W Trybunale coraz większe zamieszanie: problemy ze składem i KE

Trybunał Konstytucyjny miał w środę podjąć decyzję w sprawie swojego pełnego składu. Dziś to minimum 11 sędziów, którym trudno się zebrać – z powodu kwestionowania statusu Julii Przyłębskiej przez szóstkę członków TK. Wniosek złożył premier Mateusz Morawiecki w czerwcu 2023 r. W środę TK przełożył jednak rozprawę. Powód? Brak reprezentanta Sejmu, nie dotarło też do TK stanowisko Sejmu w tej sprawie przyjęte przed tygodniem (było negatywne).

Poddana walka

Tymczasem 17 lipca do Trybunału Sprawiedliwości UE wpłynęła skarga Komisji Europejskiej przeciwko Polsce dotycząca orzecznictwa i legitymacji do orzekania Trybunału Konstytucyjnego. Zdaniem Brukseli, wykładnia konstytucji dokonana przez TK w dwóch wyrokach – z 14 lipca i z 7 października 2021 r. – narusza zobowiązania Polski wynikające z art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, jak też w oczywisty sposób odrzuca ogólne zasady autonomii, pierwszeństwa, skuteczności i jednolitego stosowania prawa unijnego oraz wiążący skutek orzeczeń TSUE.

Czytaj więcej

Opinie Prawne

Tomasz Pietryga: TK nadal bez wyroku. A może PiS na razie wcale nie chce KPO?

To, co chce zrobić pięciu sędziów Trybunału Konstytucyjnego, to już nawet nie prawna ekwilibrysty...

Komisja wniosła o stwierdzenie, że Polska uchybiła zobowiązaniom, ponieważ TK nie spełnia wymogów niezawisłego i bezstronnego sądu.

W środę na krajowym podwórku mieliśmy się uporać z pełnym składem TK. Przewodniczący (pięcioosobowego składu) Bartłomiej Sochański musiał jednak przerwać rozprawę. Do TK nie wpłynęło bowiem jeszcze stanowisko Sejmu w sprawie wniosku szefa rządu, a na posiedzenie nie stawił się żaden przedstawiciel tego organu. Obecni byli jedynie przedstawiciele rządu i prokuratora generalnego.

Sędzia Sochański przypomniał, że przepisy stanowią, iż Trybunał powinien zbadać wszystkie istotne okoliczności w celu wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, natomiast uczestnicy postępowania są obowiązani do składania Trybunałowi wszelkich wyjaśnień.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Komisja Europejska skarży Polskę do TSUE. Chodzi o Trybunał Konstytucyjny

Komisja Europejska skarży Polskę do TSUE z powodu Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi o podważanie...

Odroczona rozprawa

– Trybunał stwierdza, że stanowisko Sejmu, czyli organu, który wydał akt normatywny będący przedmiotem postępowania, jest niezbędne do dalszego procedowania – mówił sędzia Sochański uzasadniając odroczenie. Dodał, że w środę do TK wpłynęło pisemne stanowisko prokuratora generalnego w tej sprawie. Ale sejmowego nadal brak.

W związku z tym TK wyznaczył Sejmowi dodatkowy termin do przedstawienia stanowiska – 21 dni liczone od środy 19 lipca. Rozprawa została przerwana i odroczona do 7 września, do godz. 11.

– To swego rodzaju ustawka – ocenia część prawników. Argumentują, że TK czeka, co się stanie w kolejnych sprawach, które w nim zawisły.

Jak podnosił pod koniec czerwca premier Mateusz Morawiecki, ważne jest, żeby TK mógł podejmować decyzje w pełnym składzie. Są one jednak od jakiegoś czasu blokowane.

Wniosek premiera dotyczy konstytucyjności jednego z przepisów ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. Przepis ten stanowi, że rozpoznanie sprawy w pełnym składzie wymaga udziału co najmniej 11 sędziów TK.

W Trybunale Konstytucyjnym jest dziś 15 sędziów, którzy rzadko wychodzą razem na salę rozpraw – bunt kwestionujących prezesurę Julii Przyłębskiej trwa.

– Jakiekolwiek uregulowania, które wyłączają lub ograniczają zdolności orzecznicze Trybunału Konstytucyjnego, stanowią naruszenie konstytucji – napisał premier we wniosku do TK.

Sejm lekceważy TK

Prof. Andrzej Zoll, były prezes TK, mówi „Rzeczpospolitej”, że Trybunał nie mógł w środę postąpić inaczej. – To lekceważące dla Trybunału, że Sejm nie zajął stanowiska w tej sprawie – mówi. A całą sytuację nazywa kompromitującą.

Środowej rozprawie przewodniczył sędzia Bartłomiej Sochański. Sprawozdawcą miał być sędzia Jarosław Wyrembak. W składzie zasiedli: Justyn Piskorski, Krystyna Pawłowicz i Piotr Pszczółkowski.

Sygnatura akt: K 8/23