Ekspresowe sądy tańsze i sprawniejsze

Dziś wchodzi w życie ponad 80 zmian w kodyfikacjach karnych, z których co najmniej połowa ma zasadnicze znaczenie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333894](DzU nr 206, poz. 1589)[/link]. Tańszy ma być ekspresowy proces przed sądem 24-godzinnym. Skazany za pedofilię ma być leczony. Pokrzywdzony może zaangażować radcę prawnego do sprawy karnej.

– Postawiliśmy sobie ważne cele, opracowując w Ministerstwie Sprawiedliwości zarówno ogólne założenia tej nowelizacji, jak i urzeczywistniające je przepisy – mówił wczoraj Krzysztof Kwiatkowski, minister sprawiedliwości, który prezentował dziennikarzom zmiany.

[srodtytul]Prościej to skuteczniej[/srodtytul]

Po trzech latach obowiązywania i marnych wynikach – w I półroczu 2009 r. prokuratorzy zarejestrowali tylko 1021 wniosków o rozpoznanie sprawy w ekspresowym tempie – dziś rusza zmieniony tryb ekspresowy. Trzy lata pokazały, że ten dotychczasowy sprawdza się najlepiej w karaniu pijanych rowerzystów, a nie o to chodziło.

Nowy tryb ekspresowy ma być tańszy i skuteczniejszy, a czasem nawet kończyć się na pierwszej rozprawie dzięki dobrowolnemu poddaniu się karze. Spore oszczędności przynieść ma rezygnacja z obowiązkowego obrońcy. Do tej pory podsądny, czy tego chciał czy nie, musiał mieć adwokata.

– Jako Naczelna Rada Adwokacka jesteśmy z tego zadowoleni – mówi „Rz” adwokat Andrzej Michałowski, pełniący obowiązki prezesa. Tłumaczy, że w tych sprawach, w których obrona przekształcała się w fikcję (np. podsądny jej nie chciał), problem zniknie. Nie wszyscy adwokaci są jednak z tego zadowoleni. Dla wielu dyżury i klienci sądów ekspresowych to był zastrzyk gotówki. – Nie słyszałem takich głosów, ale rozumiem, że mogły się pojawić – kwituje Michałowski.

Od dziś nie ma również obowiązku zatrzymania sprawcy ujętego na gorącym uczynku. Może liczyć na zwolnienie i pouczenie o konieczności stawienia się przed sądem w określonym czasie.

– Myślę, że zmiany wyjdą postępowaniu na dobre – ocenia prof. Zbigniew Ćwiąkalski z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

[srodtytul]Radca pomoże [/srodtytul]

Także od dziś radcowie prawni mogą być pełnomocnikami pokrzywdzonych w sprawach karnych. To wyzwanie dla radców i konkurencja dla adwokatów. – Skorzystają klienci, którzy taniej zapłacą za pełnomocnika – mówi „Rz” radca prawny Lech Obara, który od dawna zabiegał o taką możliwość. Na rynku przybyło właśnie niemal 20 tys. ludzi, którzy będą mogli świadczyć takie usługi.

Wobec chorych sprawców działać będzie przymus poddania się terapii farmakologicznej i psychoterapii, które obniżą ich popęd seksualny.

– Taki przepis był konieczny. Nie można udawać, że problem nie istnieje – tłumaczy prof. Ćwiąkalski.

Ludzie po wyjściu z więzienia powinni kontynuować leczenie, a często tego nie robią, bo ich po prostu nie stać. Nie wiadomo jednak, czy stać będzie na to państwo jeszcze w trakcie „odsiadki”.

O potrzebie leczenia pedofila ma decydować sąd na pół roku przed przewidywanym warunkowym zwolnieniem lub końcem kary.

[ramka][b]Opinia [/b]

[b]prof. Andrzej Zoll Uniwersytet Jagielloński[/b]

Wiele zmian jest nie tylko istotnych, lecz także bardzo potrzebnych. Kilka może naprawdę uzdrowić system wykonywania kary. Myślę o przepisach urealniających karę ograniczenia wolności, która ma szansę w końcu zastąpić krótkie kary więzienia. Mam też nadzieję, że wyższe grzywny zachęcą sędziów do częstszego ich orzekania. Nie sposób nie wspomnieć o usprawnionym trybie przyspieszonym. Jego powodzenie zależy jednak od dobrej konstrukcji. Reforma w tym wypadku polega na rezygnacji z przeszkód, które sprawiały, że był on stosowany marginalnie. Sądzę, że nowela prawa karnego powinna wystarczyć na dłuższy czas. Nie obejdzie się natomiast bez zmian w procedurze. Te muszą sprawić, że postępowanie w pierwszej instancji będzie dużo krótsze.[/ramka]