Przypomnijmy, iż minister sprawiedliwości zawiesił na miesiąc sędziego Adama Synakiewicza z Częstochowy za podważenie statusu sędziego powołanego przy udziale nowej Krajowej Rady Sądownictwa.
W sierpniu ubiegłego roku sędzia Adam Synakiewicz z Sądu Okręgowego w Częstochowie, rozpoznał apelację od wyroku Sądu Rejonowego w Zawierciu w sprawie karnej i uchylił ten wyrok, ponieważ w składzie sądu I instancji zasiadała sędzia rekomendowana do nominacji przez nową KRS.
Czytaj więcej
Sędzia Adam Synakiewicz po przerwie zarządzonej przez ministra Zbigniewa Ziobrę wrócił do orzekania. Ponownie zasiadł w składzie, który uchylił wyrok wydany przez sędziego powołanego przy udziale nowej KRS.
Wydane przez Ministra Sprawiedliwości zarządzenie miało obowiązywać do czasu zbadania go przez Izbę Dyscyplinarną, ale nie dłużej niż przez 30 dni. W związku z tym, że w tym czasie nie doszło do wydania uchwały Izby Dyscyplinarnej, sędzia Synakiewicz powrócił do orzekania. W swoim orzecznictwie Izba Dyscyplinarna prezentowała jednak pogląd, że nawet po wygaśnięciu zarządzenia Ministra sprawa mogłaby zostać przez nią zbadana i mogłoby dojść do wydania uchwały o zawieszeniu sędziego. Co więcej, sprawa taka mogłaby zostać rozpoznana na posiedzeniu, bez odpowiedniego wcześniejszego zawiadomienia sędziego.
W marcu 2022 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał środki tymczasowe w sprawie sędziego Synakiewicza oraz innych sędziów znajdujących się w podobnej sytuacji. Miały on zapobiec organizowaniu posiedzeń dyscyplinarnych z zaskoczenia. Trybunał zobowiązał rząd do poinformowania ETPC i skarżących o wyznaczeniu posiedzeń lub rozpraw przed Izbą Dyscyplinarną w sprawach skarżących na 72 godziny przed terminem takiego posiedzenia lub rozprawy. Dodatkowo, w czerwcu ETPC zakomunikował rządowi skargi sędziów.
Czytaj więcej
Europejski Trybunał Praw Człowieka zakomunikował rządowi Zjednoczonej Prawicy skargi pięciu sędziów, wobec których prezesi sądów i Minister Sprawiedliwości zarządzili natychmiastową przerwę w orzekaniu. Wszyscy zostali odsunięci od orzekania, gdyż kwestionowali status sędziów powołanych z udziałem neoKRS. ETPCz zakomunikował także, że rozpozna skargę zawieszonego przez Izbę Dyscyplinarną sędziego Piotra Gąciarka.
5 lipca 2022 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym. Zakładała ona m.in. likwidację Izby Dyscyplinarnej i zastąpienie jej Izbą Odpowiedzialności Zawodowej. W Izbie tej ma orzekać 11 sędziów wyznaczonych przez Prezydenta spośród sędziów SN wylosowanych na posiedzeniu Kolegium SN. Zanim dojdzie do wyznaczenia sędziów w tej procedurze, sprawy należące do właściwości Izby Odpowiedzialności Zawodowej mają rozpoznawać sędziowie wyznaczeni przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
Po wejściu w życie wspomnianej ustawy, prawnicy Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka zwrócili się do ETPC z wnioskiem o aktualizację środka tymczasowego zarządzonego w sprawie sędziego Synakiewicza. Zwrócili uwagę na fakt, że środek odwołuje się do Izby Dyscyplinarnej, a więc organu, który przestał już funkcjonować. Jednocześnie zauważyli, że nowelizacja nie eliminuje zagrożenia, że sprawa skarżącego zostanie rozpoznana przez wadliwie powołanych sędziów. W SN nadal orzekają bowiem osoby powołane na wniosek zreorganizowanej Krajowej Rady Sądownictwa i nie można wykluczyć, że zostaną one przydzielone do Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Ponadto, Parlament w dalszym ciągu nie dokonał nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, która przywróciłaby Radzie niezależność oraz kształt zgodny z Konstytucją i europejskimi standardami.
22 lipca 2022 r. ETPC wydał postanowienie o wydaniu nowego środka tymczasowego. Zobowiązał polski rząd do poinformowania ETPC i sędziego Synakiewicza o wyznaczeniu posiedzeń lub rozpraw przed organem właściwym w jego sprawie na 72 godziny przed terminem takiego posiedzenia lub rozprawy.
Ponadto, rząd ma poinformować Trybunał i skarżącego o składzie, który zostanie wyznaczony do rozpoznania sprawy skarżącego oraz o sposobie powołania członków takiego składu na stanowiska sędziowskie.
