To był rok wolności, a będzie rok samorządu

Dzięki oddolnym inicjatywom w 30. rocznicę początku przemian ustrojowych w Polsce przypomniane zostały wartości, na których opiera się społeczeństwo demokratyczne.

Aktualizacja: 09.12.2019 22:28 Publikacja: 09.12.2019 21:45

To był rok wolności, a będzie rok samorządu

Foto: shutterstock

W roku 2019 w całym kraju organizowane były obchody 30. rocznicy częściowo wolnych wyborów parlamentarnych, w wyniku których została odsunięta od władzy komunistyczna partia i powstał rząd Tadeusza Mazowieckiego. Rozpoczęły się zmiany ustrojowe. Uroczystości organizowane były przez samorządy w całym kraju, ich kulminacja miała miejsce 4 czerwca w Gdańsku. Jednak równolegle odbywało się wiele wydarzeń organizowanych oddolnie. „Inicjatywa 30. Rok Wolności" utworzona przez 30 organizacji pozarządowych postawiła sobie za cel przypomnienie, szczególnie młodzieży, o tamtych czasach, ludziach i wartościach. Ich organizatorzy przypominali, że zmiany realizowane 30 lat temu oparte były na wartościach na których bazuje społeczeństwo demokratyczne, czyli na wolności, samorządności i solidarności.

„Inicjatywa 30. Rok Wolności" jest otwartą platformą działania dla wszystkich organizacji pozarządowych, szkół, instytucji, gmin, firm – dla których ważna jest wolność. „Przypominając doświadczenia ostatnich 30 lat, chcemy razem – starsi z młodymi – rozmawiać o wartościach leżących u podłoża transformacji, takich jak: wolność, demokracja, solidarność, praworządność, sprawiedliwość, samorządność, otwartość, tolerancja, inkluzywność czy rozwój. Są to wartości europejskie, silnie zakorzenione w polskiej konstytucji i kulturze. W inicjatywie ważna jest otwartość, różnorodność i pluralizm" – opisywali jej twórcy.

W ramach obchodów roku wolności zorganizowanych zostało wiele wydarzeń. Łamiąc schemat oficjałek zdecydowano się na organizację potańcówek wolności. Jedną z pomysłodawczyń takiego wspominana 30 lat wolności była prawniczka Ada Bieniek. – Taniec po prostu zbliża – opisuje w rozmowie z „Rzeczpospolitą" taki pomysł na świętowanie wolności Ada Bieniek. Potańcówki zostały zorganizowane w całym kraju m.in. w Białymstoku, Bielsku-Białej, Warszawie.

Odbyły się też koncerty, spotkania w bibliotekach, rajdy rowerowe, sesje naukowe, wystawy. Wśród nich np. blisko 100 fotografii znanego fotoreportera Krzysztofa Millera, który dokumentował okres przełomu od stycznia i pierwszych spotkań Okrągłego Stołu, przez czerwiec '89 i pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce, aż po przemiany w innych krajach bloku wschodniego, w tym konflikty zbrojne.

Organizacje wchodzące w skład „Inicjatywy 30 Rok. Wolności" opracowały materiał pokazujący „21 kamieni milowych w budowaniu współczesnej Polski, położonych przez kolejne ekipy rządzące przez ostatnie 30 lat".

Autor opracowania Jarema Piekutowski zaliczył do nich m.in. uwolnienie działalności gospodarczej przez rząd Mieczysława Rakowskiego, Okrągły Stół i następujące po nim zmiany ustrojowe, likwidację cenzury i powstanie wolnych mediów, reformę gospodarczą Leszka Balcerowicza, likwidację SB i przekształcenie milicji w policję, wycofanie z Polski wojsk rosyjskich. Autor opracowania, opisując prywatyzację, wskazał, jakie były jej skutki i przypomniał, że według danych GUS w 2018 r. działało 55 zakładów państwowych, gdy w 1990 r. było ich 8700.

Do filarów zmian zaliczył też np. powstanie Giełdy Papierów Wartościowych, przyjęcie nowej konstytucji w 1997 r., wejście Polski do NATO, a także Unii Europejskiej, a także powstanie organizacji pozarządowych i społeczeństwa obywatelskiego. Co istotne do „kamieni milowych" zaliczył też program Rodzina 500+ wprowadzony przez rządy Beaty Szydło i Mateusza Morawieckiego. Jednym z fundamentów zmian – przypomina Jacek Michałowski, animator Inicjatywy, była też reforma samorządowa. Przedstawiciele Inicjatywy przypominają, że w 2020 r. minie 30 lat od zbudowania fundamentów demokracji lokalnej. W maju 1990 r. z inicjatywy Senatu RP przyjęta została ustawa o samorządzie gminnym, a następnie odbyły się pierwsze wolne wybory samorządowe.

Polityka
Podcast „Rzecz w tym”: Szczyt Trójmorza: Geopolityka cierpi w czasie kampanii wyborczej
Polityka
Ile mieszkań ma Karol Nawrocki? Kandydat PiS twierdził, że jedno, dokumenty temu przeczą
Polityka
Karol Nawrocki wydał książkę poza IPN. Pracownicy Instytutu muszą mieć na to zgodę
Polityka
Donald Tusk: Rafał Trzaskowski jest kandydatem obywatelskim, niezależnym ode mnie
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Polityka
Nowy sondaż po debacie prezydenckiej. Karol Nawrocki nieco bliżej Rafała Trzaskowskiego
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne