżek, mimo że gospodarka pędziła.

Czy macie cięższą artylerię niż petycje, aby wpłynąć na rząd?

Będziemy stosować tylko metody zgodne z prawem, sędziowie muszą dawać przykład jego przestrzegania. Przede wszystkim pozwy ze wskazaniem niekonstytucyjności braku podwyżek, obniżenia składki emerytalno-rentowej dla innych – dla nas nie. Kwestia czasu pracy. To, że mamy zadaniowy system, nie oznacza, że powinniśmy pracować za darmo przez weekendy czy wieczorami, zabierając akta do domu. Nie dostajemy zapłaty za dyżury aresztowe ani za sądy 24-godzinne.

Od złożenia pozwu do wyroku upływa dużo czasu. Rząd może się w tym czasie zmienić.

Sądzę, że te pozwy będą napisane naprawdę dobrze, a przez to i rozstrzygane sprawnie. Mamy jednak jeszcze inne instrumenty. Stowarzyszenie Iustitia zrzeszone jest w Światowej Unii Sędziów i Europejskim Zrzeszeniu Sędziów i Prokuratorów. Tak się składa, że wybrały one sobie Kraków na miejsce spotkania wiosną 2009 r. i zapewne będą chciały poznać kulisy naszej pracy, wynagrodzenia, status sędziego. A są one bardzo wpływowe w UE i na świecie.

Nasuwa się wątpliwość, jak sędziowie mają rozwiązywać nasze problemy, skoro nie potrafią swoich?

Czynimy, co możemy w granicach prawa. Mamy wprawdzie Krajową Radę Sądownictwa, w której zasiadają też przedstawiciele parlamentu, prezydenta i rządu, powołaną specjalnie po to, aby władze znały problemy sądownictwa. Jak widać, to szwankuje. Pozostałe władze nie przejmują się alarmującymi uchwałami KRS.

Sądzi pan, że nie znają problemów, czy nie chcą ich widzieć?

Oczywiste jest dla mnie, że politycy działają na zasadzie: jeśli nie ma zagrożenia, to nie ma problemu. Nie chcemy podgrzewać atmosfery, ale ją uspokajać, po to jednak musimy coś realnie sędziom zaproponować. Bo wkrótce ucieknie z zawodu kilkuset najlepszych.

To realna groźba?