O apelacji powinien decydować skład trójkowy

Sprawy odwoławcze nie powinny być rozpoznawane w  składzie jednoosobowym – piszą posłowie do Ministerstwa Sprawiedliwości.

Publikacja: 07.06.2022 20:01

O apelacji powinien decydować skład trójkowy

Foto: PAP/Leszek Szymański

Ich zdaniem ustawa covidowa nie została zmieniona, choć powinna, i przez rok jeszcze tak będzie działała. MS nie pozostawia złudzeń – nic w tej sprawie się nie zmieni.

– Prawo do sądu jest jednym z podstawowych praw, chronionych przez umowy międzynarodowe, a także przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej – piszą posłowie. I dodają, że art. 45 ust. 1 tego najwyższego aktu prawnego stanowi, iż każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Gwarancje prawa w praktyce zawarte są przede wszystkim w rozdziale VIII Sądy i Trybunały. Zawiera on art. 176 ust. 1 konstytucji, który stanowi, że postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne. Bez wątpienia zasada dwuinstancyjności postępowania sądowego stanowi jeden z istotnych elementów wyznaczających treść prawa do sądu.

– Reguła dwuinstancyjności postępowania sądowego zakłada dostęp do sądu drugiej instancji, poprzez przyznanie odpowiednich środków zaskarżenia, powierzenie rozpoznania sprawy odwoławczej sądowi wyższego szczebla, odpowiednie ukształtowanie procedury przed tym sądem, aby mógł on wszechstronnie zbadać rozpoznawaną sprawę i wydać rozstrzygnięcie merytoryczne – uważa MS.

W tym celu zarówno w kodeksie postępowania cywilnego jak i kodeksie postępowania karnego wskazuje się, iż apelacje są rozpoznawane w składzie trzech sędziów.

Jak podkreśla MS, w ramach zmian w organizacji funkcjonowania organów i instytucji państwowych wprowadzono art. 14fa ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Stanowi on, iż w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu Covid-19, oraz w okresie roku po ich odwołaniu, w sprawach rozpoznawanych według przepisów ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, o przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności, której górna granica nie przekracza pięciu lat, na rozprawie apelacyjnej sąd orzeka w składzie jednego sędziego, jeżeli w pierwszej instancji sąd orzekał w takim samym składzie.

Przepis ten powoduje, iż zasadnicza większość spraw jest w drugiej instancji rozpoznawana w składzie jednego sędziego, ponieważ art. 28 § 1 k.p.k. wskazuje skład jednego sędziego jako obowiązujący przy rozpoznawaniu spraw w pierwszej instancji, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Jak nietrudno wywnioskować, regulacja ta dotyczy znakomitej większości spośród ponad 2,6 miliona spraw pozostających do rozpoznania w sądach wszystkich szczebli.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2019 r. w pierwszych instancjach wydano przeszło 325 tysięcy orzeczeń. Należy przyjąć, że w kolejnych latach liczba ta nie ulega zasadniczej zmianie. Skoro zatem od chwili dodania wprowadzenia art. 14fa ust. 1 tzw. ustawy covidowej, tj. 22 czerwca 2021 r. minął już niemal rok, to należy przypuszczać, że nowy przepis objął swoim zastosowaniem już setki tysięcy osób.

Czytaj więcej

Droga do apelacji wciąż jest niejasna. Sprawą zajmie się szerszy skład SN

Ich zdaniem ustawa covidowa nie została zmieniona, choć powinna, i przez rok jeszcze tak będzie działała. MS nie pozostawia złudzeń – nic w tej sprawie się nie zmieni.

– Prawo do sądu jest jednym z podstawowych praw, chronionych przez umowy międzynarodowe, a także przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej – piszą posłowie. I dodają, że art. 45 ust. 1 tego najwyższego aktu prawnego stanowi, iż każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Gwarancje prawa w praktyce zawarte są przede wszystkim w rozdziale VIII Sądy i Trybunały. Zawiera on art. 176 ust. 1 konstytucji, który stanowi, że postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne. Bez wątpienia zasada dwuinstancyjności postępowania sądowego stanowi jeden z istotnych elementów wyznaczających treść prawa do sądu.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe