Można już składać wnioski do ZUS o wcześniejszą emeryturę

Jeszcze w grudniu 2007 r. złożyłem wniosek do ZUS o przyznanie świadczenia emerytalnego, w wyniku czego po długich oczekiwaniach dostałem oczywiście decyzję odmowną. Czy powinienem się nią dalej zajmować i składać odwołanie do sądu, czy też odczekać tych kilka dni na wejście nowych przepisów i ponownie składać wniosek? Kiedy mogę powtórnie złożyć wniosek? Czy mam jeszcze raz przedstawiać komplet dokumentów?

W takiej sytuacji są dwie możliwości – już teraz można złożyć wniosek, gdyż prezydent podpisał właśnie nowelizację przepisów emerytalnych i czeka ona na publikację w Dzienniku Ustaw. Trzeba do niego ponownie dołączyć komplet dokumentów. Z deklaracji ZUS wynika, że wstrzyma się on z rozpatrzeniem wniosku do czasu wejścia nowych przepisów w życie i przyzna wcześniejszą emeryturę od pierwszego dnia po tym, w którym zaczną one obowiązywać. Może się pan także odwołać od wcześniejszej decyzji odmownej do sądu i tam walczyć o emeryturę od daty złożenia wniosku w grudniu. Nie ma jednak gwarancji, że pan wygra, gdyż większość sądów w Polsce czeka na zmianę przepisów i odmawia przyznania tych świadczeń. Są jednak i takie, które przyznają to świadczenie od daty złożenia wniosku, czyli jeszcze sprzed wejścia nowych przepisów w życie. Tyle że nawet jeśli to się uda, ZUS i tak się odwołuje do wyższej instancji. W razie przegranej trzeba się liczyć z dodatkowymi kosztami. Jeśli pan wygra przed sądem, zyska pan prawo do tego świadczenia od grudnia, czyli od momentu złożenia pierwszego wniosku o przyznanie tego świadczenia.

W 1998 r. zostałem zwolniony z powodu likwidacji zakładu pracy. Obecnie, do 20 lipca, jestem na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Czy mogę się starać o to świadczenie? W tym roku skończyłem 60 lat, mam 29 lat i trzy miesiące okresu składkowego oraz pięć miesięcy okresu nieskładkowego. Dodatkowo mam udokumentowane cztery lata pracy w rolnictwie jako osoba, która ma ukończonych 16 lat (od 2 marca 1964 do 30 czerwca 1968 r. jako pomoc w rolnictwie).

Brakuje panu stażu pracy do wymaganych przez przepisy 35 lat. Do tego okresu nie zalicza się bowiem pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy. Proszę sprawdzić, czy po likwidacji zakładu pracy nie pobierał pan świadczenia przedemerytalnego – to by wiele zmieniło. Najlepiej by było, gdyby pański ojciec po zmianie przepisów złożył wniosek i dokumenty do ZUS; to nic nie kosztuje, a sprawa się wtedy wyjaśni.

Ostatnich 21 lat przepracowałem w USA. Mam 61 lat i mój łączny staż pracy – liczony razem z pracą w Polsce – wynosi 41 lat udokumentowanych okresów składkowych. Mam podwójne obywatelstwo: polskie i amerykańskie. Nie zamierzam wracać do Polski, chyba tylko po to, by złożyć papiery o wcześniejszą emeryturę. Czy jest możliwe, abym uzyskał emeryturę cząstkową za 20 lat przepracowanych w Polsce.

Na początku kwietnia Polska podpisała dwie umowy o zabezpieczeniu społecznym: ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej i Kanadą. Wejdą one w życie najwcześniej na początku przyszłego roku, bo w każdym z państw czeka je procedura ratyfikacyjna. Najważniejszym ich skutkiem będzie wzajemne zaliczanie okresów pracy i podlegania ubezpieczeniom społecznym do stażu potrzebnego do otrzymania emerytury lub renty. Gdy te umowy zostaną ratyfikowane, powinien pan przekazać do ZUS (wystarczy przesłać za pośrednictwem poczty) dokumenty dotyczące pracy w Polsce i wystawione przez amerykański organ rentowy potwierdzenie stażu pracy w USA. Dzięki temu nabędzie pan prawo do wcześniejszej emerytury z ZUS na podstawie łączonego stażu pracy w wysokości proporcjonalnej do okresu przypadającego na pracę w Polsce.

W sierpniu tego roku skończę 60 lat. Od 1972 r. przez 28 lat pracowałem na etacie w przedsiębiorstwach państwowych oraz organach administracji państwowej i samorządowej. Od 2000 r. do dnia dzisiejszego prowadzę działalność gospodarczą. Mój łączny staż pracy wynosi ponad 36 lat. Czy w świetle znowelizowanej ustawy emerytalnej mogę w tym roku się starać o wcześniejszą emeryturę?

Niestety, powinien pan przed złożeniem wniosku o wcześniejszą emeryturę przepracować jeszcze sześć miesięcy na etacie. Wystarczy pół, a nawet ćwierć etatu, warunkiem jest to, by takie zatrudnienie było legalne. W razie zawarcia fikcyjnej umowy o pracę, tylko na papierze, ZUS ma prawo ją zakwestionować i odmówić prawa do wcześniejszej emerytury.

