Pouczenia będą bardziej zrozumiałe

Projektowany wzór pouczenia podejrzanego zawiera m.in. informacje o możliwości skorzystania z mediacji, obrońcy, tłumacza, szczegóły dotyczące oględzin i badań, w których udziału nie można odmówić.

Z kolei na nowy wzór pouczenia pokrzywdzonego ma wpływ m.in. nowelizacja kodeksu postępowania karnego, która zwiększa jego rolę w procesie. Faktem jest, że także dzisiaj normy proceduralne nakładają na organy wymiaru sprawiedliwości obowiązek pisemnego poinformowania pokrzywdzonego o jego uprawnieniach – przed pierwszym przesłuchaniem w postępowaniu przygotowawczym.  Rzecznik praw obywatelskich badał, czy rzeczywiście te obowiązki są wypełniane. Okazało się, że informacje nie są przekazywane prawidłowo. Problem był sygnalizowany przez RPO ministrowi sprawiedliwości, m.in. w wystąpieniu z 2011 r. Jak podkreślał rzecznik, przez brak właściwej informacji pokrzywdzeni często nie mają w praktyce wystarczających informacji o  swoich uprawnieniach i obowiązkach.

Zgodnie z nowym wzorem pokrzywdzony ma być pouczany nie tylko o prawie złożenia wniosku o przyznanie pełnomocnika z urzędu, ale także o możliwości złożenia zażalenia na postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa lub o jego umorzeniu. Pokrzywdzony ma być także poinformowany m.in. o tym, że jeśli w ciągu sześciu miesięcy od zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa nie został poinformowany o wszczęciu lub odmowie wszczęcia śledztwa, może złożyć zażalenie na bezczynność organu procesowego.

Minister sprawiedliwości podkreśla jednak w uzasadnieniu do projektu, że zmiany rozporządzenia nie obejmują pełnego katalogu uprawnień i obowiązków wynikających ze znowelizowanej procedury karnej.

etap legislacyjny: konsultacje społeczne