Kto może skorzystać ze środków oddziaływania wychowawczego

Po wszczęciu postępowania sądowego sąd nie może skorzystać ze środków oddziaływania wychowawczego. Może to robić policja, ale wtedy, gdy ujawni wykroczenie.

Publikacja: 07.01.2013 08:53

Policja obwiniła mieszkankę Hrubieszowa o to, że ukradła w sklepie kawę o wartości 2,10 zł.

Policja obwiniła mieszkankę Hrubieszowa o to, że ukradła w sklepie kawę o wartości 2,10 zł.

Foto: www.sxc.hu

Policja obwiniła mieszkankę Hrubieszowa o to, że ukradła w sklepie kawę o wartości 2,10 zł. Kobieta nie przyznała się do winy. Wyjaśniała, że nad ranem pijany mąż wywołał awanturę. Zażyła środki uspokajające. W drodze do pracy odebrała telefon koleżanki proszącej o kupienie kawy. Wstąpiła do osiedlowego sklepu, gdzie zawsze robi zakupy. Kawę schowała do kieszeni. Została zatrzymana przy kasie, kiedy płaciła za inne zakupy.

Sąd Rejonowy w Hrubieszowie uznał ją za winną i na mocy art. 41 kodeksu wykroczeń poprzestał na zwróceniu uwagi.

Wyrok zaskarżył właściciel sklepu występujący jako oskarżyciel posiłkowy. Wskazał, że tzw. środki oddziaływania wychowawczego mogą stosować organy pozasądowe ujawniające wykroczenie i zobowiązane do ich zwalczania (m.in. policja). W świetle przepisów nie jest możliwe ich wymierzenie po wszczęciu postępowania sądowego.

Zwracał też uwagę, że nie ma podstaw do takiego zakończenia sprawy, gdyż kobieta działała w sposób zuchwały. Wskazał ponadto, że sąd nie nałożył na nią obowiązku naprawienia szkody, mimo że on złożył taki wniosek, a sama obwiniona do tej pory nie zapłaciła za kawę.

Sąd Okręgowy w Zamościu (sygnatura akt: II Ka 545/12) uznał, że apelacja jest słuszna. Art. 41 kodeksu wykroczeń stanowi, że w stosunku do sprawcy czynu można poprzestać na pouczeniu, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego. Sąd podkreślił, że wspomniany przepis przedstawia wyczerpujący, chociaż niezamknięty katalog takich środków, zwanych inaczej pozakodeksowymi środkami reakcji na wykroczenie.

Podmiotami uprawnionymi do stosowania tego rodzaju środków oddziaływania wychowawczego są pozasądowe organy ujawniające wykroczenie, np. policja. Organ może poprzestać na zastosowaniu takiego środka bez kierowania do sądu wniosku o ukaranie.

Sąd Okręgowy stwierdził więc, że sąd pierwszej instancji, rozpoznając sprawę w postępowaniu sądowym, nie był uprawniony do stosowania tego rodzaju środka oddziaływania wychowawczego, czym naruszył prawo. Uchylił więc wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Prawo dla Ciebie
Kiedy policja może zaglądać do telefonu obywatela? Trzeba skończyć z oględzinami
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat 800 plus w maju 2025. Zmiany w harmonogramie
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Aplikacje i egzaminy
Egzaminy prawnicze 2025 - znamy większość wyników. Zdający nie zawiedli
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku