Tradycyjny polski kotlet schabowy coraz częściej duński

Według wstępnych danych za zeszły rok Polska zaimportowała ponad 8,4 miliona żywych świń. To wzrost o prawie 900 tys. sztuk w porównaniu z 2023 r. – To kolejny dowód na rosnące uzależnienie krajowej produkcji wieprzowiny od zagranicznych dostaw – twierdzą producenci.

Foto: Paweł Krupecki

Dania liderem dostaw warchlaków do Polski

Import świń do Polski wciąż w zdecydowanej większości pochodzi z jednego źródła – Danii, która od lat pełni rolę głównego dostawcy warchlaków na polski rynek. W 2024 r. ponad 95 proc. wszystkich importowanych świń, czyli przeszło 8 mln sztuk, sprowadzono właśnie z tego kraju. To wyraźny wzrost względem 2023 r., kiedy z Danii trafiło do Polski niespełna 6,9 mln sztuk, wynika z danych biuletynu „Rynek Mięsa Wieprzowego” z marca 2025 r. Taka koncentracja importu na jednym kierunku dostaw budzi coraz większe zaniepokojenie branży.

Czytaj więcej

Rolnictwo

Kondycja polskiego rolnictwa, czyli czasem słońce, czasem deszcz

Miniony rok nie był łatwy dla naszego rolnictwa. Pojawiły się oznaki poprawy, ale lista wyzwań wc...

Obecnie stado podstawowe w Polsce liczy około 600 tys. sztuk macior, mówią z kolei dane Głównego Urzędu Statystycznego z grudnia 2024 r. Wartość produkcyjna loch, niska plenność oraz duże rozdrobnienie powodują jednak, że do tuczu w Polsce brakuje około 40 proc. warchlaków. Oznacza to, że z około 19 mln ubijanych co roku w naszym kraju świń, właśnie te około 8 mln sztuk trzeba zaimportować jako warchlaki do tuczu.

– Sytuacja producentów świń w Polsce jest niestabilna i mocno uzależniona od dostaw warchlaków właśnie z Danii. Import zwierząt do dalszego tuczu w ostatnich 20 latach wzrósł o ponad 5000 proc., z niespełna 135 tysięcy w 2004 r. do ponad 8 mln w 2024 r. – komentuje Jacek Jagiełłowicz, prezes Gobarto Hodowca, jednej z największych polskich firm działających w branży mięsnej. – Rządzący na przestrzeni lat nie stworzyli odpowiednich warunków rozwoju dla tego sektora gospodarki, szczególnie w obszarze produkcji prosiąt. Sektora, który nie tylko daje miejsca pracy, ale także w znaczącej części żywi ponad 38-milionowy naród – dodaje.

I wskazuje, że dzisiaj producent świń, chcąc się rozwijać, musi stawić czoło nie tylko globalnym warunkom rynkowym, ale jest też zmuszony prowadzić kilkuletnie batalie administracyjne dotyczące rozpoczęcia lub rozszerzenia hodowli, które często kończą się  w sądzie. – Z sytuacji korzystają przede wszystkim duńscy farmerzy, duńscy i polscy pośrednicy, a także przewoźnicy, generując godziwe zyski dzięki potężnemu deficytowi prosiąt i warchlaków. Gdy każdego roku brakuje kilku milionów warchlaków, a pogłowie loch utrzymuje się na niebezpiecznie niskim poziomie, wpływ polskich rolników na ceny jest żaden – rozkłada ręce prezes Gobarto Hodowca. Wylicza, że polscy hodowcy wydają rocznie ponad 3,5 mld zł na zagraniczne warchlaki.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Najmniej kupują mięsa osoby najstarsze. Zbadano zwyczaje jedzeniowe Polaków

Tylko 4 proc. Polaków zupełnie nie kupuje produktów mięsnych, choć jednocześnie już 39 proc. ogra...

W tle duńskiej dominacji pojawiają się również inni eksporterzy, którzy chcą zarobić na niewystarczalności Polski pod względem produkcji warchlaków. Drugim co do wielkości dostawcą świń są Niemcy, jednak ich udział w rynku jest znacznie mniejszy i w 2024 r. wyniósł niespełna 139 tys. sztuk. Import z Litwy utrzymał się na umiarkowanym poziomie – około 58 tys. sztuk. Zaskakująco wyraźny wzrost zanotowali Czesi – z nieco ponad 19 tys. świń w 2023 r. do ponad 43,9 tys. sztuk w 2024 r. Co jednak ciekawe, wiele z dostaw z krajów innych niż Dania to warchlaki wyprodukowane na terenie tych państw w fermach należących do Duńczyków.

Kto zarabia na polskich producentach świń?

Dania, będąca niekwestionowanym liderem eksportu świń do Polski, sprzedała nam w 2024 r. zwierzęta za 3,28 mld zł. Na drugim miejscu znalazły się Niemcy, które z eksportu świń do Polski uzyskały 116,9 mln zł. Litwa sprzedała nam świnie za 49 mln zł, Czechy za 27,7 mln zł, Holandia za 24,7 mln zł, a Łotwa za 22,2 mln zł. Takie dane podaje biuletyn „Rynek Mięsa Wieprzowego”. Na słabości polskiej produkcji zarabiają też firmy pośredniczące, zajmujące się handlem, logistyką i dystrybucją.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Węgry nagle zniosły embargo na mięso z Polski i innych krajów. Sukces negocjacji

Po tygodniu eskalacji sporu i intensywnych negocjacji Węgry wycofały się z embarga. Dekret wszedł...