Ile Internetu w sądach

Komisja Rady Europy zajmująca się metodami poprawy efektywności wymiaru sprawiedliwości (CEPEJ) opublikowała raport poświęcony wykorzystywaniu technologii informacyjnych.

Publikacja: 25.07.2008 08:30

Ile Internetu w sądach

Foto: Fotorzepa, Jak Jakub Ostałowski

Red

Prezentuje on możliwości, jakie nowoczesne technologie stwarzają w zarządzaniu instytucjami wymiaru sprawiedliwości, a także ocenia stan wykorzystania technologii informacyjnych w systemach sądownictwa państw członkowskich Rady Europy.

Również w Polsce coraz więcej dyskutuje się ostatnio na temat wykorzystywania Internetu i innych nowoczesnych środków komunikacji do kontaktów między sądami a obywatelami. Przykładowo od kilku miesięcy wiele uwagi poświęca się koncepcji tzw. e-sądów, które mają mniej skomplikowane sprawy cywilne rozstrzygać w tzw. elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez rozprawy, na podstawie pozwów nadsyłanych drogą elektroniczną.

Nie ma wątpliwości, że wymiar sprawiedliwości, tak jak inne obszary działalności państwa, będzie poddawany coraz większym wpływom nowoczesnych technologii informacyjnych. Sprzyja temu zwiększająca się liczba Polaków korzystających z Internetu i innych technologii komunikacyjnych, a także, co z punktu widzenia tego raportu najistotniejsze, rosnący poziom wykorzystywania Internetu przez obywateli do kontaktów z instytucjami publicznymi. Jak oceniają autorzy „Diagnozy społecznej 2007” (www.diagnoza.com), coraz więcej użytkowników sieci korzysta z informacji zamieszczanych na stronach instytucji publicznych. W 2005 r. uzyskiwanie informacji z tych stron deklarowała połowa internautów, a w 2007 r. – 57 proc.

Autorzy „Diagnozy…” przywołują jednak wyniki badań Eurostatu i firmy CapGemini wskazujące na słabą dostępność w naszym kraju usług publicznych przez Internet.

Autorzy raportu Rady Europy zauważają, że technologie informacyjne dotarły już do sądów wszystkich krajów RE. W 41 spośród 49 państw członkowskich nie ma już sądu, w którym nie byłoby przynajmniej jednego komputera. Gorzej przedstawia się statystyka dotycząca funkcjonowania informatycznych systemów zarządzania sprawami (ang. case management systems), czyli rozbudowanych aplikacji wykorzystywanych przez sędziów, oraz obsługi technicznej sądów do planowania i organizowania pracy czy przepływu dokumentów. Z 41 państw, które udzieliły odpowiedzi w tej kwestii, jedynie 17 ma takie systemy we wszystkich sądach, a 12 w mniej niż połowie.

Lepiej przedstawia się sytuacja, jeśli chodzi o narzędzia wspierające sędziów w ich pracy. W blisko 3/4 krajów Rady Europy sędziowie wszystkich sądów mają dostęp do elektronicznych baz orzecznictwa – ich podstawowego narzędzia pracy.

Istotną część opracowania poświęcono serwisom internetowym instytucji wymiaru sprawiedliwości. Okazało się, że jedynie Grekom nie udało się dotychczas zbudować serwisu (lub serwisów), który dawałby obywatelom dostęp do tekstów aktów prawnych, orzecznictwa najwyższych instancji sądowniczych czy formularzy i wzorów pism procesowych. Z kolei blisko połowa ankietowanych państw zadeklarowała, że wszystkie ich sądy mają strony WWW, aczkolwiek sposób ich organizacji (samodzielne serwisy poszczególnych sądów czy system scentralizowany) jest bardzo zróżnicowany.

Raport RE nie zawiera, niestety, danych szczegółowo odnoszących się do polskiego wymiaru sprawiedliwości. Niemniej jednak, jak pokazuje np. niedawny raport Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Forum Obywatelskiego Rozwoju dotyczący serwisów internetowych polskich sądów, w dalszym ciągu rozwój wykorzystywania technologii informatycznych w wymiarze sprawiedliwości podąża wolniej niż w sektorze prywatnym. Poza tym nie należy zapominać, że informatyzacja ograniczająca się do wyposażenia sądów w komputery i niezbędne oprogramowanie problemów nie rozwiązuje. Równie istotne są inwestycje w kapitał ludzki – szkolenia i podnoszenie informatycznych kompetencji zarówno sędziów, jak i pracowników technicznych sądów.

Raport dostępny jest na stronie www.coe.int/t/dg1/legalcooperation/cepej/series/Etudes7TIC_en.pdf

Dawid Sześciło

- prawnik w Programie Spraw Precedensowych

Prezentuje on możliwości, jakie nowoczesne technologie stwarzają w zarządzaniu instytucjami wymiaru sprawiedliwości, a także ocenia stan wykorzystania technologii informacyjnych w systemach sądownictwa państw członkowskich Rady Europy.

Również w Polsce coraz więcej dyskutuje się ostatnio na temat wykorzystywania Internetu i innych nowoczesnych środków komunikacji do kontaktów między sądami a obywatelami. Przykładowo od kilku miesięcy wiele uwagi poświęca się koncepcji tzw. e-sądów, które mają mniej skomplikowane sprawy cywilne rozstrzygać w tzw. elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez rozprawy, na podstawie pozwów nadsyłanych drogą elektroniczną.

Pozostało 83% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Sądy i trybunały
Reset TK musi poczekać. Rząd może jednak wpłynąć na pracę Przyłębskiej
Nieruchomości
Sąsiad buduje ogrodzenie i chce zwrotu połowy kosztów? Przepisy są jasne