Reklama

Skutki wyroku TSUE dla postępowania sądowego

Czy orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE wydane w trybie pytania prejudycjalnego może być podstawą wznowienia postępowania?

Publikacja: 10.08.2021 07:56

Skutki wyroku TSUE dla postępowania sądowego

Foto: AdobeStock

Takie praktyczne pytanie skierował do Sądu Najwyższego gliwicki Sąd Okręgowy, a jest ono tym ważniejsze, że wznowienie postępowania dość często służy wzruszaniu prawomocnych orzeczeń.

Wznowienia postępowania można żądać, m.in. jeśli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy albo strona nie była należycie reprezentowana, ale też gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie. Orzecznictwo SN dopuszcza też wznowienie na skutek orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, ale tylko wyjątkowo.

Czytaj także: Termin wznowienia postępowania cywilnego – RPO przystąpił do skargi konstytucyjnej

Kwestia ta wynikła w dwóch sprawach o wznowienie postępowania, o co wystąpili Michał i Ewa G. przeciwko Eurolot SA w likwidacji. Domagali się od niej rekompensaty za opóźniony powyżej trzech godzin lot na trasie Katowice–Antalya (poza równowartością 400 euro, które przewoźnik wypłacił pasażerom dobrowolnie). Śląskie sądy oddaliły to roszczenie ze względu na to, że żądali wypłaty w złotych, a więc innej walucie niż waluta przewoźnika (euro), na co musiałby się zgodzić pozwany.

Dwa lata później TSUE w wyroku z 3 września 2020 r.

Reklama
Reklama

(C-356/19) dokonał odmiennej wykładni rozporządzenia 261/2004 ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w razie odmowy przyjęcia na pokład, odwołania lub dużego opóźnienia lotów. Stwierdził, że pasażer może się domagać odszkodowania w walucie, która obowiązuje w miejscu jego zamieszkania.

Wznowienie na podstawie orzeczenia wydanego na skutek pytania prejudycjalnego jest dopuszczalne w postępowaniu administracyjnym, ale w sądach cywilnych – łącznie z Sądem Najwyższym – przeważa wąskie interpretowanie art. 4011 k.p.c. jako wyjątku od zasady trwałości prawomocnych orzeczeń.

– Argumentem za dopuszczeniem wznowienia jest zapewnienie jednolitej wykładni prawa unijnego i jego stosowania, czemu służy procedura pytania prejudycjalnego – wskazuje w konkluzji pytania do SN sędzia SO w Katowicach Barbara Konińska.

Ewentualne dopuszczenie przez SN możliwości wznowienia postępowania ze względu na wydanie przez TSUE orzeczenia prejudycjalnego wymaga rozróżnienia orzeczeń prejudycjalnych o charakterze interpretacyjnym oraz o skutkach derogacyjnych. Gdy chodzi o wyroki TK, orzecznictwo SN uznawało, że tzw. wyroki interpretacyjne nie podpadają pod hipotezę art.  4011 kpc.

– Nie inaczej powinno być z wyrokami TSUE – wskazuje dr Mateusz Irmiński, adwokat, kancelaria Sołtysiński Kawecki & Szlęzak. – Akurat w sprawie C-356/19 przedmiotem wyroku TSUE jest wykładnia przepisów bezpośrednio stosowanego rozporządzenia (WE) nr 261/2004, a więc jest to orzeczenie interpretacyjne, nieskutkujące uznaniem jakiejkolwiek normy prawa UE za nieobowiązującą. Błędna wykładnia przepisów prawa nie stanowi przyczyn uzasadniających wznowienie postępowania. Ewentualne rozszerzenie art. 4011 k.p.c. powinno być domeną ustawodawcy.

Sygnatura akt: III CZP 47/21 i III CZP 50/21

Zawody prawnicze
Notariusze zwalniają pracowników i zamykają kancelarie
Nieruchomości
Mała zmiana prawa, która mocno uderzy w patodeweloperkę
Zawody prawnicze
Reforma już rozgrzewa prokuratorów, choć do jej wdrożenia daleka droga
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama