Rolnicy nie biorą refundacji składek z PFRON

Od tego roku o refundację składek na ubezpieczenie społeczne rolników może się starać osoba niepełnosprawna, która prowadzi działalność rolniczą. Należy się ona także za niepełnosprawnego domownika, którego rolnik ubezpiecza w KRUS (art. 25a ust. 1 pkt 2 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu niepełnosprawnych, DzU z 2008 r. nr 14, poz. 92).

Okazuje się, że w PFRON zarejestrowało się dotychczas tylko ok. 100 takich osób.

– Trudno stwierdzić, czy małe zainteresowanie refundacją wynika z niedoinformowania czy ze skomplikowanej procedury ubiegania się o pomoc – ocenia Urszula Kurowska, specjalistka z Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Kogo PFRON uzna za niepełnosprawnego? Z pewnością tego, kto legitymuje się decyzją powiatowego lub wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Ale nie tylko. Do uzyskania refundacji wystarczą orzeczenie o inwalidztwie (I, II lub III grupa) wydane przed 1 stycznia 1998 r. oraz orzeczenie o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym również sprzed tej daty – jeśli są jeszcze aktualne – oraz orzeczenie o niezdolności do pracy wydane przez ZUS. O niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym orzeka także KRUS, gdy ustala prawo do renty rolniczej.

Rencista KRUS nie podlega jednak ubezpieczeniu społecznemu rolników, więc nie musi odprowadzać składek. A skoro ich nie płaci, to nie ma czego mu refundować.

Sytuacja rencisty rolniczego różni się od pobierającego rentę z tytułu niezdolności do pracy z systemu powszechnego. Przypomnijmy, że od tego roku, jeśli ci drudzy prowadzą jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą lub są wspólnikami spółek cywilnych, to muszą obowiązkowo płacić na ubezpieczenia społeczne do czasu, gdy przejdą na emeryturę. Mogą jednak uzyskać refundację składki emerytalnej i rentowej z PFRON.

PFRON refunduje niepełnosprawnemu rolnikowi lub zobowiązanemu do opłacania ubezpieczenia za niepełnosprawnego domownika wszystkie skład-ki terminowo odprowadzane do KRUS (art. 25a ust. 5 pkt 2 ustawy o rehabilitacji). Rolnik płaci kwartalnie na ubezpieczenie: emerytalno-rentowe oraz wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie. Składka emerytalno-rentowa wynosi za osobę 179 zł w I kwartale tego roku, a 191 zł w II kwartale. Na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w I i II kwartale 2008 r. trzeba zapłacić po 78 zł za osobę. Rolnicy mogą się zgłaszać do PFRON cały czas. Jeśli chcą otrzymać refundację za II kwartał, to muszą się zarejestrować do końca kwietnia.

Wyższe składki, bo w podwójnej wysokości, opłaca ubezpieczony w KRUS, który jednocześnie prowadzi gospodarstwo rolne i pozarolniczą działalność gospodarczą. Z taką sytuacją mamy do czynienia, gdy dana osoba rozpoczęła pozarolniczą działalność po co najmniej trzech latach obowiązkowego ubezpieczenia w KRUS. Ponadto musi złożyć w terminie odpowiednie oświadczenie o rozpoczęciu tej działalności. Jeśli już ją prowadziła, to warunkiem jest, aby podatek z niej nie przekraczał rocznej kwoty granicznej (2693 zł za 2007 r.).

– Jeśli taka osoba jest niepełnosprawna, to należy się jej pełna refundacja składek na ubezpieczenie społeczne rolników – wyjaśnia Janina Pszczółkowska z Departamentu Ubezpieczeń KRUS.

Ten, kto nie spełnia tych warunków, z chwilą rozpoczęcia pozarolniczej działalności musi się ubezpieczyć w ZUS. Wtedy również – jeśli jest niepełnosprawny – może wystąpić o refundację składek (emerytalnej i rentowej na zasadach z art. 25a ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji).

Pomoc z PFRON dotyczy tylko obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Nie dostanie więc refundacji składek rencista rolny, który podejmie pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu dobrowolnie ubezpieczy się w ZUS.