Chodzi o dwa orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z 2021 roku. Pierwszy, na który wskazuje Komitet Ministrów Rady Europy dotyczy trójmiejskiej adwokatki Joanny Reczkowicz. Była ona sądzona przez radcowski pion dyscyplinarny za postawę względem klientów w kilku sprawach. Sąd ten w 2018 r. zawiesił ją na trzy lata w obowiązkach.
Prawniczka nie dała za wygraną i złożyła kasację do Sądu Najwyższego. Rozpoznała ją działająca wówczas Izba Dyscyplinarna, oddalając skargę. To zaś spowodowało, że przed ukaraną otworzyła się droga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Zaskarżyła orzeczenie ID, wskazując na wszystkie znane mankamenty związane z jej utworzeniem: że izbę wyłoniła upolityczniona Krajowa Rada Sądownictwa, że skład izby nie daje gwarancji sprawiedliwego procesu, opisanych m.in. w europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Trybunał w lipcu 2021 r. uznał, że istnienie Izby Dyscyplinarnej stoi w sprzeczności z europejską konwencją. Prowadzone przed nią postępowanie naruszyło prawo do sprawiedliwego procesu. Trybunał podzielił zarzuty skarżącej, wskazując, że dokonane przez prezydenta RP na wniosek KRS powołania do tej izby nastąpiły z oczywistym naruszeniem prawa oraz zasad praworządności, rozdziału władz i niezależności sądownictwa. Według Strasburga doszło do oczywistego naruszenia prawa krajowego w procedurze powoływania sędziów do ID. Zwrócił przy tym uwagę, że KRS (po zmianie ustawy z 2017 r.) nie zapewnia wystarczających gwarancji niezależności od władzy ustawodawczej lub wykonawczej.
Czytaj więcej
Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu poinformował o wycofaniu przez polski rząd wniosku o przekazanie Wielkiej Izbie sprawy adwokat Joanny Reczkowicz. Tym samym głośny wyrok z lipca stał się prawomocny.
Z kolei wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 29 czerwca 2021 r. dotyczy dwóch sędziów odwołanych faksem. Alina Bojara i Mariusz Broda zostali odwołani z funkcji wiceprezesów Sądu Okręgowego w Kielcach na mocy nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych z 12 lipca 2017 roku.