Od czterech lat jestem na świadczeniu przedemerytalnym. We wrześniu skończę 60 lat, mam 37-letni okres ubezpieczenia pracowniczego. Czy mogę się ubiegać o wcześniejszą emeryturę, oczywiście po podpisaniu nowelizacji?

Osoby pobierające świadczenie czy zasiłek przedemerytalny, a także rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy są traktowane jak pracownicy. W ich wypadku nie ma potrzeby spełniania dodatkowego warunku pracy na etacie przez sześć miesięcy w ciągu ostatnich dwóch lat przed złożeniem wniosku o wcześniejszą emeryturę.

Urodziłem się w maju 1947 r., przepracowałem ponad 33 lata. Taki staż mogę udokumentować. W tym czasie pracowałem na etacie i prowadziłem działalność gospodarczą. Od 1999 r. jestem na rencie z tytułu czasowej niezdolności do pracy. Czy po wejściu nowych przepisów będę mógł przejść z renty na emeryturę?

Z przepisów wynika, że o wcześniejszą emeryturę może się starać mężczyzna, który ma 60 lat i 35 lat stażu pracy. Brakuje więc panu przepracowanych dwóch lat. Aby uzyskać to świadczenie, te dwa brakujące lata stażu emerytalnego najlepiej byłoby przepracować na etacie.

Czy mężczyzna mający 35 lat okresu ubezpieczenia pracowniczego w chwili składania wniosku do ZUS o wcześniejszą emeryturę nie musi nigdzie pracować?

Zasada jest taka, że mężczyzna, który cały 35-letni staż wymagany do uzyskania tej emerytury ma przepracowany na etacie, nie musi spełniać dodatkowego warunku zatrudnienia jako pracownik przez sześć miesięcy w ciągu dwóch lat przed złożeniem wniosku o przyznanie tego świadczenia. Ten dodatkowy warunek musi spełnić osoba, która w ciągu 35 lat pracy zarabiała na podstawie umowy-zlecenia lub też prowadziła działalność gospodarczą.

Jeżeli uzyskam uprawnienie do wcześniejszej emerytury w tym roku, to czy będę mógł z niego skorzystać także w następnych latach?

Może pan korzystać z tego uprawnienia bez ograniczeń, do momentu, aż skończy pan 65 lat. Wtedy bowiem nie dostanie pan już wcześniejszej emerytury, tylko zwykłą. Prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie 35-letniego stażu pracy jest uzależnione jedynie od wieku osoby, która stara się o to świadczenie.

Podjąłem pracę na czas określony – sześć miesięcy, prowadząc jednocześnie działalność gospodarczą. Mam ukończonych 60 lat i 45 lat stażu pracy. Czy powinienem zakończyć działalność, bo chcę po upływie okresu, na który zawarłem umowę o pracę, przejść na wcześniejszą emeryturę?

Praca na etacie da panu uprawnienie do starania się o wcześniejszą emeryturę. Powinien pan przed zakończeniem zatrudnienia złożyć wniosek do ZUS wraz z kopią umowy o pracę. W takiej sytuacji nie musi pan rezygnować z działalności gospodarczej.

Nie wolno jednak przegapić terminu upływu umowy o pracę, bo gdyby spóźnił się pan i złożył wniosek już po jej zakończeniu, a nie wyrejestrował działalności, to ZUS potraktuje pana jako przedsiębiorcę. Skutkiem będzie odmowa przyznania wcześniejszej emerytury, bo ta należy się wyłącznie pracownikom.

Po prawie 34 latach pracy na etacie przeszedłem na rentę. Pobierałem ją przez osiem lat, a jednocześnie przez ostatnie dwa lata pracowałem na umowie-zleceniu. ZUS nie przedłużył mi wypłaty tego świadczenia na kolejny okres, gdyż uznał, że jestem zdolny do pracy. Więc przez następnych dziesięć miesięcy pobierałem zasiłek dla bezrobotnych, a od siedmiu miesięcy jestem bez pracy i świadczeń. Czy mój ostatni okres ubezpieczenia podczas pobierania zasiłku dla bezrobotnych można uznać za ubezpieczenie pracownicze, dzięki czemu zyskam prawo do wcześniejszej emerytury? Zgodnie z ustawą z 20 kwietnia 2004 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (DzU z 2004 nr 99, poz. 1001) okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych wlicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz okresów składkowych w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Okres pobierania zasiłku wlicza się co prawda do stażu emerytalnego (tak samo zresztą jak np. pracę na umowie-zleceniu, od której zapłacono składki do ZUS), ale nie daje to prawa do starania się o wcześniejszą emeryturę przeznaczoną wyłącznie dla pracowników. Musi pan przepracować jeszcze sześć miesięcy na etacie (nawet na niepełnym).

Od pięciu lat jestem na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Żeby sobie dorobić, założyłem małą firmę, którą prowadzę osobiście. Spełniam warunki dotyczące wieku i stażu pracy. Czy w takiej sytuacji mogę się starać o wcześniejszą emeryturę?