19 listopada w legendarnej Sali BHP w Stoczni Gdańskiej odbyło się pierwsze spotkanie inicjatywy „Przywracamy krzyż w koronie godła Polski". – Przyszło 60 osób, z czego 40 podpisało deklaracje na wolontariusza – mówi lider inicjatywy były poseł PiS Andrzej Jaworski. I dodaje, że są już zaplanowane spotkania w kolejnych miastach.

Celem jest wniesienie w przyszłym roku do Sejmu obywatelskiego projektu, podpisanego przez co najmniej 100 tys. osób. Czy się to uda? Wiele wskazuje na to, że tak, bo były poseł podchodzi do zadania w zorganizowany sposób. – Na zebranie podpisów są tylko trzy miesiące. Przystąpimy do tego dopiero, gdy zbudujemy sieć wolontariuszy – mówi.

Dlaczego w koronie polskiego orła ma znaleźć się krzyż? Jaworski tłumaczy, że korona zamknięta z krzyżem ma w heraldyce wyższą wartość niż korona otwarta i dowodzi niezależności państwa. Przypomina, że taka korona wieńczyła polskiego orła po odzyskaniu niepodległości, a godło z koroną bez krzyża wprowadzono dopiero w 1927 roku.

– Herb z 1919 roku wciąż jest obecny w wielu przestrzeniach, na nim stylizowane są przykładowo tzw. orzełki wojskowe – dodaje.

Czytaj także: Godło Polski jest plagiatem?

W związku z inicjatywą uzasadnione są też jednak pytania o jej sens polityczny. Bo Andrzej Jaworski, który w 2016 roku odszedł z Sejmu, by wejść do zarządu PZU, obecnie nie pracuje już w biznesie. W dodatku ma problemy w PiS. We wrześniu został zawieszony w prawach członka, a wciąż cieszy się za to poparciem mediów o. Tadeusza Rydzyka.

O tym, że inicjatywa Jaworskiego ma walory polityczne, przekonuje anonimowo jeden z polityków związanych z Radiem Maryja. Zwraca uwagę na przymiarki ojca Tadeusza Rydzyka do budowy własnej listy do europarlamentu.

– Andrzej chętnie by się w to zaangażował. Więc postanowił już teraz budować swoje środowisko, by Toruń stawiał na niego w ewentualnej rozgrywce – mówi. – Jednak do ostatecznej decyzji o powstaniu listy nie dojdzie szybko, bo ojciec dyrektor wrócił dopiero z USA i rozpoczyna przygotowania do urodzin Radia Maryja – zauważa.

Na razie toruńskie media wyraźnie wspierają inicjatywę Andrzeja Jaworskiego. W najbliższą niedzielę na temat postulatu zmiany korony w godle ma odbyć się prawie czterogodzinny blok w „Rozmowach niedokończonych". A wniesienie inicjatywy do Sejmu będzie oznaczało pójście na konfrontację z PiS.

Impulsem do inicjatywy Jaworskiego były informacje „Rzeczpospolitej" o tym, że Ministerstwo Kultury zamówiło opracowanie nowych wersji polskiego godła, bo obecnie brakuje oficjalnych plików, z których mogliby skorzystać graficy. A resort kultury informuje, że „nie planuje zmian w wyglądzie korony poza korektą dotyczącą prześwitów, która jest drobną poprawką o charakterze technicznym".

Czy w ogóle zmiana korony jest uzasadniona historycznie? – Korona z krzyżem nad polskim orłem pojawiła się w czasach Zygmunta Starego, co miało służyć dowartościowaniu tego monarchy, starającego się o władzę cesarską po śmierci Maksymiliana Habsburga – mówi badacz ceremoniału państwowego dr Janusz Sibora. – Mocniej osadzona w tradycji polskiej jest jednak korona otwarta.