KRUS nie umorzy składki zdrowotnej rolnikowi

Problem dotyczy przede wszystkim prowadzących działalność rolniczą w tzw. działach specjalnych (uprawy w szklarniach, fermy drobiu itp.), bo są zobowiązani płacić składkę zdrowotną z własnych środków (większości rolników finansuje ją budżet państwa).

Do umarzania lub rozkładania na raty zaległych składek na ubezpieczenie zdrowotne nie czują się upoważnieni ani Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, ani Narodowy Fundusz Zdrowia.

[srodtytul]Raczej KRUS[/srodtytul]

NFZ uważa, że jeśli już, to powinien to robić KRUS. W sprawach poboru, wymierzania odsetek za zwłokę, stosowania ulg i umorzeń składek zdrowotnych art. 52a [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=263365]ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (DzU z 2008 r. nr 50, poz. 291 ze zm.)[/link] odsyła bowiem do przepisów dotyczących składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Te zaś rozkładać na raty lub umorzyć w całości lub w części może prezes KRUS lub upoważniony pracownik (w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zainteresowanego, na jego wniosek), o czym mówi art. 41a tej ustawy.

W opinii rzecznika praw obywatelskich przepisem, który na to pozwala, jest też art. 111 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Mówi on, że do postępowania w sprawach dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego rolników stosuje się przepisy o ich ubezpieczeniu społecznym. Wyłączone są jedynie sprawy osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników i pobierających renty strukturalne wypłacane przez inną instytucję niż KRUS.

Kasa uważa jednak, że umarzać ani rozkładać składek nie może.

– Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia prezes KRUS ani żaden pracownik działający z jego upoważnienia nie ma uprawnień do udzielania ulg w spłacie lub umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne. W ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych KRUS jest bowiem usytuowany jedynie jako płatnik składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników (art. 85 ust. 1 pkt 9 ustawy), a żaden przepis nie pozwala płatnikowi na umniejszanie należności NFZ czy odsetek za opóźnienie w płatności składek na ubezpieczenie zdrowotne – wyjaśnia Maria Lewandowska, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej KRUS.

[srodtytul]Dlaczego może ZUS[/srodtytul]

Nikt nie neguje jednak możliwości umarzania i rozkładania na raty składek zdrowotnych przez ZUS, który w ten sposób również może przecież uszczuplić środki NFZ.

Do takich działań ZUS uprawnia art. 32 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.)[/link], który mówi, że do składek na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie ich poboru, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne (a te można umarzać, rozkładać na raty itd.). Kompetencję ZUS potwierdzają sądy administracyjne. – Mamy do czynienia z nierównym traktowaniem osób w zależności od tego, w której instytucji się ubezpieczają, czyli z naruszeniem art. 32 Konstytucji RP. W tej sprawie już dwukrotnie interweniowaliśmy u ministra zdrowia i zamierzamy sprawę wyjaśnić do końca – twierdzi Tomasz Gellert, dyrektor z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Rzecznik zwraca też uwagę, że obie instytucje ubezpieczeniowe pełnią podobne funkcje w systemie ubezpieczenia zdrowotnego, nie ma więc powodu, aby odmawiać im podobnych kompetencji.