Jest wyrok w sprawie budżetów Trybunału Konstytucyjnego i Krajowej Rady Sądownictwa

Przepisy ustawy budżetowej na rok 2025 w części dotyczącej wydatków Trybunału Konstytucyjnego oraz Krajowej Rady Sądownictwa są niezgodne z ustawą zasadniczą – uznał TK.

Publikacja: 06.05.2025 18:51

Trybunał Konstytucyjny

Foto: Fotorzepa, Jakub Czermiński

Piotr Szymaniak

Trybunał Konstrukcyjny rozpoznał wniosek prezydenta, który w trybie kontroli następczej wystąpił o zbadanie konstytucyjności ustawy budżetowej w zakresie finansowania sądu konstytucyjnego i KRS. Parlament zdecydował o zmniejszeniu budżetu tych organów odpowiednio o 10,8 mln (co stanowi ok. 17 proc. planowanego budżetu TK) i 6,5 mln zł (prawie 25 proc. projektowanego budżetu KRS). Cięcia dotyczą wynagrodzeń sędziów TK i członków KRS.

Bezprecedensowe ograniczenie budżetu Trybunału Konstytucyjnego i Krajowej Rady Sądownictwa

– Władza ustawodawcza w sposób niespotykany dotychczas w historii państwa prawa dokonała bezprecedensowego ograniczenia budżetu TK i KRS w sposób utrudniający lub uniemożliwiający wykonanie zadań przez konstytucyjne naczelne organy państwa – mówił w uzasadnieniu sędzia Bogdan Święczkowski, prezes TK (były prokurator krajowy za czasów poprzedniego rządu).

Jak podkreślał, do tej pory Trybunał nie orzekał w sprawie niekonstytucyjności przepisów ustawy budżetowej, a jak wynika z jego orzecznictwa, tylko w wyjątkowych sytuacjach, w przypadku oczywistego naruszenia wartości konstytucyjnych, może ingerować w plan finansowy państwa.

TK przypomniał, że autonomia budżetowa, jaką cieszy się KRS czy TK, ogranicza możliwość wpływania rządu na plany finansowe jednostek od niego odrębnych, co ma szczególne znaczenie w kontekście zasady podziału i równoważenia się władz wynikających z art. 10 konstytucji.

Czytaj więcej

Administracja rządowa

Prezydent podpisał budżet, część zapisów skierował do TK

Prezydent Andrzej Duda zdecydował o odesłaniu części zapisów ustawy budżetowej na rok 2025 do Try...

Bez diety i zwrotu kosztów podróży dla członków KRS

– Działania ustawodawcy uniemożliwiły wypłacanie diet członkom KRS, zwrotów kosztów podróży czy zakwaterowania należnym osobom delegowanym do wykonywania czynności w biurze KRS. W przypadku Trybunału ustawodawca w drastyczny sposób zredukował środki przeznaczone na wynagrodzenia sędziów i pracowników administracji. (...) Co ważne w tym kontekście, cięciom wydatków TK oraz KRS nie towarzyszyły zmiany konstytucji czy choćby ustaw regulujących zasady funkcjonowania tych instytucji – mówił w uzasadnieniu sędzia Święczkowski, przypominając, że organy te nie mogły się przygotować do nowych realiów finansowych, bo zostały one postawione przed faktem dokonanym już po wejściu w życie roku budżetowego. – Zasadniczym celem ustawodawcy nie była chęć szukania oszczędności czy usprawnienia działania tych organów. Wręcz przeciwnie, władza ustawodawcza umyślnie podjęła działania nakierowane na ograniczenie możliwości działania należącego władzy sądowniczej TK i stojącego na straży niezależności sądów i niezawiłości sędziów KRS – argumentował TK.

Z tych względów TK uznał, że narusza to jednoznacznie zasadę podziału władz z art. 10 konstytucji, a także przepisy regulujące zakres obowiązków tych organów, a więc art. 188 i 189 konstytucji w przypadku TK oraz 186 i 179 ustawy zasadniczej wobec KRS.

Sygn. akt: K 2.25

Czytaj więcej