„Sierpień Solidarności” Erazma Ciołka

[b]Oglądaj tv.rp.pl[/b] - [link=http://www.rp.pl/artykul/9131,516575_Sierpien_Solidarnosci_w_CSW.html]Monika Małkowska opowiada o wystawie Erazma Ciołka[/link]

Wystawa historyczna, także socjologiczna. Wzruszająca, poruszająca. I trudna do zaklasyfikowania. Zaczyna się w stoczni przed trzema dekadami; prowadzi przez pielgrzymki Jana Pawła II do ojczyzny; przypomina męczeństwo księdza Popiełuszki; kończy strajkami roku 1988 i zwycięstwem zwolenników Wałęsy w obradach Okrągłego Stołu.

[wyimek][link=http://www.rp.pl/galeria/9149,14,517023.html]Galeria zdjęć[/link][/wyimek]

Dla starszych, najliczniej odwiedzających „Sierpień…” – to przywołanie heroicznych momentów naszej w naszej historii, etapy wyswobodzania się spod czerwonego jarzma. Dokument fotoreporterski. Dla młodych – klasyczne ujęcia scen, które zaważyły o zmianie ustroju i gospodarki Polski. Można jeszcze powiedzieć – wizualne słupy milowe w świadomościowym rozwoju naszego kraju.

Wszystko to uproszczenia. Pokaz ma wiele aspektów. Kilkadziesiąt czarno-białych zdjęć powiększonych do rozmiarów plakatów czy billboardów jest, rzecz jasna, świadectwem wydarzeń sprzed 30 lat. Ale nie tylko. Ciołek, fotograf, artysta i niespokojny duch, był osobiście zaangażowany w solidarnościowy zryw, a potem – w konspiracyjną kulturę.

Uczestniczył w przełomowych momentach nie z reporterskiego obowiązku, lecz z potrzeby. Uwieczniając ważniejsze sytuacje, dawał też wyraz swoim poglądom i postawie. Opowiadał się po stronie piękniejszej moralnie – co przekładało się na sceny pełne emocji, prawdy, a nieraz i patosu.

30 lat po pamiętnym sierpniu mało kto ma złudzenia, że może się przydarzyć powtórka z „Solidarności. Dziś rodacy nie mają wspólnych celów. Toteż tamten zryw urósł do rangi historycznego symbolu.

Mam szczególny sentyment do kilku kadrów. Ręce cywilów obejmujące z zewnątrz, od ulicy, pręty bramy Stoczni Gdańskiej. Ujęcie z terenu stoczni. Znak – opozycjoniści i naród reprezentują to samo stanowisko. Albo tak: ludziska, gdańszczanie tłoczą się wokół odbiornika, żeby posłuchać wieści ze stoczni. Tam, za bramą, są ich bliscy i mediatorzy wyrażający ich buntowniczo-demokratyczną postawę.

Żeby zrozumieć, czym była (jest?) „Solidarność”, wystarczy spojrzeć na fotkę Ciołka „Solidarni”: czterech facetów o grubo wyciosanych fizjonomiach obejmuje się w braterskim uścisku. Tak bywało, gdy idea niosła…

[link=http://csw.art.pl/index.php?action=aktualnosci&s2=1&id=227?]csw.art.pl[/link]

[i]„Sierpień Solidarności”, Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski, ul. Jazdów 2, tel. 22 628 12 71, wystawa czynna do 5 września[/i]