Putin w RPA. Rozterki prezydentów

Prezydent RPA zapowiedział zerwanie z Międzynarodowym Trybunałem Karnym, byle tylko wpuścić Władimira Putina do kraju.

Publikacja: 27.04.2023 03:00

Cyril Ramaphosa

Cyril Ramaphosa

Foto: AFP

Po kilku godzinach Cyril Ramaphosa odwołał swoją zapowiedź, a Kreml stwierdził, że Putin jeszcze nie podjął decyzji, czy pojedzie do RPA.

Rosyjski przywódca ścigany jest nakazem aresztowania przez Trybunał za zbrodnie wojenne w Ukrainie. A RPA jest sygnatariuszem traktatu rzymskiego stanowiącego podstawę działania Trybunału i jest zobowiązana do zatrzymania Rosjanina, gdy znajdzie się na jej terytorium.

– Rozsądne jest, by Republika Południowej Afryki wycofała się z Trybunału, głównie ze względu na sposób, w jaki zajmuje się on tego typu problemami – powiedział Ramaphosa na konferencji prasowej z prezydentem Finlandii Saulim Niinistö, który akurat odwiedził Pretorię.

RPA miała już raz „tego typu problem”, gdy Trybunał wydał nakaz aresztowania ówczesnego prezydenta Sudanu Omara Baszira za zbrodnie ludobójstwa. A ten w 2015 roku przyjechał na szczyt Unii Afrykańskiej organizowany właśnie w Johannesburgu. Skończyło się to wielkim skandalem, zatrzymaniem Baszira na wniosek południowoafrykańskiego sądu i dyskretnym wypuszczeniem go przez władze z kraju.

Czytaj więcej

Jak złapać Władimira Putina. I gdzie

Teraz, w sierpniu, RPA będzie gospodarzem szczytu BRICS (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny, RPA), na którym powinien być m.in. też Putin. Teraz nie wiadomo, czy przyjedzie. A w dodatku po raz pierwszy od wybuchu wojny prezydent Wołodymyr Zełenski rozmawiał z przywódcą Chin Xi Jinpingiem. Rozmowa odbyła się z inicjatywy Kijowa i zakończyła się stwierdzeniem Xi, że „był i jest na stronie pokoju” i zachowuje neutralność w tym konflikcie. Zełenski z kolei ogłosił wysłanie ambasadora do Pekinu, poprzedni zmarł w 2021 roku. Jedność BRICS zaczęła trzeszczeć, ale Pretoria nie rezygnuje z przyjęcia Putina.

Rządzący Afrykański Kongres Narodowy (a głównie jego przywódcy) ciepło odnosi się do Moskwy ze względu na wsparcie, jakiego Związek Radziecki udzielał ANC w czasie walki z apartheidem. Wielu podstarzałych już aktywistów przechodziło szkolenie w ZSRR. Ponadto sam prezydent Ramaphosa utrzymuje z Putinem dość ożywione kontakty, w ciągu ostatniego roku kilkakrotnie rozmawiał z nim telefonicznie. Dwa miesiące temu, w rocznicę rozpoczęcia rosyjskiego najazdu na Ukrainę, marynarka wojenna RPA ćwiczyła na własnych wodach z okrętami wojennymi Rosji i Chin. Takie związki z Moskwą, również emocjonalne, powodują, że w Pretorii cały czas trwają debaty, co robić ze zbliżającą się wizytą Putina.

– Prawnie już jest niemożliwe opuszczenie Trybunału przed szczytem BRICS. Traktat rzymski stanowi, że jego wypowiedzenie wchodzi w życie dopiero 12 miesięcy po ogłoszeniu decyzji – powiedziała gazecie „Daily Maverick” Nicole Fritz z Fundacji Helen Suzman promującej liberalne wartości w RPA.

– Odejście będzie wymagało długiej i męczącej procedury parlamentarnej, co ogłosiły sądy jeszcze w 2017 roku, gdy rząd próbował zerwać z Trybunałem. (…) Sądy zajmują obecnie bardzo twardą pozycję i nie zniosą żadnego naruszenia traktatu – dodała.

W tej sytuacji Kreml ogłosił, że Putin wcale jeszcze nie podjął decyzji, czy jedzie do RPA.

Po kilku godzinach Cyril Ramaphosa odwołał swoją zapowiedź, a Kreml stwierdził, że Putin jeszcze nie podjął decyzji, czy pojedzie do RPA.

Rosyjski przywódca ścigany jest nakazem aresztowania przez Trybunał za zbrodnie wojenne w Ukrainie. A RPA jest sygnatariuszem traktatu rzymskiego stanowiącego podstawę działania Trybunału i jest zobowiązana do zatrzymania Rosjanina, gdy znajdzie się na jej terytorium.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Przywódcy Belgii i Czech ostrzegają UE przed rosyjską dezinformacją
Polityka
Ban dla TikToka razem z pomocą Ukrainie i Izraelowi. Kongres USA uchwala przepisy
Polityka
Kaukaz Południowy. Rosja się wycofuje, kilka państw walczy o wpływy
Polityka
USA i Wielka Brytania nakładają nowe sankcje na Iran. „Jesteśmy o krok od wojny”
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Polityka
Nie puszczają urzędników nawet na Białoruś. Moskwa strzeże swoich tajemnic