1 stycznia 2019 roku weszła w życie nowelizacja ordynacji podatkowej oraz ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Celem zmian jest uproszczenie prawa podatkowego oraz uszczelnienie systemu naliczania i pobierania zobowiązań podatkowych. Wśród wielu zmian są także takie, które wpłyną korzystnie na branżę zarządzania wierzytelnościami, racjonalizując obowiązujące zasady dotyczące rozliczania dochodów z tytułu zakupu wierzytelności. Na czym polegają te zmiany?
Czytaj także: Nowe prawo 2019: co się zmieni w podatkach
Sprawa kosztów
Ustawodawca postanowił o wprowadzeniu do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 24e oraz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych art. 15ba. Przepisy te dotyczą nowego, korzystnego dla wierzycieli, uregulowania kwestii kosztów uzyskania przychodu w przypadku zakupu wierzytelności. W sytuacji, w której w ramach jednej transakcji dochodzi do nabycia co najmniej 100 wierzytelności, bez wyodrębnienia ceny nabycia poszczególnych z nich, dochodem jest nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu nad kosztem nabycia całego pakietu. Do przychodów z pakietu wierzytelności zalicza się środki otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki ze zbycia całości lub części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu, z wyjątkiem opłat, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności.
Jak wskazują twórcy nowelizacji, zmiana ta ma na celu uproszczenie rozliczeń poprzez eliminację konieczności proporcjonalnego rozliczania kosztów jej nabycia uśrednionych dla każdej wierzytelności wchodzącej w skład pakietu. Dany pakiet wierzytelności traktowany będzie jednorodnie, tak jak pojedynczy składnik majątku objęty jednym kosztem nabycia. Koszty te będą rozliczane z osiąganymi przychodami z windykowanych wierzytelności i potrącane w roku podatkowym, w którym zostały osiągnięte odpowiadające im przychody ze spłaty wierzytelności w pakiecie, bez względu na to z której wierzytelności następowałaby spłata. Nadwyżka spłat wierzytelności w pakiecie nad ceną ich nabycia jest dochodem podlegającym opodatkowaniu.
Przykład
Kupiono pakiet wierzytelności za kwotę 100 tys. zł. W pierwszym roku działań windykacyjnych wyegzekwowana zostanie kwota 50 tys. zł i kwota ta w całości może zostać uznana za koszt uzyskania przychodu w tym pierwszym roku. W drugim i trzecim roku udaje się odzyskać odpowiednio 30 tys. zł i 20 tys. zł. W obydwu tych latach wyegzekwowane kwoty można w całości zaliczyć do kosztów. Dopiero dalsze przychody z windykacji pakietu wierzytelności będą stanowiły dochód podlegający opodatkowaniu w kolejnych latach.