Najpierw jednak trafiło ono do organów podatkowych z wniosku trójmiejskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która w związku ze śmiercią jednego ze wspólników będzie musiała rozliczyć się z jego spadkobiercami. Umowa spółki wyklucza jednak możliwość wstąpienia spadkobierców wspólnika w jego miejsce – udziały zmarłego są umarzane, a spadkobiercom należą się spłaty - równowartość umorzonych udziałów. Spółka chce wiedzieć, czy po dokonaniu wypłaty na rzecz spadkobierców ciążyć na niej będzie obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy. Gdyby spłaty podlegały opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, spółka nie musiałaby dopełniać podobnych formalności.
Fiskus: spadkowy tylko od nabytego roszczenia
We wniosku o indywidualną interpretację podatkową spółka przedstawiła własne stanowisko: skoro przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn (u.p.s.d. ) stosuje się do nabycia praw majątkowych w drodze dziedziczenia, zaś nabyta przez spadkobierców wierzytelność o wypłatę wartości ekonomicznej udziałów wchodzi do spadku po zmarłym wspólniku, a przynajmniej wierzytelność ta powstała w drodze dziedziczenia, to do przychodów spadkobierców z tego tytułu stosować powinno się przepisy u.p.s.d. Natomiast z uwagi na fakt, że przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.) nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom u.p.s.d., spółka nie będzie zobowiązana do pobrania i odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych.
Dyrektor Izby Skarbowej nie zgodził się z tym. Jego zdaniem podatkowi spadkowemu podlega wyłącznie nabycie przez spadkobierców roszczenia (wierzytelności) o spłatę wartości udziałów. Natomiast otrzymanie spłaty, jako przychód związany z realizacją nabytego prawa do wierzytelności, będzie opodatkowane jak przychody z praw majątkowych - podatkiem dochodowym. W tej sytuacji spółka miałaby obowiązek obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy od spadkobierców.
W skardze do sądu administracyjnego spółka zażądała uchylenia interpretacji. Wskazała, że kwestionując jej stanowisko, fiskus nie jest konsekwentny, bowiem w tym samym zdarzeniu dopatruje się dwóch podstaw do opodatkowania i wprowadza sztuczny podział na roszczenie i realizację tego roszczenia.
- Gdyby pójść tokiem rozumowania organu, to np. złożenie samego oświadczenia o dokonaniu darowizny podlegałoby opodatkowaniu na mocy u.p.s.d. natomiast "wykonanie darowizny", czyli realizacja przedmiotowej wierzytelności podlegałaby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych – pisał w uzasadnieniu skargi pełnomocnik spółki.
