Coraz mniej osób pobiera emerytury pomostowe. Potrzebna reforma?

Najnowsze dane dotyczące pomostówek są zawarte w raporcie ZUS „Struktura wysokości emerytur i rent po waloryzacji w marcu 2025 roku”. Przypomnijmy, że emerytura pomostowa umożliwia zakończenie aktywności zawodowej wcześniej niż po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Przysługuje ona osobom spełniającym określone warunki, w tym dotyczące terminów i okresów wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Świadczenie zostało wprowadzone wiele lat temu (w 2009 r.) dla pracowników wykonujących pracę w szkodliwym otoczeniu, u których z tego powodu wraz z wiekiem istotnie zmniejsza się możliwość realizowania dotychczasowych obowiązków. Jeszcze wcześniej zapowiedziano, że takie rozwiązanie będzie przejściowe, ponieważ docelowo zostanie wprowadzony system kompensowania szczególnie uciążliwej pracy inaczej niż poprzez wcześniejszą emeryturę.

Czytaj więcej

Praca, Emerytury i renty

Wysokość przyszłej emerytury sprawdzimy w mObywatelu. Rząd przyjął projekt

ZUS będzie mógł udostępniać informacje o wszystkich produktach emerytalnych w ramach aplikacji mO...

Kto ma prawo do emerytury pomostowej?

Do niedawna prawo do pomostówki miały wobec tego wyłącznie osoby, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, przy czym pracowały w takich warunkach przed 1 stycznia 1999 r. Przyjęcie takiego wymogu spowodowało, że system miał do tej pory charakter wygasający.

Nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (DzU 2023 poz. 1667), która weszła w życie 1 stycznia 2024 r., usunęła ten wymóg. Efekt? Zmiana daje możliwość nabycia prawa do emerytury pomostowej osobom znacznie młodszym niż do tej pory. Przyszli emeryci nie muszą udowadniać, że wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze także przed 1 stycznia 1999 r.

Mniej osób z emeryturami pomostowymi. Winny katalog prac 

Nieoczekiwanie dane ZUS pokazują jednak, że w marcu 2025 r. emerytury pomostowe pobierało wspomniane 39,2 tys. osób. Nie tylko więc ich liczba się nie zwiększyła, ale wręcz poszybowała w dół. Dr Tomasz Lasocki z Politechniki Warszawskiej przyznaje, że nie spodziewał się takich danych. – Pytanie, czy ten trend będzie się utrzymywał – mówi. 

Czytaj więcej

Praca, Emerytury i renty

Na tę informację czekają miliony seniorów. Znamy termin wypłaty 14. emerytury

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów zostanie wypłacone w tym roku we...

Jak tłumaczy, zarówno w tym roku, jak i w kolejnych latach, wiek emerytalny będą osiągały mniej liczne roczniki niż te rodzące się bezpośrednio po wojnie, co może być przyczyną odnotowanego spadku. – Innym powodem może być to, że na przestrzeni lat katalog zawodów, których wykonywanie uprawniało do ubiegania się o emeryturę pomostową, znacząco się zmniejszył – uważa. 

Zdaniem eksperta regulacje dotyczące emerytur pomostowych wymagają zmian. – Sama ustawa regulująca te kwestie była tworzona jako akt przejściowy. Ale skoro weszła ona na stałe do systemu, to w tym obszarze jest nad czym pracować – mówi dr Lasocki.

Jak wskazuje, w pierwszej kolejności należało zastanowić się nad właściwym określaniem katalogu prac uprawniających do pomostówek. 

– W tym obszarze powinniśmy bazować na instytutach badawczych, ale też na monitoringu rynku pracy – uważa.