Zwykle wolno iść na emeryturę i pracować

Obowiązująca od 8 stycznia br. zasada, że przechodzący na emeryturę nie musi już rozwiązywać stosunku pracy, aby ZUS podjął wypłatę świadczenia, to skutek wykreślenia ust. 2a z art. 103 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W związku z tym do redakcji napłynęło wiele pytań od czytelników. Czy zatem nie trzeba już rozwiązywać umowy o pracę, żeby dostać emeryturę?

[srodtytul]Jest prawo, nie ma wypłaty [/srodtytul]

Po pierwsze [b]wykreślenie tego przepisu nie oznacza, że każdy, kto ma przyznane prawo do emerytury, na pewno ją dostanie[/b].

– Zgodnie z nowymi przepisami ZUS w większości wypadków podejmuje wypłatę bez względu na to, czy dana osoba rozwiązała stosunek pracy, czy nie. Ale może się okazać, że ją zawiesi lub zmniejszy świadczenie, na przykład ze względu na przekroczenie limitów dorabiania, które obowiązują wcześniejszych emerytów – kobiety przed 60. i mężczyzn przed 65. rokiem życia – wyjaśnia Przemysław Przybylski, rzecznik prasowy ZUS. 

Przypomnijmy, że przed 8 stycznia osoba, która nabyła prawo do emerytury, tzn. dostała z ZUS decyzję ją przyznającą, ale nie rozwiązała stosunku pracy choćby na jeden dzień, nie otrzymywała jej bez względu na wysokość dodatkowych zarobków. ZUS nie podejmował bowiem wypłaty świadczenia.

[srodtytul]Kiedy trzeba się rozstać[/srodtytul]

Po drugie [b]nie wszyscy pracownicy wybierający się na emeryturę mogą skorzystać z tego świadczenia, jeśli wcześniej nie rozstaną się z szefem. Niektóre przepisy dotyczące wcześniejszych świadczeń warunkują nabycie prawa do emerytury właśnie od uprzedniego rozwiązania stosunku pracy[/b]. Chodzi przede wszystkim o art. 184 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172511]ustawy o emeryturach i rentach z FUS[/link], art. 4 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=294728]ustawy o emeryturach pomostowych[/link], a także o art. 88 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=182007]Karty nauczyciela[/link].

[srodtytul]Przy szczególnych warunkach [/srodtytul]

Ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje wcześniejsza emerytura na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej, jeżeli do 1 stycznia 1999 r. uzyskali odpowiedni okres pracy w szczególnych warunkach lub charakterze (zwykle jest to 15 lat) i ogólny staż (okresy składkowe i nieskładkowe) wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Przysługuje ona jednak pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego lub rezygnacji z uczestnictwa w nim (złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w ofe za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa) oraz rozwiązania stosunku pracy. [link=http://]Jeśli więc teraz osoba taka chce skorzystać z wcześniejszej emerytury, to powinna liczyć się z tym, że będzie musiała rozwiązać umowę o pracę z obecnym pracodawcą, choćby na jeden dzień[/link].

Podobny przepis znalazł się w art. 4 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=294728]ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (DzU nr 237, poz. 1656)[/link]. Prawo do niej przysługuje pracownikowi urodzonemu po 31 grudnia 1948 r. Będzie on mógł przejść na emeryturę pomostową po osiągnięciu wieku co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna), jeżeli spełni określone w ustawie warunki dotyczące pracy w szczególnych warunkach lub charakterze (m. in. wykonywał ją w określonym czasie – przed i po 31 grudnia 2008 r.). [b]I w tym wypadku warunkiem przejścia na to świadczenie jest rozwiązanie stosunku pracy.[/b]

[srodtytul]Także nauczyciel[/srodtytul]

[b]Podobnie będzie musiał postąpić ten, kto zechce przejść na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 88 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=182007]Karty nauczyciela[/link].[/b]

Takie prawo mają nauczyciele z 30-letnim okresem zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze (nauczycielom szkół specjalnych, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich potrzebny jest dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy o szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym). Staż ten urodzeni po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. musieli osiągnąć do końca ubiegłego roku. Kolejne warunki, które trzeba spełnić, to nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego lub rezygnacja z niego. I oczywiście rozwiązanie stosunku pracy w momencie, w którym pracownik zdecyduje się skorzystać z wcześniejszej emerytury nauczycielskiej.

[ramka][b]W dorabianiu przeszkadzają limity[/b]

[b]Osoby na wcześniejszej emeryturze muszą uwzględnić, że jeśli pracują, to dotyczą ich limity zarobkowe. Nie zawsze więc uda się im jednocześnie pobierać emeryturę i pensję.[/b]

Jeśli dana osoba zarabia do 2078 zł brutto, to dostanie całe świadczenie. Jeśli dorabia między 2078 zł a 3859,20 zł, to ZUS emeryturę zmniejszy, przy czym maksymalna kwota zmniejszenia wynosi 440,24 zł. Powyżej zarobków 3859,20 zł ZUS zawiesza emeryturę. Te kwoty obowiązują do końca tego miesiąca, a wzrosną od marca.