Ze względu na limit 9637 zł zwolnienia automatycznego warto wiedzieć, że jeśli małżonkowie zawrą umowę pożyczki z synem i synową, będą to cztery pożyczki, każda zwolniona do wskazanego limitu automatycznie, bez potrzeby informowania o niej kogokolwiek. Jeśli zaś ojciec lub matka przekażą córce np. na dwa lata 10 tys. zł, są to dwie pożyczki po 5 tys. zł. Zawiadomienie urzędu skarbowego będzie potrzebne, jeśli np. po trzech latach córka otrzyma od rodziców drugą pożyczkę wynoszącą np. 15 tys. zł.
Umowa pożyczki, której wartość przekracza 500 zł, musi być zawarta na piśmie. Przepisy normujące podatek od czynności cywilnoprawnych wprawdzie takiego wymagania nie stawiają, ale zostało ono zapisane w art. 720 kodeksu cywilnego.
Jeśli kwota pożyczki lub pożyczek uzyskanych od jednej osoby należącej do kręgu najbliższych w ciągu pięciu lat przekracza 9637 zł, niedopełnienie warunków zwolnienia, np. niezłożenie w terminie deklaracji w urzędzie skarbowym, może drogo kosztować.
Tak bywa, gdy np. urząd skarbowy pyta o źródło finansowania zakupu nieruchomości i wszczyna postępowanie pod kątem opodatkowania dochodu z nieujawnionego źródła.
W razie powołania się na taką pożyczkę w czasie czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego trzeba zapłacić karny podatek wynoszący 20 proc., a więc dziesięć razy wyższy od zwykłego. Należy się on też we wszystkich sytuacjach, gdy należny podatek od czynności cywilnoprawnych nie został zapłacony, a pożyczkobiorca powołuje się na pożyczkę przed przedstawicielami fiskusa.
Dotyczy to również pożyczek między innymi osobami niż należące do I grupy podatkowej, a więc np. udzielonych przez ciotkę, szwagierkę, kolegę z pracy, gdy przekraczają kwotę objętą zwolnieniem. Tak więc obecnie zwolnione są z podatku -bez względu na cel i przeznaczenie - pożyczki od jednego pożyczkodawcy do kwoty 5 tys. zł, a od wielu pożyczkodawców - do wysokości 25 tys. zł. Limity te obejmują pożyczki z trzech lat.