Strasburg nie jest czwartą instancją

Co dziesiąta sprawa złożona przez Polaków trafia na wokandę Trybunału Prawa Człowieka. Mogłoby być lepiej

Aktualizacja: 03.04.2009 09:29 Publikacja: 03.04.2009 06:38

fot. Eugene Regis

fot. Eugene Regis

Foto: Flickr

W zeszłym roku w ETPCz zarejestrowano 4385 spraw przeciwko Polsce (a od 1993 r., tj. od kiedy Polska podlega konwencji o ochronie praw człowieka, ponad 32 tys.), ale wiele więcej skarg w ogóle nie zostało zarejestrowanych. Zwykle nie spełniają podstawowych warunków formalnych. Nie są np. złożone w ciągu pół roku od wydania zaskarżonej decyzji (orzeczenia) bądź skarżący nie wyczerpał drogi sądowej. Z tych zarejestrowanych jedynie co dziesiąta polska sprawa trafia przed oblicze strasburskiej Temidy.

Dlatego Krajowa Rada Radców Prawnych z Fundacją Helsińską uruchamiają program "Radcowie prawni jako pełnomocnicy skarżących przed ETPCz". Mec. Maciej Bobrowicz, prezes KRRP, powiedział w trakcie wczorajszej konferencji temu poświęconej, że każdy z 26 tys. radców ma przejść obowiązkowe (i niedrogie) przeszkolenie dotyczące składania skarg do Strasburga i prowadzenia tam sprawy. Ma być też wydany podręcznik, swego rodzaju ściągawka. Dzięki temu efektywność skarg z Polski mogłaby wzrosnąć.

Zaangażowanie radców jest tym ważniejsze, że Strasburg rozstrzyga nie tylko takie kwestie jak wolność wypowiedzi, prasy, przewlekłość procesów, ale i sprawy majątkowe, a nawet gospodarcze – wskazał dr Adam Bodnar, szef prawników FH.

Mec. Magda Krzyżanowska-Mierzewska, prawnik w Kancelarii ETPCz, wylała kubeł zimnej wody na tych, którzy liczą na masowe naprawianie polskich wyroków w Strasburgu.

–[b] Nie jest to kolejna instancja sądowa dla wszystkich tych, którzy zanim jeszcze polski sąd uzasadni wyrok, straszą Strasburgiem. Trybunał służy eliminowaniu krajowych przepisów, które naruszają prawa człowieka. Nie ma "dokopywać" państwu, ale pomagać mu w usuwaniu nieprawidłowości.[/b] Choć złożenie skargi indywidualnej do Strasburga wydaje się proste i łatwo dostępne, zwykle potrzebna jest profesjonalna pomoc. Tymczasem tylko przy składaniu 7 proc. skarg z Polski biorą oni udział – w innych krajach ponad połowę piszą prawnicy.

Prof. Marek Safjan, były prezes Trybunału Konstytucyjnego (od 6 października 2009 roku sędzia ETS), wskazywał na zalety orzecznictwa Strasburga, na to, że wykreowało ono wiele pojęć i standardów prawnych (wolnościowych) nie tylko na linii obywatel – państwo, ale i obywatel – obywatel, także w obszarze prawa cywilnego. Powiedział, że chodzi o to, ile ważnych spraw mogłoby trafić do Strasburga, gdyby w Polsce adwokat lub radca spojrzał na sprawę pod tym kątem.

– Wtedy także polskie sądy (urzędy), a te są dla obywatela najważniejsze, inaczej by nieraz na sprawy spojrzały – dodała mec. Krzyżanowska-Mierzewska.

Jeśli chodzi o adwokatów, to ramowy plan szkolenia ich aplikantów obejmuje ETPCz: skład, strukturę i postępowanie przed nim, skargę indywidualną i moc jego wyroków –powiedział "Rz" Paweł Rochowicz, szef biura prasowego NRA.

W zeszłym roku zapadło w Strasburgu 140 wyroków w polskich sprawach: zasądzone zadośćuczynienia i koszty wyniosły łącznie 580 tys. euro.

W zeszłym roku w ETPCz zarejestrowano 4385 spraw przeciwko Polsce (a od 1993 r., tj. od kiedy Polska podlega konwencji o ochronie praw człowieka, ponad 32 tys.), ale wiele więcej skarg w ogóle nie zostało zarejestrowanych. Zwykle nie spełniają podstawowych warunków formalnych. Nie są np. złożone w ciągu pół roku od wydania zaskarżonej decyzji (orzeczenia) bądź skarżący nie wyczerpał drogi sądowej. Z tych zarejestrowanych jedynie co dziesiąta polska sprawa trafia przed oblicze strasburskiej Temidy.

Pozostało 82% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"