Treść dostępna jest dla naszych prenumeratorów!
Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach e-prenumeraty Rzeczpospolitej. Korzystaj z nieograniczonego dostępu i czytaj swoje ulubione treści w serwisie rp.pl i e-wydaniu.
Istota hipoteki
Oczywisty jest określający istotę hipoteki art. 65 ust. 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 1984 z późn. zm., dalej u.k.w.h.), zgodnie z którym w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem zaspokojenia bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi. W praktyce jednak zdarza się zapominać o tym przepisie, niekiedy błędnie przypisując hipotece charakter samoistny i niezależny, mimo licznych wypowiedzi Sądu Najwyższego na ten temat.
W orzecznictwie omawianą problematykę ujmowano w ten sposób, że istota hipoteki wyraża się w obciążeniu nieruchomości prawem, ze względu na które wierzyciel może dochodzić zaspokojenia wierzytelności z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, zaś odpowiedzialność właściciela nieruchomości obciążonej (dłużnika rzeczowego) ma co do zasady charakter akcesoryjny wobec odpowiedzialności dłużnika, chociaż akcesoryjność ta nie ma bezwzględnego charakteru (por. np. art. 68 ust. 1 in fine, art. 77, art. 94 zdanie pierwsze in medio, art. 92 zdanie drugie u.k.w.h.). Charakter prawny odpowiedzialności właściciela nieruchomości obciążonej hipoteką wywołuje kontrowersje, lecz w orzecznictwie konsekwentnie przyjmuje się, iż realizacja zabezpieczenia hipotecznego w postępowaniu sądowym wymaga wytoczenia przeciwko właścicielowi obciążonej nieruchomości powództwa o zapłatę (wyrok SN z 6 kwietnia 2023 r., II CSKP 491/22, z odwołaniem się do wyroków SN z 11 października 2019 r., V CSK 287/18, z 18 października 2019 r., II CSK 803/18, oraz powołanego tam dalszego orzecznictwa, orzecznictwo SN dostępne pod adresem www.sn.pl, poza wyraźnie wskazanym źródłem).
Pozostało 84% artykułu
