Sąd Najwyższy wydał wyrok ws. ważności ślubu kościelnego

Małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta w obecności duchownego oświadczą taką wolę, a kierownik USC sporządzi akt małżeństwa. Niedopełnienie innych formalności nie dyskwalifikuje małżeństwa - uznał SN.

Publikacja: 11.05.2023 13:34

Sąd Najwyższy wydał wyrok ws. ważności ślubu kościelnego

Foto: Adobe Stock

Fakt, że zgłoszenia do USC dokonał inny ksiądz, niż udzielający ślubu i z przekroczeniem 5-dniowego terminu, nie dyskwalifikuje małżeństwa. To sedno najnowszej uchwały siedmiu sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, która dotyczy nie tylko ślubów kościelnych, ale w ogóle małżeństw wyznaniowych.

10 lat żyli jako małżeństwo

Choć rygory te obowiązują od wielu lat, od czasu do czasu są na tym tle spory i wątpliwości, tym bardziej, że zastrzeżenia rodzą czasem zwyczajne spory o pieniądze.

Jak ustalił Sąd Okręgowy w Zielonej Górze w jednej z tamtejszych parafii rzymskokatolickiej nowożeńcy w obecności wikarego zawarli ślub, ale wymagane prawem zaświadczenie niezbędne do sporządzenia aktu małżeństwa, wskutek niedopatrzenia wikariusza, zostało przekazane do Urzędu Stanu Cywilnego po upływie wymaganych prawem pięciu dni. Proboszcz podjął starania by usunąć zaniedbanie wikarego, zaproponował małżonkom ponowne zawarcie już tylko ślubu cywilnego, ale ci odmówili, więc kierując się sugestią pracownika USC, skorygował zaświadczenie wikarego przesuwając datę ślubu z 29 grudnia na 5 stycznia następnego roku i zmienił odpowiednio jego numer, na podstawie czego kierownik USC sporządził akt małżeństwa.

Przez 10 lat to wszystko małżonkom nie przeszkadzało, zaciągali wspólnie znaczne kredyty, dopiero kiedy żona wystąpiła do sądu o orzeczenie separacji i ustalenie na jej rzecz alimentów, małżonek wystąpił z pozwem o sądowe ustalenie nieistnienia małżeństwa między nimi, przytaczając owe niedociągnięcia sprzed 10 lat. SO i SA w Poznaniu oddaliły to żądanie, oceniając je negatywnie w świetle zasad i wartości moralnych, powszechnie społecznie akceptowalnych. Wskazały, że przerobienie przez duchownego zaświadczenia dotyczyło tylko daty, a nie treści wyrażającej wolę zawarcia związku małżeńskiego. Dlatego to małżeństwo należy traktować jako zawarte.

Czytaj więcej

Czy ważniejszy ślub przed księdzem niż rejestracja w USC

Rygory ważne i drugorzędne

Mężczyzna nie dał za wygraną i odwołał się do Sądu Najwyższego, którego trójkowy skład z kolei przedstawił ten problem szerszemu składowi SN. Wskazując, że większość argumentów przemawia za tym, aby w razie sporządzenia przez kierownika USC aktu małżeństwa na podstawie zaświadczenia duchownego, chociażby niespełniającego wymagań określonych w art. 8 kodeksu rodzinnego (w tym dostarczonego po terminie), nie dyskwalifikować małżeństwa.

Siedmioosobowy skład SN pod przewodnictwem sędziego Mariusza Łodko przychylił się do tego stanowiska uchwalając, że małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński podlegający prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego w obecności duchownego oświadczą wolę jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu, a kierownik Urzędu Stanu Cywilnego sporządzi akt małżeństwa, niezależnie od tego, czy dopełnione zostały wymagania przewidziane w art. 8 k.r.o.

Uchwałę podjęto na posiedzeniu niejawnym, uzasadnienie pisemne będzie w terminie późniejszym.

Sygn. akt III CZP 71/22

Fakt, że zgłoszenia do USC dokonał inny ksiądz, niż udzielający ślubu i z przekroczeniem 5-dniowego terminu, nie dyskwalifikuje małżeństwa. To sedno najnowszej uchwały siedmiu sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, która dotyczy nie tylko ślubów kościelnych, ale w ogóle małżeństw wyznaniowych.

10 lat żyli jako małżeństwo

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe