Tylko etat daje szansę na wcześniejszą emeryturę

Wyłącznie osoby zatrudnione na umowie o pracę mogą liczyć na wcześniejszą emeryturę, jeśli w tym roku wypracują odpowiedni staż. Szansę tę może jednak zaprzepaścić zawarcie umowy-zlecenia lub prowadzenie działalności gospodarczej na rencie

Aktualizacja: 20.03.2007 10:28 Publikacja: 20.03.2007 00:01

Pracownicy, którzy mogą skorzystać z uprawnienia

Pracownicy, którzy mogą skorzystać z uprawnienia

Foto: Nieznane

Chodzi o kobiety w wieku 55 lat, które mają 30 lat stażu lub 20 lat i orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy. Z wcześniejszej emerytury na podstawie tego przepisu mogą skorzystać także mężczyźni, którzy skończyli 60 lat oraz mają 25-letni staż i orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy. Zgodnie z art. 29 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z tego uprawnienia mogą skorzystać wyłącznie osoby, które były ostatnio pracownikami.

Te osoby mogą przejść na wcześniejszą emeryturę, jeśli ostatnio przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia były pracownikami i w ostatnich dwóch latach pozostawały w stosunku pracy przez co najmniej sześć miesięcy. Tylko ci, którzy mieli prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, nie muszą spełniać wymogu półrocznego zatrudnienia w ciągu dwóch lat przed przejściem na emeryturę. Sąd Najwyższy w postanowieniu z 8 lutego 2006 (sygn. III UZP3/05) stwierdził, że z art. 29 ustawy nie wynika wprost, czy prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ma wynikać z ubezpieczenia pracowniczego czy także każdego innego. SN uznał jednak, że w wypadku rencisty warunkiem równoważącym obowiązek zatrudnienia pracownika przez co najmniej sześć miesięcy w ostatnich dwóch latach jest nabycie prawa do renty z tytułu ubezpieczenia pracowniczego.

Jednak gdy rencista podejmie działalność gospodarczą i będzie płacił z tego tytułu składki na ubezpieczenia społeczne, wówczas - zdaniem ZUS - straci prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 29 ustawy emerytalnej.

Jak się okazuje, wymóg, by bezpośrednio przed przejściem na emeryturę osoby spełniające warunki wieku, stażu i ewentualnie niezdolności do pracy były pracownikami, jest bardzo istotny. Przekonała się o tym Donata K., która tuż przed uzyskaniem uprawnień do wcześniejszej emerytury zatrudniła się na podstawie umowy-zlecenia jako rachmistrz podczas spisu powszechnego przeprowadzonego w 2002 r. Choć rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego (wyrok z 16 sierpnia 2005 r., sygn. IUK363/04), które zapadło w tej sprawie, opierało się na treści art. 29 sprzed wprowadzenia do niego 1 lipca 2004 r. warunku pozostawania w stosunku pracy przez pół roku w ciągu ostatnich dwóch lat - to wymóg, by ostatnio przed złożeniem wniosku o emeryturę taka osoba była pracownikiem, pozostał bez zmian. W ten sposób może się okazać, że osoba, która spełnia wszystkie warunki do uzyskania tego świadczenia, może je stracić przez nierozważne podpisanie innej umowy niż umowa o pracę tuż przed złożeniem wniosku o przyznanie takiej emerytury.

Z prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie tego przepisu nie skorzystają także osoby prowadzące działalność gospodarczą, pracujące na podstawie umowy o dzieło, chałupniczo, rolnicy i wszyscy inni niezatrudnieni na umowę o pracę. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego takie ograniczenie uprawnień do wcześniejszej emerytury tylko do pracowników nie narusza konstytucyjnej zasady równości wobec prawa.

W uzasadnieniu wyroku z 12 września 2000 r. (sygn. K 1/00) Trybunał stwierdził, że wynika ono z założeń i celów reformy systemu świadczeń społecznych.

Warunku podlegania ostatnio ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę - niezbędnego do otrzymania tego świadczenia - nie muszą spełniać wyłącznie osoby, które przez cały okres wymagany do przyznania tej emerytury, czyli odpowiednio 20 lub 30 lat - dla kobiet, i 25 -dla mężczyzn, były ubezpieczone z tytułu umowy o pracę.

podyskutuj z autorem, e-mail: m.rzemek@rzeczpospolita.pl

Tendencja ograniczania kręgu uprawnionych do wcześniejszych emerytur występuje w wielu państwach europejskich. Na tym tle polskie rozwiązania nie są niczym szczególnym. Jednak w Europie pojęcie pracownika rozumiane jest szeroko i nie oznacza tylko osoby wykonującej zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Przepisy posługują się w tych systemach pojęciem osoby ubezpieczonej, a więc zatrudnionej na rozmaitych podstawach. Z kolei w aspekcie koordynacji polskiego systemu z przepisami wspólnotowymi spełnienie warunków z art. 29 ustawy emerytalnej musi być rozumiane w ten sposób, że np. podczas ustalania sześciomiesięcznego okresu pozostawania w zatrudnieniu należy uwzględnić również pracę w innych państwach członkowskich. Wynika z tego, że ta zasada dotyczy wszystkich państw UE. ¦

Chodzi o kobiety w wieku 55 lat, które mają 30 lat stażu lub 20 lat i orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy. Z wcześniejszej emerytury na podstawie tego przepisu mogą skorzystać także mężczyźni, którzy skończyli 60 lat oraz mają 25-letni staż i orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy. Zgodnie z art. 29 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z tego uprawnienia mogą skorzystać wyłącznie osoby, które były ostatnio pracownikami.

Pozostało 89% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów