Wybrani z roczników 1949 – 1968

[b]Pozwala na to art. 46 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F3796B8AB9D5B5D1D62A934F9B173979?id=324468]ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych[/link]. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r., mogą przejść na wcześniejsze emerytury przewidziane w art. 29, 32, 33 i 39, jeśli:[/b]

- nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo z niego zrezygnują,

- warunki do uzyskania emerytury (staż i wiek) spełnili do 31 grudnia 2008 r.

Kto chce otrzymać te emerytury, musi zgłosić wniosek przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Wtedy świadczenie będzie w całości obliczone na starych zasadach. Jeśli zrobi to później – dostanie emeryturę mieszaną albo nową.

[srodtytul]Dla pracownika[/srodtytul]

Spośród urodzonych w latach 1949 – 1968 na wcześniejsze emerytury pracownicze (art. 46 w związku z art. 29 ustawy emerytalnej) mogą przechodzić tylko kobiety z roczników 1949 – 1953. Mężczyźni nie mogli ukończyć 60 lat do końca 2008 r.

[b]A zatem wcześniejsza emerytura pracownicza przysługuje kobietom, które do 31 grudnia 2008 r.:[/b]

- osiągnęły wiek 55 lat,

- udowodniły co najmniej 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych albo 20 takich lat w wypadku orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy.

[b]Kolejne warunki kobiety muszą spełnić najpóźniej w dniu ubiegania się o emeryturę. Wymaga się, aby:[/b]

- ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę były pracownikami,

-w ciągu ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawały w stosunku pracy co najmniej sześć miesięcy, chyba że w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę były uprawnione do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Nie wymaga się spełnienia tych dwóch ostatnich warunków, jeżeli kobieta ma cały wymagany staż z tytułu ubezpieczenia pracowniczego.

[srodtytul]Szczególne prace[/srodtytul]

Na wcześniejszą emeryturę na podstawie art. 46 w związku z art. 32 ustawy emerytalnej mogą przechodzić osoby, które do 31 grudnia 2008 r. osiągnęły odpowiedni wiek i staż. W większości wypadków od mężczyzn wymaga się wieku 60 lat, więc ci urodzeni w latach 1949 – 1968 tego warunku spełnić nie mogli. Jest to natomiast możliwe w wypadku mężczyzn, od których wymaga się 45 – 55 lat.

Jeśli do 31 grudnia 2008 r. ukończyli ten wiek i zgromadzili staż emerytalny wynoszący 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat (w niektórych wypadkach – 10 lat lub 20 lat) pracy w szczególnych warunkach lub charakterze, to mogą przejść na wcześniejszą emeryturę. Tak może być np. w wypadku hutników.

Na te emerytury mogą także przechodzić kobiety, które do 31 grudnia 2008 r. ukończyły wymagany wiek, czyli zwykle 55 lat (niekiedy 40 – 50 lat) i zgromadziły staż: 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat (w niektórych wypadkach – 10 lub 20 lat) pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Twórcy i artyści urodzeni w latach 1949 – 1968 mogą także nabyć prawo do emerytury na podstawie art. 46 w związku z art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, czyli dla pracowników wykonujących działalność twórczą i artystyczną.

[b]Jest to możliwe, jeśli osiągnęli do 31 grudnia 2008 r.:[/b]

- wiek emerytalny – zależny od rodzaju działalności wynoszący od 40 do 55 lat dla kobiet oraz od 45 do 60 lat dla mężczyzn,

- oraz wymagany staż, czyli 20 lat – dla kobiet i 25 lat – dla mężczyzn okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat pracy twórczej lub artystycznej.

[srodtytul]Kolejarze[/srodtytul]

Urodzeni w latach 1949 – 1968 mają też szansę na emeryturę kolejową (art. 46 w związku z art. 40 ustawy o emeryturach i rentach z FUS). W praktyce chodzi o kobiety urodzone w latach 1949 – 1953. W wypadku mężczyzn jest to niemożliwe, bo nie mogli ukończyć wymaganego wieku 60 lat do 31 grudnia 2008 r.

[b]Do 31 grudnia 2008 r. kobieta musiała:[/b]

- ukończyć 55 lat,

- udowodnić 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów na kolei.

Szczególne zasady korzystania z wcześniejszych świadczeń dotyczą także górników i nauczycieli.

[ramka][b]Specjalne uprawnienie z art. 184[/b]

Niektórzy ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1948 r. mogą przechodzić na wcześniejsze emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Chodzi o emerytury przewidziane w art. 32, 33, 39 i 40. Przysługują więc one pracującym w szczególnych warunkach lub charakterze, twórcom, artystom, kolejarzom i wykonującym prace górnicze.

Wymaga się od nich spełnienia warunków stażowych najpóźniej 1 stycznia 1999 r.

[b]Na ten dzień muszą mieć:[/b]

- 20 lat (kobieta) lub 25 lat (mężczyzna) okresów składkowych i nieskładkowych